شبکه‌های بلاکچینی اولیه مانند بیت‌کوین و اتریوم، به منظور حفظ امنیت خود در برابر حملات خارجی، با عایق‌بندی شدیدی طراحی شده‌اند و اولویت اصلی آنها، عملیات ایمن و انتقال دارایی در محیط عملیاتی خودشان، است. بنابراین، اغلب با چالش‌هایی در تبادل داده‌های بین زنجیره‌ای مواجه می‌شوند. در حالی که پل‌های بلاکچینی به انتقال بین زنجیره‌ای دارایی‌ها کمک می‌کنند، اما فعالیت آنها اغلب شامل سوزاندن توکن‌ها در شبکه مبدا و ضرب دارایی‌های معادل در زنجیره مقصد است که کارایی و مقیاس‌پذیری را کاهش و هزینه‌های انتقال را افزایش می‌دهد. وقتی نوبت به اجرای قراردادهای هوشمند در بین بلاکچین‌های مختلف می‌رسد، گزینه‌های موجود حتی محدودتر می‌شوند. یکی از جدیدترین راه‌حل‌هایی که برای ناکارآمدی ارتباطات بین بلاکچینی معرفی شده، پروژه ارز دیجیتال زتاچین (ZetaChain) است که اخیرا سروصدای زیادی به پا کرده است. برای آشنایی بیشتر با پروژه نوآورانه ارز دیجیتال زتاچین، با ما در ادامه این مطلب همراه باشید.

ارز دیجیتال زتاچین چیست؟

پروژه ارز دیجیتال زتاچین یک بلاکچین لایه اول و تعامل‌پذیر است که تبادل داده‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند در شبکه‌های بلاکچینی مختلف را امکان‌پذیر می‌کند. این قابلیت به پروژه ارز دیجیتال ZetaChain اجازه می‌دهد تا دارایی‌ها، داده‌ها و نقدینگی را در شبکه‌های مختلف مدیریت کند؛ بدون توجه به اینکه آیا آنها به صورت بومی از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند یا خیر.

در قلب نوآوری ارز دیجیتال زتا چین، قراردادهای هوشمند اومنی‌چین (omni-chain) آن قرار دارند. این قراردادها برای تعامل در چندین زنجیره طراحی شده‌اند و یک رابط یکپارچه و ایمن را برای کل اکوسیستم رمزارزی فراهم می‌کنند.

برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) ساخته‌شده بر بستر پلتفرم رمزارز زتا چین از قراردادهای هوشمند اومنی‌چین استفاده می‌کنند که می‌توانند داده‌ها را در زنجیره‌های مختلف بخوانند و بنویسند. این موضوع به برنامه‌های غیرمتمرکز اجازه می‌دهد تا از ویژگی‌های چندین بلاکچین مختلف استفاده نمایند، اما گویی در یک بلاکچین واحد کار می‌کنند.

قراردادهای هوشمند اومنی‌چین رمزارز زتاچین نه تنها برای پشتیبانی از پلتفرم‌های مبتنی بر قراردادهای هوشمند، مانند اتریوم یا پالیگان طراحی شده، بلکه از شبکه‌هایی که به طور بومی عملکرد قراردادهای هوشمند را ندارند، مانند بیت‌‌کوین یا دوج‌کوین هم پشتیبانی می‌کند و به این ترتیب، امکان استفاده از دارایی‌های این شبکه‌ها را هم فراهم می‌آورد.

تاریخچه راه‌اندازی ارز دیجیتال ZetaChain

آنکور ناندوانی (Ankur Nandwani)، یکی از اعضای سابق تیم کوین‌بیس و خالق ارز دیجیتال بیسیک اتنشن توکن (BAT)، پروژه رمزارز ZetaChain را در سال ۲۰۲۱ تاسیس کرد. شبکه آزمایشی رمزارز ZETA در سال ۲۰۲۲ راه‌اندازی شد. بلافاصله پس از آن، مفهوم نوآورانه ارز دیجیتال زتاچین برای استفاده از قراردادهای هوشمند اومنی‌چین، مورد توجه جامعه سرمایه‌گذاران قرار گرفت و این پروژه ۲۷ میلیون دلار سرمایه را در سال ۲۰۲۳ جذب کرد. در نهایت، شبکه اصلی ارز دیجیتال ZetaChain در یکم فوریه ۲۰۲۴ راه‌اندازی شد.

