بازار رمز ارزها در سال ۲۰۲۲ با ظهور متاورس (Metaverse) و محصولات وابسته به آن وارد مسیر تازهای شده است. این نکته را میتوان با تغییر نام فیسبوک به متا (Meta) بهتر درک کرد؛ زیرا مارک زاکربرگ فرصتهای سرمایهگذاری فراوانی برای این حوزهی جدید فناوری پیشبینی کرده است. درحالیکه تصمیمگیری وی برای سرمایهگذاری در این صنعت نوپا در زمان بسیار مناسبی رخ داد، اما شما نیز میتوانید از زمان موجود برای پیوستن به این جریان بهخوبی استفاده کنید. اکنون ممکن است این پرسش برایتان پیش بیاید که چطور در متاورس سرمایهگذاری کنم؟ آیا من نیز باید تمرکز کسبوکار خود را بر این حوزه متمرکز کنم؟ این گزینه شاید بهعنوان نخستین روش استفاده از متاورس به ذهن همه خطور کند، اما راهکار بهتر و هوشمندانهتر، سرمایهگذاری در توکنها یا ارزهای متاورس است. این تفکری اشتباه است که یک سلبریتی و اینفلوئنسر مانند ایلان ماسک علاقهی خود را به متاورس و توکنهای آن اعلام کند تا شما آن را ایدهی مناسبی برای سرمایهگذاری بدانید؛ زیرا در آن صورت باید برای خرید ارزهای متاورسی که بسیار ارزان بودند هزینهی هنگفتی بپردازید. در این مقاله به بررسی توکنهای متاورس و معرفی مهمترین ارزهای متاورس میپردازیم.
اکسی اینفینیتی – (Axie Infinity – AXS)
یکی از اولین ارزهای متاورس توکن اکسی اینفینیتی است. اغراق نیست اگر اکسی اینفینیتی را یکی از محبوبترین و پردرآمدترین بازیهای بلاکچینی حال حاضر بدانیم. اگر بازی موبایلی «Pokemon Go» را بهیاد داشته باشید پس تصویر شفافی از اکسی بهدست خواهید آورد. این بازی هیولاهای بامزهی کوچکی بهشکل توکنهای غیرقابلتعویض (NFT) دراختیار بازیکنان قرار میدهد که سود کلانی عاید هواداران و مخالفان بازار رمز ارز کرده است.
سازوکار اکسی اینفینیتی چگونه است؟
توکن بومی این بازی که AXS نام دارد ازطریق اجرای بازی و حضور در کمپینها به بازیکنان داده میشود. موفقیت اکسی اینفینیتی بهحدی بوده است که در برخی کشورها افراد بسیاری شغلهای خود را رها کرده و درآمد مناسبی از راه آن بهدست آوردهاند. از توکن AXS نهتنها میتوان در فضای بومی اکسی استفاده کرد بلکه قابلیت تبدیل آن به اتریوم (ETH) و خرید NFTهای دیگر نیز وجود دارد.
سندباکس ( The Sandbox – SAND )
دومین توکن متاورس توکن سند است. سادهترین تعبیری که از سندباکس میتوان داشت یک دنیای مجازی برای ساختوسازهای گوناگون است. سندباکس بر بستر بلاکچین اتریوم استوار است و به بازیکنان امکان درآمدزایی از تجربهی بازی یا گیمپلی و کسب توکن بومی SAND را خواهد داد. هر بازیکن با شروع بازی قادر است داراییهای دیجیتالی در قالب NFT تولید کرده و سپس آنها را در بازارهای مربوطه برای فروش قرار دهد یا با پلتفرم Game Maker آنها را در سایر بازیها ادغام کند.
سازوکار سندباکس چگونه است؟
سازندگان و توسعهدهندگان دنیای سندباکس امکان مالکیت حقیقی آثار خود را در قالب NFTها خواهند داشت و به تناسب مشارکت در فرآیندهایی ازقبیل کارمزد تراکنشها، استیکینگ و خریدوفروش آیتمهای دیجیتال، پاداشهایی دریافت میکنند.
