ترخیص کالا از گمرک یکی از مراحل حساس و حیاتی در تجارت بین‌المللی است. این فرآیند پیچیده مستلزم آشنایی با قوانین گمرکی، مدارک مورد نیاز و رویه‌های اداری متعدد است. با توجه به تنوع گمرکات در ایران و تفاوت‌های موجود در عملکرد آن‌ها، انتخاب گمرک مناسب برای ترخیص کالا اهمیت ویژه‌ای می‌یابد.
همانطور که می‌دانید انتخاب گمرک مناسب باتوجه به روش حمل‌ونقل بار می‌تواند به طور مستقیم بر سرعت و هزینه‌های ترخیص کالا تاثیر بگذارد. گمرک‌های مختلف از نظر زیرساخت‌ها، نیروی انسانی، رویه‌های اداری و میزان شفافیت تفاوت‌های قابل توجهی دارند. البته شیوه حمل بار نیز در فرایند ترخیص کالا اثرگذار است؛ درواقع اگر به دنبال راحت ترین گمرک کشور برای ترخیص کالای خود هستید، باید در نظر داشته باشید که به صورت کلی ترخیص بارهای دریایی در گمرکات و بنادر کشور سخت‌تر و طولانی‌تر از گمرکات هوایی است.
باتوجه به نکات گفته شده و اهمیت گمرک در کاهش هزینه‌های اضافی و صرفه‌جویی در زمان، به معرفی بهترین گمرکات کشور می‌پردازیم.
مهم‌ترین گمرکات ایران
باتوجه به آنکه حمل و نقل بین المللی به سه روش حمل زمینی، دریایی و هوایی انجام می‌شود، هر یک از این روش‌ها گمرکات مخصوص خود را دارند و واردکنندگان و صادرکننده از طریق بنادر، گذرگاه‌های مرزی و فرودگاه‌های بین المللی تشریفات گمرکی را انجام می‌دهند.
گمرکات کوچک و بزرگ زیادی در سراسر ایران وجود دارد اما برخی از آن‌ها از حیاتی‌ترین و بهترین مناطق به شمار می‌روند. این گمرک‌ها عبارت است از:
گمرک تهران
گمرک تهران که بیشتر با نام گمرک شهریار شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین و پرترددترین گمرکات زمینی کشور است. این گمرک در سال ۱۳۵۵ در کیلومتر ۷ جاده قدیم تهران-کرج احداث شده و با دارا بودن زیرساخت‌های پیشرفته و موقعیت جغرافیایی استراتژیک، نقش محوری در تجارت خارجی ایران ایفا می‌کند .
قرارگیری گمرک شهریار در نزدیکی پایتخت و دسترسی آسان به شبکه راه‌های اصلی کشور، آن را به یک نقطه اتصال مهم برای تجارت تبدیل کرده است.
همچنین این گمرک با دارا بودن انبارهای بزرگ و مجهز، سیستم‌های هوشمند اطفاء حریق و امکان اتصال به خطوط ریلی، شرایطی ایده‌آل را برای نگهداری و ترخیص کالا فراهم کرده است.
از طریق گمرک شهریار می‌توانید هم کالاهای عمومی را ترخیص کنید و هم انواع کالاهای نمایشگاهی، کالاهای سفارتخانه‌ها و کالاهای خطرناک. به طور دقیق‌تر این گروه‌های کالایی در گمرک تهران وارد و خارج می‌شوند:
مشتقات نفتی و گازی: مواد اولیه مورد نیاز صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی فرش‌های ماشینی: یکی از محصولات صادراتی مهم کشور کالاهای مورد نیاز سفارتخانه‌ها: کالاهای مصرفی و تجهیزات مورد نیاز سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های خارجی چرم و پارچه: مواد اولیه مورد نیاز صنایع چرم و نساجی دستگاه‌های استوک و نو: تجهیزات صنعتی و الکترونیکی تلفن همراه: یکی از پرطرفدارترین کالاهای وارداتی اطلاعات گمرک تهران
کد گمرکی: ۱۰۳۰۰ آدرس: تهران، بزرگراه فتح، شهرک خلیج فارس، بلوار خلیج فارس، انتهای خیابان بهشتی تلفن: ۰۲۱۶۶۲۵۰۶۴۲
گمرک شهید رجایی بندرعباس
بندر شهید رجایی یکی از مهم‌ترین و استراتژیک‌ترین بنادر ایران و منطقه است که نقش محوری در تجارت خارجی کشور ایفا می‌کند. این بندر با برخورداری از زیرساخت‌های مدرن و موقعیت جغرافیایی استثنایی، به قطب اصلی ترانزیت کالا در منطقه خلیج فارس تبدیل شده است.