پلتفرم ارز دیجیتال زتا چین از نظر تئوری قادر به اتصال به هر زنجیره‌ای است. با این وجود، در حال حاضر، تیم آن تلاش‌های یکپارچه‌سازی را روی بزرگ‌ترین بلاکچین‌ها، یعنی بیت‌کوین، اتریوم، پالیگان و بی‌ان‌بی چین، متمرکز کرده است.

ارز دیجیتال زتا چین چگونه کار می‌کند؟

در سطح پایه، بلاکچین لایه اول رمزارز زتا چین از کیت توسعه نرم‌افزار (SDK) کازماس و الگوریتم اجماع تندرمینت (Tendermint) استفاده می‌کند که بر اساس الگوریتم اثبات سهام (PoS) با عملکرد قراردادهای هوشمند است. قراردادهای هوشمند رمزارز زتاچین می‌توانند داده‌ها را در هر زنجیره‌ای که با آن ارتباط برقرار کرده‌اند، بخوانند و بنویسند که این امر، انتقال یکپارچه دارایی‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند را در چندین زنجیره ممکن می‌سازد.

به لطف قابلیت اومنی‌چین، برنامه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر شبکه رمزارز ZetaChain می‌توانند از دارایی‌های زنجیره‌های دیگر بدون نیاز به پل زدن آن دارایی استفاده کنند؛ از جمله زنجیره‌هایی مانند بیت‌کوین که فاقد عملکرد قراردادهای هوشمند هستند. معماری شبکه رمزارز ZETA همچنین شامل ZetaEVM یا به اختصار zEVM است؛ یک موتور سازگار با اتریوم که به قراردادهای هوشمند اومنی‌چین نیرو می‌دهد.

ویژگی‌های کلیدی رمزارز زتا چین

نودها یا گره‌های فرامتصل (Hyper-Connected)

همان‌طور که گفته شد، پلتفرم ارز دیجیتال زتاچین یک شبکه مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام است. به این معنی که برای پردازش بلاک‌های تراکنش، به نودهای اعتبارسنج وابسته است. علاوه بر اعتبارسنج‌های اصلی، پلتفرم ارز دیجیتال ZetaChain میزبان نوع دیگری از مشارکت‌کنندگان شبکه است: نودهای فرامتصل. این نودهای خاص به طور مداوم بر ارتباطات و تراکنش‌های بین زنجیره‌ای نظارت کرده و به شناسایی هر گونه تراکنش متناقض یا تقلبی که ممکن است در طول تبادلات بین زنجیره‌ای رخ دهد، کمک می‌کنند.

در واقع، در حالی که وظیفه نودهای اعتبارسنج، ایمن‌سازی شبکه اصلی ارز دیجیتال زتا چین است، نودهای فرامتصل نگهبانان اصلی امنیت بین زنجیره‌ای هستند.

قراردادهای اومنی‌چین

قراردادهای هوشمند اومنی‌چین، بارزترین ویژگی پروتکل رمزارز زتا چین هستند. این قراردادها برای سازماندهی تراکنش‌ها در بلاکچین‌های مختلف استفاده می‌شوند.

به منظور ارائه عملکرد قراردادهای هوشمند اومنی‌چین، تیم زتاچین استاندارد توکن ZRC-۲۰ را پیاده‌سازی کرده است؛ فرمتی خاص از استاندارد توکن ERC-۲۰ که در اتریوم و سایر شبکه‌های سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) استفاده می‌شود.