موتور بازیسازی Game Maker توسعهی عناوین مختلف سهبعدی را برای هر کاربر علاقهمند بینیاز از دانش برنامهنویسی فراهم میسازد. کاربران تنها کافیست تا با استفاده از ابزارهای کدنویسی درعرض چند دقیقه بازیهای دلخواه خود را خلق و ازطریق VoxEdit آن را بارگیری، منتشر و به فروش برسانند.
دسنترالند ( Decentraland – MANA )
دیسنترالند یک پلتفرم واقعیت مجازی (Virtual Reality) است که قطعه زمینهایی موسوم به LAND را برای خرید به افراد علاقهمند عرضه میکند. هر بازیکن میتواند پس از خرید این زمینها شروع به ساختن سازههای دلخواهش کرده و از این راه کسب درآمد کند. دیسنترالند نخستینبار در سال ۲۰۱۷ به فضای مجازی معرفی شد و یکی از اولین حاضرین شبکههای واقعیت مجازی غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم است. در دسنترالند ۹۰۶۰۱ قطعه زمین (LAND) با مساحتی بالغ بر ۱۶ فوت مربع (۱.۴۸۶۴۵ مترمربع) وجود دارد که این تعداد مطلق و غیرقابل تغییر است. یکی از معروفترین بازیهای دنیای متاورس دسنترالند و یکی از ارزهای متاورس ارز ماناست.
سازوکار دیسنترالند چگونه است؟
MANA بهعنوان توکن بومی این پلتفرم وظیفهی تمام تراکنشها و تبادلات مالی را برعهده دارد؛ عرضهی کل این توکن ۲.۲میلیارد عدد است و درحالحاضر ۱.۸میلیارد از آن درگردش است. کاربرد اصلی این پلتفرم را میتوان ارائهی فرصتهای سرمایهگذاری و تفریحات گوناگون به طیف گستردهی بازیسازان، تولیدکنندگان محتوا و حاضرین عرصهی تجارت دانست. مخاطبان فراوان و جامعهی کاربری وسیع دیسنترالند تقاضا برای توکن MANA را بالا برده و آن را به گزینهی خرید باارزشی بدل کرده است.
GALA
پلتفرم بازیهای بلاکچینی GALA را Eric Schiermeyer در ۲۱ جولای ۲۰۱۹ ایجاد کرد. GALA از ترکیب NFTها برای خلق یک شبکه از بازیهای بلاکچینی بهره میبرد که در آن بازیکنان قادر به ساخت، مبادله و تملک داراییهای بازیها در مقیاسی جهانی هستند.
بنیاد Gala Games قصد دارد تا ازطریق دراختیارنهادن کنترل بازیها بهدست بازیکنان، صنعت بازیسازی را به سطح نوینی ارتقا دهد. براساس آنچه در سایت Gala Games درج شده، هدف این پلتفرم تولید بازیهای بلاکچینی پرطرفدار عنوان شده است.
سازوکار GALA چگونه است؟
در حالت کلی میتوان کاربرد توکن بومی-ابزاری GALA را در سه زمینه خلاصه کرد:
حکمرانی شبکه تخصیص مشوق به اپراتورهای نود اهدای پاداشهای متناسب با مشارکت بازیکنان توکن GALA بهعنوان یک توکن متاورس درکنار موارد فوق در فروشگاه بومی این پلتفرم برای خرید NFTها و سایر داراییهای دیجیتال مورد استفاده واقع میشود. GALA بهعنوان یک بستر بازیسازی بلاکچینی به کاربران توانایی استفاده از آواتارهای منحصربهفرد NFT خود را هنگام بازی کردن خواهد داد.
انجین – ( Enjin – ENJ )
ارز انجین (ENJ) یک توکن متاورس با استاندارد ERC-۲۰ است که بر بستر بلاکچین اتریوم ساخته شده است. انجین با هدف استفاده بهعنوان ارز رایج برای خرید آیتمهای بومی بازیها و ارزشگذاری داراییهای درون بازی طراحی شده است. از پلتفرم انجین علاوهبر موارد فوق میتوان در راستای تبادل بیواسطه و بیکارمزد آیتمهای موجود در بازار بین توسعهدهندگان و بازیکنان بهره برد.