بندر شهید رجایی در ساحل شمالی خلیج فارس و در فاصله ۲۳ کیلومتری غرب بندرعباس واقع شده است. این موقعیت جغرافیایی، دسترسی آسان به آب‌های آزاد و کریدورهای تجاری بین‌المللی را فراهم کرده است.
این بندر بیش از ۶۰ درصد صادرات و واردات کشور را به خود اختصاص داده و علاوه بر اسکله‌های تجاری، دارای مناطق ویژه اقتصادی، صنایع پشتیبانی، انبارها و سایر تاسیسات مورد نیاز برای انجام عملیات بندری است.
از مزایای ترخیص کالا از بندر شهید رجایی می‌توان به وجود اسکله‌های مجهز، جرثقیل‌های پیشرفته، انبارهای بزرگ و سیستم‌های هوشمند اشاره کرد. همچنین خدمات متنوعی از جمله ترانزیت، انبارداری، بسته‌بندی و حمل‌ونقل در این گمرک ارائه می‌شود.
البته ایجاد تسهیلات گمرکی و دسترسی آسان به شبکه‌های حمل‌ونقل جاده‌ای، ریلی و دریایی، امکان انتقال سریع کالا به نقاط مختلف کشور را فراهم کرده است.
بنابراین، تجار و بازرگانانی که قصد ترخیص کالای خود از بندر شهید رجایی را دارند، باید با ترخیص کارانی حرفه‌ای همکاری کنند. شرکت‌های معتبری در صنعت حمل و نقل دریایی و ترخیص کالا وجود دارند که می‌توانند فرایند تقریبا پیچیده و طولانی ترخیص بارهای دریایی را ساده‌تر و سریع‌تر کنند. برای مثال شرکت پست بین المللی پی اس پی اکسپرس به طور ویژه در منطقه بندرعباس و گمرک شهید رجایی فعال است و می‌تواند انواع بارهای تجاری را ترخیص کند.
اطلاعات گمرک شهید رجایی
کد گمرکی ۵۰۱۰۰ آدرس: هرمزگان، بندرعباس، مجتمع بندری شهید رجایی تلفن: ۰۷۶۳۳۵۱۴۰۰۱
گمرک فرودگاه امام خمینی
گمرک فرودگاه امام خمینی به عنوان بزرگترین و پرترددترین گمرک هوایی ایران، نقش محوری در تجارت خارجی کشور ایفا می‌کند. با موقعیت استراتژیک در نزدیکی پایتخت (۳۰ کیلومتری جنوب تهران) و دسترسی آسان به شبکه راه‌های اصلی کشور و برخورداری از امکانات مدرن، این گمرک به یکی از مهم‌ترین مراکز ترانزیتی کالا در منطقه تبدیل شده است. درواقع بخش عمده‌ای از کالاهای وارداتی و صادراتی هوایی کشور از طریق این گمرک ترخیص می‌شود.
از مزایای ترخیص کالا از گمرک فرودگاه امام خمینی می‌توان به وجود انبارهای بزرگ، سردخانه‌ها، تجهیزات بازرسی و سیستم‌های امنیتی اشاره کرد.
درخصوص مدت زمان ترخیص کالا از گمرک فرودگاه امام خمینی باید گفت که این موضوع به عوامل متعددی از جمله نوع کالا، ارزش آن، حجم و تعداد بسته‌بندی‌ها، روز و ساعت مراجعه و تخصص ترخیص‌کار وابسته است.
کالاهای خاص مانند مواد غذایی یا تجهیزات پزشکی به دلیل نیاز به مجوزهای خاص و بررسی‌های بیشتر، ممکن است زمان ترخیص طولانی‌تری داشته باشند. همچنین، کالاهای با ارزش بالا یا محموله‌های بزرگ به دلیل پیچیدگی‌های بیشتر در مراحل ترخیص، زمان‌برتر هستند. شلوغی گمرک در ساعات و روزهای مختلف نیز بر مدت زمان ترخیص تاثیرگذار است. به طور کلی، تجربه و تخصص ترخیص‌کار می‌تواند در کاهش زمان ترخیص بسیار موثر باشد.
