نوسان گیری از صندوق طلا به معنای رصد دقیق وضعیت طلا در بازار به‌منظور پیش‌بینی قیمت طلا در آینده است که در کوتاه‌مدت و با انجام معاملات از سوی خریداران و فروشندگان، موجب کسب سود می‌شود. پس از راه‌اندازی بازار‌های آتی کالا در بورس، جای خالی طلا به‌وضوح در این بازار احساس می‌شد. تا اینکه در تیرماه سال ۱۴۰۰ بورس کالا تصمیم به راه‌اندازی قرارداد‌های آتی صندوق طلا گرفت تا به‌این‌ترتیب هم تنوع کالا‌های موجود در بازار آتی را افزایش دهد و هم معاملات طلا محور را به سرمایه‌گذاران عرضه کند.
نوسان گیری از صندوق طلا یکی از روش‌های مورداستفاده فعالان بازار بورس و طلا است که در بستر معاملات بازار‌های آتی، سود مشخصی را در اختیار افراد پیش‌بینی‌کنندهٔ وضعیت آیندهٔ بازار قرار می‌دهد. در ادامهٔ این مقاله به بررسی نوسان گیری از صندوق طلا و معرفی صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلای مناسب برای انجام آن می‌پردازیم.
نوسان گیری از صندوق طلا چیست؟
صندوق‌های طلا به‌عنوان نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل‌معامله در بورس ETF، منابع مالی سرمایه‌گذاران خرد را جمع‌آوری کرده و عمدتا آن‌ها را در اوراق مبتنی بر طلا (از جمله اوراق بهادار سکه و شمش طلا) سرمایه‌گذاری می‌کنند. در ادامه توضیح خواهیم داد که نوسان‌گیری از این صندوق‌های طلا به چه صورت انجام می‌شود؟
می‌دانید که بازار‌های معاملاتی از جمله بازار بورس، ارز‌های دیجیتال و صندوق‌های طلا، بازار‌هایی ثابت و راکد نیستند و به طور مداوم بالا و پایین می‌شوند. این بالا و پایین شدن در بازار‌هایی با حجم معاملات بالا ممکن است حتی در بازه‌های چندثانیه‌ای اتفاق بیفتد.
نوسان‌گیری که یکی از پرطرف‌دارترین مهارت‌های فعالان بازار طلا و سایر بازار‌های مالی است، به معنی استفاده از این تلاطم و بالا و پایین شدن‌ها برای کسب سود در کوتاه‌مدت است. نوسان گیر‌ها با پیش‌بینی وضعیت آینده بازار می‌توانند از معاملات انجام شده در صندوق‌های طلا، سود دریافت کنند.
نحوه آربیتراژ صندوق طلا چگونه است؟
در این بخش از مقاله به بررسی نحوه آربیتراژ صندوق طلا و توضیحات مربوط به آن می‌پردازیم. آربیتراژ نوعی استراتژی برای کسب سود از بازار‌های آینده یا بازار‌های آتی است. در معاملات عادی صندوق‌های طلا، چنانچه قیمت طلا رشد کند، خالص ارزش دارایی‌های صندوق‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند و به همین ترتیب، کاهش قیمت طلا با کاهش ارزش دارایی‌ها همراه خواهد بود.
اما بازار‌های آتی بازار‌هایی هستند که بر مبنای خرید و فروش و تغییرات قیمت کالا‌ها در آینده فعالیت می‌کنند. در قرارداد‌های آتی صندوق طلا، خریدار متعهد می‌شود که در زمان مشخصی در آینده تعداد واحد مشخصی از صندوق سرمایه‌گذاری طلا را با قیمتی معین از فروشنده خریداری کند و فروشنده نیز متعهد به ارائه تعداد واحد‌های مشخص شده با قیمت مشخص و در زمان مشخص خواهد بود.