سازوکار Enjin چگونه است؟
پس از مینت کردن یا تولید ENJ امکان استفاده از آن برای ساخت آیتمهای بومی بازی مانند داروهایی که انرژی بازیکنان را احیا میکنند و اسلحههای گوناگون، وجود خواهد داشت. ENJ برای ارتقای قابلیتهای شخصیتها و تغییر اسم، ظاهر و آیتمهای درون بازی نیز کاربرد دارد، زیرا هریک از موارد فوق از ارزشی معادلسازیشده با انجین استفاده میکنند.
High Street (HIGH)
توکن High Street (HIGH) ارز بومی یک متاورس غیرمتمرکز و مبتنی بر واقعیت مجازی تجاری با همین نام است. HIGH علاوهبر اینکه توانسته است ارزی دومنظوره برای دو دنیای مجازی و واقعی باشد، از بازاری برخوردار است که در آن آیتمهای مجازی بازی با کالاهای موجود در دنیای واقعی میتوانند تبادل شوند. بازیکنان درحین بازی میتوانند آزادانه به گشتوگذار در این متاورس پرداخته، با هیولاها مبارزه کنند و با تکمیل ماموریتها توکنی را بهدست آورند که از ارزش دوگانهی دیجیتال-آنالوگ برخوردار است.
وجه تمایز High Street از سایر رقبا در چیست؟
تفاوت اصلی توکن HIGH از سایر ارزهای متاورس را میتوان به سیستم دوگانهی واقعیت مجازی آن نسبت داد. بخشی از این سیستم، مجازی و بخشی دیگر واقعی است؛ درنتیجه بسیاری از برندها به استفاده از آن روی آورده و محصولات خود را بهشکل NFT در این متاورس عرضه کردهاند.
کاربران با خرید NFTهای موردنظر خود مالکیت محصولات فیزیکی را نیز کسب خواهند کرد. این پلتفرم برای رفع مسائل احتمالی با لیکوئیدیتی (نقدینگی) ایجادشده ازسوی دارندگان این توکن متاورس اقدام به اتخاذ یک راهکار باندینگ کرو (منحنی پیوند هوشمند) کرده است. شاید یکی از جذابیتهای کلیدی سرمایهگذاری در HIGH را بتوان تکمیل ماموریتها و تصاحب توکنهای مربوطه قلمداد کرد.
سامنیوم اسپیس ( Somnium Space – CUBE )
تقریبا تمام افراد دوست دارند که حداقل یکبار فضای مجازی سهبعدی را تجربه کنند. Somnium Space به این رویای کاربران جامهی عمل پوشانده و به آنها آواتارهای منحصربهفرد سهبعدی زیبایی ارائه میکند. همراستا با پیشرفت صنعت NFT بسیاری از کلکسیونهای موجود به استفاده از آواتارهای Somnium Space روی آوردهاند. قابلیت هیجانانگیز دیگر این پروژه را میتوان پلتفرم WebXR دانست که دسترسی به گوشه و کنار متاورس را برای کاربران امکانپذیر خواهد ساخت.
ویژگی کلیدی Somnium Space
شاید بتوان ویژگی اصلی این پروژه را در امکان توسعهی مناظر مختلف توسط کاربران و ترکیب آنها با آواتارهای تمامقد دانست. در شرایطی که اغلب پروژههای حاضر در متاورس از بلاکچین اتریوم استفاده میکنند، Somnium پالیگان را برای این منظور برگزیده است.
Somnium Space برای تسهیل امورمالی خود از توکن بومی CUBE استفاده کرده و بازیکنان به کمک آن بهسادگی قادر به انتقال انواع داراییها خواهند بود. CUBE گزینهی مناسبی برای تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری در فضای کریپتو محسوب میشود و یکی دیگر از انواع توکن متاورس بهشمار میآید.