هر دارایی رمزارزی قابل‌تعویض، از توکن‌های ERC-۲۰ اتریوم گرفته تا بیت‌کوین، پالیگان، دوج‌کوین یا هر نوع دارایی دیگری، می‌تواند در پروتکل بین زنجیره‌ای رمزارز ZetaChain به عنوان یک توکن ZRC-۲۰ نمایش داده شود. استفاده از این استاندارد یکپارچه به برنامه‌های غیرمتمرکز اجازه می‌دهد تا تراکنش‌ها را در تمام زنجیره‌های متصل هماهنگ کنند؛ گویی که در یک شبکه واحد اتفاق می‌افتند.

پیام‌رسانی بین زنجیره‌ای

شبکه ارز دیجیتال زتاچین همچنین از قابلیت پیام‌رسانی بین زنجیره‌ای برای انتقال داده‌های سبک به بلاکچین‌های مختلف پشتیبانی می‌کند. از این قابلیت زمانی استفاده می‌شود که عملکرد قراردادهای هوشمند در مقیاس کامل توسط یک برنامه مورد نیاز نباشد. به عنوان مثال، هنگام انتقال توکن‌‌های غیرقابل تعویض (NFT) یا در برنامه‌هایی که به حداقل تبادل داده نیاز دارند.

توکن ZETA چیست؟

توکن ZETA، ارز دیجیتال بومی اکوسیستم زتاچین است که از آن برای پرداخت پاداش‌های بلاک، کارمزدهای گس و تسهیل انتقال ارزش بین بلاکچین‌های مختلف استفاده می‌شود. از این توکن همچنین می‌توان برای تامین نقدینگی و پاداش‌دهی به ارائه‌دهندگان نقدینگی (LP) استفاده کرد. علاوه بر این، ارز دیجیتال زتا چین به عنوان یک توکن حاکمیتی هم عمل می‌کند. به این صورت که دارندگان توکن ZETA می‌توانند در مورد تغییرات مهم این شبکه رای دهند.

توکنومیک رمزارز زتاچین

عرضه اولیه رمزارز زتا چین برابر با ۲٫۱ میلیارد تعیین شده که این توکن‌ها از قبل ضرب شده‌اند. از این تعداد، ۳۱٫۵ میلیون رمزارز زتاچین به ایردراپ جنسیس (genesis airdrop) اختصاص داده شده و به کسانی تعلق می‌گیرد که قبل از راه‌اندازی شبکه اصلی زتاچین از آن استفاده کرده و در آن مشارکت داشته‌اند.

در طول چهار سال اول، کل عرضه رمزارز ZetaChain در ۲٫۱ میلیارد ثابت باقی خواهد ماند. پس از آن، تورم عرضه سالانه حدود ۲٫۵ درصد خواهد بود. مقدار دقیق تورم این ارز دیجیتال، به عرضه در گردش توکن ZETA در آن زمان بستگی دارد. توزیع عرضه اولیه رمزارز ZETA به صورت زیر است:

۱۰ درصد (۲۱۰ میلیون واحد) برای رشد پایگاه کاربری، ۱۲ درصد (۲۵۲ میلیون واحد) برای صندوق رشد اکوسیستم، ۱۰ درصد (۲۱۰ میلیون واحد) برای پاداش اعتبارسنج‌ها، ۵٫۵ درصد (۱۱۵٫۵ میلیون واحد) برای مشوق‌های نقدینگی، ۲۴ درصد (۵۰۴ میلیون واحد) برای خزانه پروتکل، ۲۲٫۵ درصد (۴۷۲٫۵ میلیون واحد) برای مشارکت‌کنندگان اصلی، و ۱۶ درصد (۳۳۶ میلیون واحد) برای خریداران و مشاوران، اختصاص داده شده است.

رمزارز ZetaChain را از کجا بخریم و کجا ذخیره کنیم؟

ارز دیجیتال زتاچین را می‌‌توان در صرافی‌های رمزارزی شناخته‌شده‌ای مانند کوین بیس (Coinbase)، اوکی‌ایکس (OKX)، بای‌بیت (Bybit)، Gate.io، کوکوین (KuCoin)، اچ‌تی‌ایکس (HTX)، کوینکس (CoinEx) و … خرید و فروش کرد.