انواع معاملات در صندوق طلا
بنابراین در بازار‌های آتی معمولا سه دسته از افراد حضور دارند:
۱. خریداران که با پرداخت پول، کالای مشخصی از جمله طلا را خریداری می‌کنند. فایده این روش برای خریداران مصون‌ماندن از نوسانات قیمتی کوتاه‌مدت است. افرادی که در این دسته قرار می‌گیرند، معامله گرانی هستند که تمایل دارند در یک بازار مبتنی بر طلا سرمایه‌گذاری کنند؛ اما دانش لازم برای پیش‌بینی بازار را ندارند.
۲. فروشندگان که کالایی را به خریداران می‌فروشند؛ اما طبق توافق مبلغ آن را در آینده دریافت می‌کنند. فایده این کار برای فروشندگان این است که در صورت افت بازار در آینده، سود بیشتری را از فروش کالا کسب کرده‌اند.
۳. دستهٔ سوم آربیتراژگران هستند. این دسته از افراد کسانی هستند که کالایی را خریدوفروش نمی‌کنند؛ اما با پیش‌بینی نوسانات قیمت کالا، سود کسب می‌کنند. به صورتی که این افراد به خرید طلا در بازار نقدی پرداخته و منتظر می‌ماند تا طبق زمان پیش‌بینی‌شده، آن را در بازار آتی بفروشد.
چنانچه فردی بتواند افزایش قیمت طلا را پیش‌بینی کند، می‌تواند در بازار آتی صندوق طلا اقدام به اخذ «موقعیت خرید» نماید و درصورتی‌که پیش‌بینی وی درست باشد، می‌تواند در هنگام افزایش قیمت طلا، با فروش «موقعیت فرود»، سود به دست آورد.
به همین صورت معامله‌گری که کاهش قیمت طلا را پیش‌بینی می‌کند، می‌تواند بدون در اختیار داشتن واحد‌های صندوق سرمایه‌گذاری طلا، اقدام به فروش در بازار آتی کند. چنانچه قیمت طلا کاهش پیدا کند، قیمت قرارداد‌های آتی نیز کاهش می‌یابد، در این حالت معامله‌گر می‌تواند با انجام یک معاملهٔ نهایی و بستن موقعیت خود، سود کسب کند.
آربیتراژگر چه چیزی را پیش‌بینی می‌کند؟
گفتیم که کسب سود از آربیتراژ صندوق طلا بر اساس پیش‌بینی است. آربیتراژگران به رصد دقیق قیمت طلا در بازار می‌پردازند و هر زمان که تشخیص بدهند قیمت آتی طلا بالاتر از قیمت نقدی آن خواهد بود، فرصت آربیتراژ ایجاد می‌شود. آربیتراژگران برای انجام صحیح معاملات و کسب سود به پیش‌بینی ۳ موردنیاز دارند:
۱. ارزش ذاتی هر واحد طلا در بازار آتی: این ارزش بر اساس قیمت هر واحد از صندوق طلا در بازار نقدی محاسبه می‌شود.
۲. میزان سود: دومین کار، محاسبهٔ بازده یا سود بدون ریسک است. در این مرحله آربیتراژگر محاسبه می‌کند که خرید طلا و فروش آن پس از مدت مشخصی با چه درصدی از سود همراه خواهد بود.
۳. مدت‌زمان: در این مرحله نیز آربیتراژگر محاسبه می‌کند که چه مدت زمانی برای افزایش قیمت و ایجاد سود مورد نظر، نیاز است.
مزایای نوسان گیری از صندوق طلا و سرمایه‌گذاری در بازار‌های آتی چیست؟
یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از روش نوسان‌گیری در بازار آتی، دوطرفه بودن بازار است. در سایر بازار‌های رایج بورسی، تنها در صورت رشد بازار سود به افراد تعلق می‌گیرد. اما در نوسان‌گیری در بازار‌های آتی سود‌ها دوطرفه هستند و حتی در صورت ریزش بازار امکان کسب سود وجود دارد.
دومین مزیت روش نوسان‌گیری در این است که نسبت به معاملات معمول به سرمایه بسیار کمتری نیاز دارد. در واقع در خرید و فروش سهام شما احتیاج به خرید حداقل یک واحد کامل مالی دارید، درصورتی‌که در نوسان گیری از صندوق طلا احتیاجی به خرید واحد‌های کامل نیست و تنها با خرید درصدی از واحد کامل نیز می‌توانید به کسب سود بپردازید.