متاهیرو ( MetaHero – HERO )
متاهیرو طی مشارکتی که با استودیوی رسانهای Wolf Studio داشته، موفق به ادغام مدلسازی و اسکن سهبعدی در فضای متاورس شده است و نام توکن متاورس آن HERO است. اعتبار Wolf Studio در صنعت اسکن سهبعدی معادل با Big Four یا چهار شرکت عظیم حوزهی حسابداری است. طی این همکاری امکان آزمایشهای گسترده روی برخی از پرطرفدارترین بازیهای موجود ازقبیل «CyberPunk ۲۰۷۷» مهیا خواهد شد.
سازوکار NFT های متاهیرو چگونه است؟
کاربران بهسادگی میتوانند به کمک فناوری یکپارچهی MetaHero داراییها و آیتمهای موجود در دنیای واقعی را به NFT تبدیل کنند. اگر فکر میکردید که اسکنرهای ۴K خیلی دقیق هستند، بهتر است بدانید که قرار است نمونههای بسیار باکیفیت ۱۶K به این پلتفرم متاورسی افزوده شوند.
هزینهی خدمات اسکن و حق عضویت در این پلتفرم را میتوان با توکن ابزاری بومی HERO انجام داد. مدلسازی و انتقال شخصیتهای واقعی به بستر مجازی نیز با اسکنرهای منحصربهفردی که به آن اشاره شد انجام میشود.
Red Fox Labs (RFOX)
در دنیایی که عرضهی کالا بهطور خردهفروشی تنها در دنیای واقعی انجام میشود، ظهور یک پلتفرم مجازی برای این منظور ممکن است اختلالاتی در روند فعلی امورمالی ایجاد کند. وجه تمایز Red Fox Labs با سایر رقبای متاورسیاش در ارائهی یک تجربهی خرید فراگیر به مشتریان و کاربران خود است. Red Fox Labs این امر را با ترکیب عناصر بازیسازی، حراجی کالینووا (Callinova Auction) و RFOX VALT بهدست میآورد.
چگونه توکن RFOX بخریم؟
شبکهی Red Fox Labs از دو نوع توکن برای اهداف اجرایی متفاوت استفاده میکند: VFOX و RFOX. هدف از توسعهی VFOX اهدای پاداش و توکن متاورسی RFOX خرید داراییهای مجازی و قطعه زمین است.
این پروژه هماکنون درحال توسعهی دو بستر بومی مجزا برای مدیریت امورمالی (RFOX finance) و بازیسازی (RFOX games) است که آن را به مقصدگاه ویژهای برای جهان متاورس تبدیل خواهد کرد.
بلاکتوپیا ( Bloktopia – BLOK )
پروژهی بلاکتوپیا علیرغم آنکه عضو تازهنفس و نوپای جهان متاورس است، موفق شده تا در صرافیهای رمز ارز بزرگ و معتبری ازجمله KuCoin و OKEx لیست و پشتیبانی شود.
بلاکتوپیا توانسته است بودجهی مناسبی ازسوی سرمایهگذاران برتر حوزهی بازیسازی جذب کند. این پلتفرم از طراحی بصری بسیار چشمنوازی برخوردار است. اکثر بازیهای آن نیز بر پایهی واقعیت مجازی اجرا شده و از جدیدترین موتور بازیسازی سهبعدی بهره میبرند. Bloktopia یکی از معدود پروژههای متاورسی است که بر بلاکچین پالیگان اجرا میشود.
چگونه توکن BLOK بخریم؟
زمینها و مستغلات این پلتفرم از واحدهای کوچکی بهنام BLOK تشکیل شدهاند که مکانیسم خرید آنها شبیه NFTها است. کاربران همچنین میتوانند با استیک کردن این توکن سالانه تا ۶۰درصد سود دریافت کنند. این بازی از ۲۱ مرحله تشکیل شده است که بهتدریج بر هیجان آن افزوده میشود. در طول این ۲۱ مرحله سه چکپوینت یا محل ذخیرهی پیشرفت بازی بهترتیب بهنامهای Level one، Spawning و Auditorium وجود دارد.