از طرفی، همان‌طور که گفته شد، شبکه ارز دیجیتال ZetaChain یک بلاکچین مبتنی بر کیت توسعه نرم‌افزار کازماس و سازگار با ماشین مجازی اتریوم است که قابلیت همکاری با بیت‌کوین را نیز دارد. این بدان معنی است که بسیاری از کیف پول‌های سازگار با ماشین مجازی اتریوم و کازماس می‌توانند برای امضای تراکنش‌ها و تعامل با ارز دیجیتال زتا چین استفاده شوند؛ از جمله کیف پول‌های متامسک (Metamask)، کوین بیس و کپلر (Keplr).

تاریخچه قیمت رمزارز ZETA

بر اساس داده‌های سایت کوین مارکت کپ (CoinMarketCap)، توکن ZETA برای اولین بار در یکم فوریه ۲۰۲۴ و با قیمت ۰٫۸۱ دلار وارد بازار آزاد شد. اگرچه قیمت این رمزارز در همان روز ابتدایی به پایین‌ترین سطح تاریخی خود در محدوده ۰٫۵۴ دلار سقوط کرد، اما یک روز پس از آن، رالی صعودی قدرتمندی را در پیش گرفت که در نتیجه آن، بالاترین قیمت تاریخی این ارز دیجیتال در محدوده ۱٫۹۵ دلار به ثبت رسید.

با این حال، روزهای اوج رمزارز زتا چین دوام زیادی نداشت و قیمت آن تا محدوده ۱٫۲۵ تا ۱٫۵ دلار عقب‌نشینی کرد. از آن زمان تاکنون، قیمت رمزارز زتاچین عمدتا روندی جانبی را در پیش گرفته و در محدوده مذکور در نوسان بوده است.

نمودار قیمت رمزارز ZetaChain از ابتدا تاکنون.

پیش بینی قیمت ارز دیجیتال زتاچین

ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان هستند و پیش‌بینی قیمت آنها در طولانی‌مدت کار دشواری است. با این حال، برخی از تحلیلگران با استفاده از داده‌های تاریخی و تحلیل تکنیکال این کار را انجام می‌دهند. به عنوان مثال، تحلیلگران پلتفرم digitalcoinprice.com، متوسط قیمت رمزارز ZETA را در سال ۲۰۲۴، برابر با ۲٫۷۵ دلار و در سال ۲۰۲۵، حدود ۳٫۲۶ دلار پیش‌بینی کرده‌اند. آنها همچنین پیش‌بینی می‌کنند که متوسط قیمت ارز دیجیتال زتاچین در سال ۲۰۳۰، تا ۹٫۶۸ دلار افزایش یابد.

خلاصه مطلب

در این مقاله، به معرفی پروژه ارز دیجیتال ZetaChain و ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن پرداختیم.

راه‌اندازی شبکه اصلی ارز دیجیتال زتا چین گامی مهم در تکامل فناوری بلاکچین است؛ زیرا قراردادهای هوشمند اومنی‌چین منحصربه‌فرد زتاچین، عملیات مرتبط به دارایی‌های بومی بلاکچین‌های مختلف را به یک تجربه یکپارچه تبدیل می‌کند. مزیت منحصربه‌فرد رمزارز زتا چین، توانایی آن برای پر کردن شکاف بین اکوسیستم‌های بلاکچینی و پیشبرد چشم‌انداز یک اینترنت مبتنی بر بلاکچین به هم پیوسته‌تر و در دسترس‌تر است.

با این حال، ذکر این نکته ضروری است که سرمایه‌گذاران قبل از تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری در هر پروژه رمزارزی، باید تحقیقات لازم و کافی را انجام دهند و درک کاملی از ریسک‌های احتمالی موجود به دست آورند.