حداقل سرمایه لازم برای ورود به بازار مالی طلا و استفاده از روش نوسان‌گیری، برابر با یک وجه تضمین است. وجه تضمین در واقع مبلغی است که از سوی طرفین یک قرارداد آتی و به‌منظور جلوگیری از امتناع از اجرای قرارداد، دریافت می‌شود. این مقدار در بازار‌های آتی صندوق‌های طلای بورس حدود ۲ میلیون تومان است.
مزایا و معایب صندوق سرمایه‌گذاری طلا
صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا، در کنار مزایای قابل‌توجه خود از جمله قابلیت نقدشوندگی مناسب، صرفه‌جویی در هزینه و وقت، تنوع بالا، مدیریت مناسب و عدم نیاز به حضور فیزیکی، معایبی نیز دارند که پیش از سرمایه‌گذاری در آن‌ها بهتر است به این موارد نیز توجه کنید:
محدودیت واحد‌های قابل‌ارائه صندوق:
هر صندوق سرمایه‌گذاری طلا تعداد واحد‌های محدودی برای ارائه به متقاضیان دارد؛ بنابراین ممکن است زمانی که قصد دارید برای خرید واحد‌های صندوق طلا اقدام کنید، با کمبود تعداد واحد‌های ارائه شده مواجه شوید. این موضوع خصوصا در مورد صندوق‌های بزرگ و پرتقاضا که معمولا در هنگام افت بازار افراد زیادی برای خرید به آن‌ها هجوم می‌آورند، بیشتر است. در این زمان تنها راه شما صبر کردن جهت ابطال بعضی از واحد‌های خریداری شده است که گاهی توسط معامله‌گران انجام می‌شود.
تعدیل بازدهی باتوجه‌به نرخ بهره:
زمانی که نرخ بهره به طور قابل‌توجهی افزایش پیدا می‌کند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا معمولا با مشکل تامین سود مواجه می‌شوند؛ به این ترتیب این صندوق‌ها بر اساس تغییرات نرخ بهره بازدهی خود را تعدیل می‌کنند و در زمان افزایش نرخ بهره بازدهی آن‌ها کاهش پیدا خواهد کرد.
غیرقابل‌برگشت بودن معاملات:
در بازار‌های بورسی و از جمله بازار طلا، امکان برگشت معاملات وجود ندارد. به این معنی که چنانچه در این بازار‌ها به خرید یا فروش بپردازید، نمی‌توانید معامله‌ها را مجددا با همان قیمت انجام دهید. به همین دلیل لازم است در این بازار‌ها تنها در صورتی به معامله بپردازید که به تصمیم خود اطمینان دارید.
مشخص نبودن طرفین معامله:
بر خلاف معاملات فیزیکی طلا، در معاملات صندوق‌های طلا هویت خریدار و فروشنده مشخص نیست. شما نمی‌توانید بفهمید که طلا را از چه کسی خریداری می‌کنید یا به چه کسی می‌فروشید؛ بنابراین امکان پیگیری معامله بعد از انجام آن وجود ندارد.
هزینه مدیریت و اداره صندوق:
معمولا بخشی از سود حاصل از انجام معاملات در بازار‌های مالی از جمله بازار طلا، به‌عنوان مالیات ادارهٔ این صندوق‌ها از طرف صاحبان صندوق از معامله‌گران دریافت می‌شود. همچنین در انجام تراکنش‌ها نیز مقداری مالیات دریافت خواهد شد.
برای اطلاعات بیشتر این نوشته به شما کمک می‌کند: معایب صندوق سرمایه گذاری طلا چیست؟
لیست صندوق سرمایه گذاری طلا برای نوسان‌گیری
صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا، نوعی از صندوق‌های کالایی در بازار بورس هستند که به معاملهٔ طلا می‌پردازند. در این صندوق‌ها گواهی سپرده سکه، گواهی سپرده شمش طلا و مواردی ازاین‌قبیل نگهداری می‌شود. به‌کارگیری روش نوسان‌گیری وابسته به معاملات انجام شده توسط خریداران و فروشندگان است، بنابراین، برای انجام نوسان‌گیری باید به صندوق‌های طلای مبنی بر معامله (ETF) مراجعه کنید.