Star Atlas (POLIS)
تمرکز بازی بلاکچینی Star Atlas بر توسعهی بهترین تجربه (گیمپلی) در کلاس بازیهای AAA، دارای حداکثر بودجه است. پس از آنکه پیشپردهی رسمی این بازی منتشر شد، شاهد اوجگیری محبوبیت آن دربین بازیکنان بودیم و میتوان با قاطعیت گفت که این متاورس مبتنی بر سولانا از استقبال بسیار بالایی برخوردار است. نام توکن متاورس این بازی POLIS است.
چگونه توکن POLIS بخریم؟
در این بازی با یک مدل دوگانه برای استیکینگ توکنها روبهرو هستیم. علاوهبر استیکینگ میتوان توکن POLIS را برای تصاحب آیتمهای کمیاب بازی، ایجاد اتحاد با جناحهای مختلف و گشتوگذار جهانهای گوناگون Star Altas خرج کرد. Star Altas توسط موتور بازیسازی Unreal Engine ۵ توسعه یافته و تجربهی سینمایی فراگیری را به بازیکنان ارائه خواهد داد. ازجاییکه این بازی هنوز در مراحل آغازین خود بهسر میبرد، میتوان از قیمت پایین توکن بومی POLIS برای سودهای آتی برخوردار شد.
متاسیتی ( MetaCity )
پروژهی واقعیت مجازی MetaCity یک پلتفرم NFT محور مبتنی بر بلاکچین است. متاسیتی نخستین پروژهای است که از مدل رایگان بازیهای بلاکچینی تبعیت میکند و تعامل نزدیکی با پلتفرم Enjin دارد که پیشتر به آن اشاره کردیم.
سازوکار متاسیتی چگونه است؟
بازیکنان در متاسیتی فعالیتهای متنوعی انجام میدهند که به تناسب آنها پاداشهایی دریافت خواهند کرد. برخی از قابلیتهای MetaCity را میتوان خرید املاک مبتنی بر NFT و شرکت در بازیهای دوطرفه برای مبادلهی آیتمها دانست. به اعتقاد برخی از افراد، متاسیتی نسخهی متاورس بازی محبوب و قدیمی Minecraft است.
Terra Virtua Kolect (TVK)
Terra Virtua Kolect نیز همانند RFOX از ارزش بازار پایین برخوردار است و شانس این را دارد تا در سال ۲۰۲۲ یکی از ارزهای متاورسی باشد که با پیشرفت قابلتوجهی روبهرو خواهد شد. پروژهی TVK بسیار نوپا بوده و ارزش بازار آن اندکی بالاتر از ۱۱۶میلیون دلار است. این شاخص به معنای آن است که با استقبال سرمایهگذاری در فضای متاورس، TVK از فرصت بالقوهی بسیار بالایی برای توسعه بهرهمند خواهد شد.
ناگفته نماند که ارزش بازار پایین TVK تنها عاملی نیست که آن را به گزینهی مناسبی برای سرمایهگذاری بدل کرده است، بلکه باید طیف وسیع مجموعههای دیجیتال موجود در آن را نیز درنظر داشت. این مجموعهها تقریبا تمام آیکونهای رسانه و فرهنگی ازقبیل فیلمهای پرطرفدار (گودزیلا علیه کینگ کونگ) را شامل شده و به محبوبیت آن در بین گیمرها افزوده است.
دفینا فایننس ( Defina Finance – FINA )
در بازار خرسی اخیر رمز ارزها که تا هفتههای آغازین سال ۲۰۲۲ تداوم داشته است، دفینا فایننس و توکن بومی آن یعنی FINA با یک روند صعودی همراه بوده و قیمت بهمرور بیشتر شده است.
پلتفرم نوین دفینا بستری همهجانبه برای گیمرها فراهم کرده است تا ازطریق آن علاوهبر بازی به جمعآوری، خرید و یا فروش NFTها بپردازند. بازیکنان میتوانند مالکیت کامل هرآنچه در پلتفرم Defina خلق میکنند بهدست آورند که این ویژگی برای گیمرهای بازیهای بلاکچینی بسیار جذاب خواهد بود؛ زیرا این دسته از کاربران میخواهند علاوهبر کسب درآمد، پورتفولیوی شخصی و بلندمدتی از NFTها دراختیار داشته باشند.