به همین خاطر می‌توانید به شرکت پی اس پی اکسپرس اعتماد کنید؛ این شرکت با داشتن ریل اختصاصی در گمرک این فرودگاه و حضور همیشگی ترخیص کاران می‌توانید در عرض یک روز بار تجار و بازرگانان را ترخیص کند.
حوزه‌های تخصصی گمرک فرودگاه امام خمینی
حوزه امور تجاری: مسئولیت ترخیص کالاهای صادراتی و وارداتی غیرنفتی را بر عهده دارند . حوزه امانات پستی: به امور مربوط به ترخیص و مرجوع کردن امانات پستی رسیدگی می‌کند . حوزه گمرک مسافری: مسئول کنترل و رسیدگی به ورود و خروج مسافران و اشیاء همراه آنان است . حوزه مهرآباد: به امور گمرکی فرودگاه مهرآباد رسیدگی می‌کند . حوزه امور تخصصی نفت: مسئولیت ترخیص فرآورده‌های نفتی و شیمیایی را بر عهده دارد . حوزه‌های تخصصی دیگر: شامل حوزه ارزش، معاینه، آمار، رایانه و حراست است . اطلاعات گمرک فرودگاه امام خمینی
کد گمرکی: ۱۰۱۰۳ آدرس: تهران، کیلومتر ۳۰ اتوبان تهران قم،گمرک تجاری فرودگاه امام خمینی (ره) تلفن: ۰۲۱۵۱۰۰۴۵۱۱
گمرک بازرگان
گمرک بازرگان یکی از مهم‌ترین و پرترددترین گمرکات زمینی ایران است که در شهر بازرگان و در نزدیکی مرز ترکیه واقع شده است. این گمرک به دلیل موقعیت استراتژیک، دسترسی آسان به کشورهای آسیای میانه و زیرساخت‌های مناسب، نقش محوری در تجارت خارجی ایران ایفا می‌کند.
مرز بازرگان که از سمت کشور ترکیه به مرز گوربولاغ نیز شناخته می‌شود، به خاطر مساحت زیاد خود (۴۴۰۰ متر) امکان آن را دارد که روزانه حدود ۷۰۰ تریلی از آن عبور کند. همچنین وجود امکانات و تجهیزات مدرن مانند باسکول، اسکنر و سیستم‌های کنترل، فرآیند ترخیص کالا را تسهیل کرده است.
علاوه‌براین، طیف گسترده‌ای از کالاها از جمله مواد غذایی، محصولات صنعتی، تجهیزات ساختمانی و کالاهای مصرفی از طریق این گمرک ترخیص می‌شود.
از دیگر مزایای مرز بازرگان باید به امکان ترخیص پیله وری اشاره کرد؛ مرزنشینان می‌توانند با استفاده از کارت پیله‌وری، کالاهای کوچک را به صورت قانونی جابه‌جا کنند .
قاعدتا به خاطر خدمات ۲۴ ساعته گمرکی و ترانزیتی این گمرک، کارهای بسیار سریع‌تر انجام می‌شود و کارهای عبور وسایل نقلیه، بازرسی‌ها و ترخیص کالا از گمرک با سرعت و راحتی بیشتر صورت می‌گیرد.
توصیه می‌کنیم اگر قصد واردات زمینی از ترکیه را دارید، می‌توانید به پی اس پی اکسپرس اعتماد کنید. این شرکت هم امکان حمل جاده‌ای را دارد و هم می‌تواند بارتان را گمرک بازرگان ترخیص نماید.
حوزه فعالیت گمرک بازرگان
خوب است بدانید به خاطر اهمیت بالای این مرز تجاری، چندین گمرک دیگر هستند که به صورت کامل تحت کنترل اینجا فعالیت می‌کنند. این گمرکات عبارتند از :
پایانه مرزی پلدشت در نزدیکی رود ارس و دسترسی به بازارهای آسیانه میانه بازارچه ساری سو مابین حوزه شهرستان ماکو و شهر مرزی دغوبایزید در استان آغری ترکیه بازارچه مرزی صنم بلاغی در مرز مشترک ایران و جمهوری نخجوان اطلاعات گمرک بازرگان
کد گمرکی: ۳۰۱۰۰ آدرس: استان آذربایجان غربی، شهرستان ماکو، ۱ کیلومتری بازرگان، پل خاتون تلفن: ۰۴۴۳۴۳۷۲۹۱۲ / ۰۴۴۳۴۳۷۲۹۲۲
گمرک بوشهر
گمرک بوشهر یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین بنادر تجاری ایران است که با بیش از ۷۰۰ کیلومتر مرز دریایی با خلیج فارس و نزدیکی به کشورهای حوزه خلیج نقش محوری در تجارت خارجی کشور ایفا می‌کند.موقعیت استراتژیک این گمرک در جنوب ایران و دسترسی آسان به آب‌های آزاد، آن را به یک قطب مهم تجاری تبدیل کرده است و طیف گسترده‌ای از کالاها از جمله محصولات پتروشیمی، مواد غذایی، کالاهای صنعتی و تجهیزات دریایی از طریق این گمرک ترخیص می‌شود.