همهٔ این صندوق‌ها، صندوق‌های اوراق بهادار مبتنی بر سپرده کالایی و بخشی از بازار بورس هستند. به‌این‌ترتیب می‌توانید با استفاده از کد بورسی خود در آن‌ها فعالیت کنید. در حال حاضر در ایران ۴ صندوق کلی سرمایه‌گذاری طلای قابل‌معامله در بورس وجود دارد.
این صندوق‌ها با نماد‌های طلا، زر، گوهر و عیار به فعالیت می‌پردازند. بورس کالا معمولا بزرگ‌ترین صندوق طلا که بیشترین حجم معاملات بالا و نقدشوندگی را در اختیار دارد، به‌عنوان دارایی پایه اولین قرارداد آتی صندوق طلا انتخاب و معاملات در بستر آن انجام می‌شوند. در ادامه لیستی از رایج‌ترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا در بازار ایران را به همراه ویژگی‌های آن‌ها قرار داده‌ایم:
صندوق سرمایه‌گذاری طلای لوتوس:
صندوق سرمایه‌گذاری طلای لوتوس در سال ۹۶ به‌عنوان اولین صندوق کالایی بازار سرمایه کشور، فعالیت خود را آغاز کرد. صندوق سرمایه‌گذاری لوتوس زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار کشور و با نماد طلا در بازار کالا فعالیت دارد. بیش از ۹۴ درصد سهام این صندوق به گواهی سپرده کالا‌های مربوط به طلا خصوصا طلای ۱۸ عیار و بقیهٔ آن به سپرده بانکی، اوراق مشارکت و مواردی ازاین‌قبیل اختصاص دارد. صندوق طلای لوتوس باتوجه‌به درصد سود روزانهٔ نسبتا خوب، از جمله صندوق‌های مناسب برای نوسان‌گیری و دریافت سود کوتاه‌مدت محسوب می‌شود.
صندوق سرمایه‌گذاری طلای کهربا:
صندوق سرمایه‌گذاری طلای کهربا از سال ۱۴۰۰ فعالیت خود را آغاز و از آن زمان بازده ۱۷۵.۶۷ درصدی را به فعالان خود ارائه کرده است. ۷۰ تا ۹۰ درصد دارایی‌های این صندوق به گواهی سپرده سکهٔ طلا و سایر مشتقات طلا اختصاص دارد؛ بنابراین میزان بازدهی این صندوق تا حد زیادی وابسته به قیمت طلا است. صندوق سرمایه‌گذاری طلای کهربا برای کسانی مناسب است که به فکر سرمایه‌گذاری میان‌مدت بوده و در ریسک‌پذیری میانه‌رو هستند.
صندوق سرمایه‌گذاری طلای کیان:
نماد این صندوق در بازار بورس گوهر است. بیشترین سهام این شرکت به سکهٔ طلا و طلای ۱۸ عیار اختصاص دارد. بخش باقی‌ماندهٔ سهام آن نیز به دارایی‌های متنوعی از جمله سپرده‌های بانکی و اوراق درآمد ثابت تعلق می‌گیرد. این صندوق امکان سرمایه‌گذاری با حداقل مبلغ ۵۰۰ هزار تومان را فراهم می‌کند و از نقدشوندگی نسبتا سریع (معمولا یک روز کاری) برخوردار است.
صندوق سرمایه‌گذاری طلای مفید:
این صندوق نیز مبتنی بر سپرده‌های کالایی از جمله سکه طلا و شمش طلا است. تنها با در اختیار داشتن ۱۰۰ هزار تومان می‌توانید سرمایه‌گذاری در این صندوق را شروع کنید. صندوق سرمایه‌گذاری طلای مفید در آغاز هر ماه، سود حاصل از معاملات انجام شده توسط معامله‌گران را باتوجه‌به میزان بازدهی ماه گذشته به‌حساب آن‌ها واریز می‌کند. البته می‌توانید انتخاب کنید که بخشی از این سود به‌حساب شما واریز شده و بخش دیگری مجددا در این صندوق سرمایه‌گذاری شود.