با تمام آنچه گفته شد، شاید دلیل اصلی ارزشمندی توکن FINA برنامهی بازخرید سهام (buyback) آن است. دفینا در دسامبر ۲۰۲۱ از بودجه کلان توکن بایینس (BNB) خود خبر داد. این بودجه بهمنظور توسعهی طرح بازخرید سهام از بازارهای ثانویه و تخصیص پاداشهای استیکینگ مصرف شد. پیشرفتهای Defina تنها به این امر خلاصه نشده و طرح ایجاد یک استخر معاملاتی منعطف نیز درآینده وجود خواهد داشت؛ هزینهی این طرح از ۴۰درصد فروش بازخرید سهام تامین خواهد شد.
استخر معاملاتی فوق همانند یک برنامهی فروش سهام بورس عمل کرده و میتواند ارزش توکن FINA را به اوجهای تاریخی جدید در سال ۲۰۲۲ برساند.
اترلند ( Etherland – ELAND )
یکی از پروژههای متاورسی که در آیندهی نزدیک با پذیرش فراوان ازسوی مخاطبان همراه خواهد بود اترلند و توکن بومی آن ELAND است. عامل اصلی موفقیت اترلند را میتوان در تبدیل آیتمها و وسایل موجود در دنیای واقعی به NFT و پیوند دنیای فیزیکی با نوع مجازی آن دانست.
توکن ELAND ارز مبادلاتی بومی این پلتفرم است که بر پایهی NFTها توسعه یافته و از ویژگیهایی همچون منحصربهفرد بودن، اطمینانپذیری بالا و اصالت محتوای دنیای واقعی بهره میبرد. این توکن متاورس به دارندهی خود این ضمانت را میدهد که از آیتم مجازی خریداریشده تنها یک عدد وجود داشته و مالکیت تام آن دراختیار وی خواهد بود.
این ویژگی اهمیت بسیار بالایی در صنعت متاورس دارد، زیرا با استفاده از فناوری توکنیزه شدن میتواند تقریبا هرچیزی (از ماشینهای معمولی تا زمینها و باغهای بزرگ) را به NFTهای قابل معاوضه تبدیل کند. ترکیب این قابلیت با ارزش بازار فعلی و اندک ۱میلیون دلاری ELAND، شانس بالایی برای رشد احتمالی آن درسال ۲۰۲۲ فراهم خواهد کرد.
DotMoovs (MOOV)
شاید تنها پروژهی متاورسی که مستقیما با ورزش چندمیلیارد دلاری فوتبال در ارتباط است DotMoovs باشد. کاربران در این پلتفرم میتوانند نتایج بازیها را پیشبینی کنند و یا با یکدیگر فوتبال مجازی (مانند بازی ویدئویی FIFA) بازی کنند.
تفاوت اصلی این بازی با گزینههای سنتی خود مانند FIFA در نحوهی امتیازدهی و ارائهی پاداش است که بهصورت توکن بومی MOOV به بازیکنان داده میشود. این توکنها را میتوان بهراحتی با ارزهای فیات و یا سایر رمز ارزها مبادله کرد.
علاوهبر روش فوق، توکنهای MOOV قابلیت استیک کردن را نیز داشته که به دارندگان خود پاداشها و درآمد غیرفعال (passive) خواهند داد. شاید بتوان دلیل موفقیت آتی MOOV را ارتباط آن با ارزش بازار عظیم صنعت فوتبال و اشتیاق بالای موجود در فضای متاورس تلقی کرد.
نتیجهگیری
در مقالهی فوق سعی کردیم تا پروژههای متعدد و ارزهای متاورس و توکنهای مرتبط با آنها را فارغ از هرگونه جانبداری و تعصب معرفی کنیم. برخی از این پروژهها هنوز در مراحل آغازین خود بوده و دچار تغییرات خواهند شد، لذا پیش از سرمایهگذاری در یک توکن متاورس تحقیقات خود را بهعمل آورده و به نوسانات بالای رمز ارزها هم توجه داشته باشید تا از ریسکهای احتمالی اجتناب کنید.
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید بهعنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایهگذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.