پس از گمرک شهید رجایی، بخش قابل توجهی از صادرات و واردات دریایی کشور از طریق این گمرک انجام می‌شود و به خاطر داشتن اسکله‌های مجهز و انبارها بزرگ فرایند ترخیص کالا راحت و به سرعت انجام می‌شود.
از دیگر مزایای ترخیص کالا از گمرک بوشهر می‌توان به ارائه تسهیلات و تخفیفات گمرکی برای تجار و بازرگانان اشاره کرد. البته به خاطر خدمات‌دهی ۲۴ ساعته درخصوص تخلیه و بارگیری کالا، سرعت ترخیص قاعدتا بیشتر خواهد بود و هزینه‌های کار کاهش پیدا خواهد کرد.
خوب است بدانید در این گمرک امکان صادرات مجدد کالاهایی که به صورت موقت وارد کشور شده‌اند، وجود دارد و فرآیند ترانزیت کالا به صورت سریع و آسان انجام می‌شود.
اطلاعات گمرک بوشهر
کد گمرکی: منطقه ویژه اقتصادی ۱ بوشهر: ۴۵۱۰۰ / منطقه ویژه اقتصادی ۲ بوشهر: ۴۵۱۱۰ آدرس: بوشهر، کیلومتر ۸ جاده بوشهر شیراز، منطقه ویژه اقتصادی بوشهر تلفن: ۰۷۷۳۳۴۵۴۵۴۲
گمرک آستارا
گمرک آستارا واقع در شمال غربی ایران و در مرز با جمهوری آذربایجان یکی از مهم‌ترین و پرترددترین گمرکات زمینی کشور است. این گمرک به عنوان تنها گمرک فعال شمال ایران، سهم قابل توجهی در صادرات و واردات کالا به ایران دارد و نقش محوری در ارتباطات تجاری ایران با کشورهای حاشیه دریای خزر و اروپا ایفا می‌کند.
دسترسی آسان به بازارهای منطقه‌ای، گذرگاه مهم ترانزیتی، امنیت بالای این مرز زمینی، ترخیص کالاهای مسافری و پستی و انواع کالاهای تجاری مانند محصولات کشاورزی، صنایع غذایی، محصولات صنعتی و تجهیزات ساختمانی از مزیت‌های اصلی گمرک آستارا به شمار می‌آید.
اطلاعات گمرک آستارا
کد گمرکی: ۲۰۲۰۰ آدرس: استان گیلان، شهرستان آستارا، بلوار گمرک تلفن: ۰۱۸۲۵۲۲۲۰۴۰ نتیجه گیری؛ بهترین گمرکات ایران
موقعیت جغرافیایی خاص ایران و همسایگی با چندین کشور، اهمیت گمرکات را دوچندان کرده است. گمرکات مختلف کشور با توجه به نوع کالا، حجم تجارت و موقعیت جغرافیایی، دارای ساختار و وظایف متفاوتی هستند. به عنوان مثال، گمرکات مرزی بیشتر بر کنترل ورود و خروج کالاهای زمینی تمرکز دارند، در حالی که گمرکات بندری به ترخیص کالاهای دریایی می‌پردازند.
در سال‌های اخیر، گمرک ایران تلاش کرده است با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و ساده‌سازی فرایندهای گمرکی، به تسهیل تجارت و بهبود محیط کسب‌وکار کمک کند. ایجاد سامانه‌های الکترونیکی، کاهش زمان ترخیص کالا و افزایش شفافیت در امور گمرکی از جمله اقدامات مهم در این زمینه بوده است.
با این حال برای انتخاب راحت‌ترین گمرک برای ترخیص کالا باید به عوامل مختلفی توجه کرد؛ شیوه ارسال بار (هوایی، دریایی، زمینی)، منطقه جغرافیایی (مثلا جنوب یا شمال ایران)، نوع و ماهیت کالا و قوانین و تعرفه‌های گمرکی اشاره کرد.