صندوق سرمایه‌گذاری طلای زرین آگاه:
نماد معاملهٔ این صندوق در بازار بورس مثقال است و بازده خوبی در زمینهٔ سرمایه‌گذاری طلا و سکه برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. حداقل سرمایه لازم برای سرمایه‌گذاری در این صندوق ۱۰۰ هزار تومان است. صندوق سرمایه‌گذاری طلای زرین آگاه مناسب کسانی است که به سرمایه‌گذاری در بازار طلا علاقه دارند و از روحیه ریسک‌پذیری بالایی نیز برخوردار هستند. این صندوق پرداخت سود ماهیانه ندارد و سود دریافتی آن از افزایش قیمت واحد‌های این صندوق کسب می‌شود. علاوه بر صندوق‌های معرفی شده، صندوق‌های زرافشان امید ایرانیان، نهایت نگر، صبا، نماد نفیس، زرفام آشنا، نماد زرفام، آسمان آلتون، تابان تمدن، دنای زاگرس و کیمیا زرین کاردان نیز از جمله صندوق‌های طلای با مبتنی بر معامله به شمار می‌روند که قابلیت اجرای نوسان‌گیری را دارا هستند. ادامه صندوق‌های برتر طلا و مقایسه آن‌ها را در وبلاگ طلاین بخوانید: لیست صندوق‌های سرمایه گذاری طلا
بهترین طلا برای سرمایه گذاری چیست؟
کسانی که در بازار طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند، اشکال مختلفی از طلا شامل طلای نو، طلای دست‌دوم، سکهٔ طلا، شمش طلا و طلای آب شده را معامله می‌کنند که می‌توان هر یک از آن‌ها را به‌صورت فیزیکی یا با استفاده از گواهی‌های سپردهٔ طلا، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و بازار‌های مالی مثل فارکس، سرمایه‌گذاری کرد. از بین اشکال مختلف طلا، طلای آب شده معمولا به‌عنوان بهترین شکل طلا جهت سرمایه گذاری شناخته می‌شود. چرا که طلای آب شده اجرت ساخت و هزینهٔ بسته‌بندی ندارد و با هر بودجه‌ای قابل خریداری است. علاوه‌برآن طلای آب شده همواره در بازار مشتری دارد و به همین علت از نقدشوندگی بسیار بالایی نیز برخوردار است.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی نوسان گیری از صندوق طلا و معرفی تعدادی از صندوق‌های طلای رایج در بازار طلای کشور پرداختیم. نوسان گیری از صندوق طلا یکی از روش‌های کسب سود کوتاه‌مدت از نوسانات قیمتی طلا در صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا است.
این روش تنها با پیش‌بینی وضعیت بازار و بدون نیاز به خرید سهم طلای قابل‌توجه، سود مشخصی را در اختیار نوسان گیران قرار می‌دهد. نوسان‌گیری در بازار‌های آتی و در صندوق‌های طلای مبتنی بر معامله از جمله صندوق طلای لوتوس، مفید، کهربا، کیان و سایر صندوق‌های ETF قابل‌انجام است. پیشنهاد می‌کنیم پیش از ورود به بازار طلا برای سود آوری، با انواع و بهترین طلا برای سرمایه گذاری آشنا شوید.
سوالات متداول:
برای انتخاب صندوق طلای مناسب نوسان‌گیری به چه نکاتی توجه کنیم؟ برای انتخاب صندوق طلای مناسب نوسان‌گیری باید به مواردی مثل تاریخچه و بازده صندوق در بازه‌های زمانی مختلف، میزان دارایی تحت مدیریت صندوق و ضریب‌های صندوق توجه کنید.
دوره تقسیم سود چیست؟ دورهٔ تقسیم سود زمان مشخصی است که در آن صندوق‌های طلا به ارائهٔ سود به مشتریان خود می‌پردازند و معمولا در ابتدای هر ماه است.