به گزارش اقتصادآنلاین ، علی اسکینی- بهار حق‌دوست کارشناسان بازار سرمایه در دنیای اقتصاد نوشت: تخته فیبر جزو فرآورده‌های نسبتا جدید صنعت چوب است که ابتدا برای به کار بردن مناسب حجم قابل‌توجه زواید تولیدی هنگام تولید خمیر کاغذ راه‌اندازی شد و به‌مرور زمان فعالیتش گسترش یافت. ۸۲درصد مواد تشکیل‌دهنده ام‌دی‌اف را الیاف چوب تشکیل می‌دهد، چسب اوره فرمالدئید و آب نیز به‌ترتیب سهم ۹ و ۸ درصدی از مواد تشکیل‌دهنده این محصول دارند. ام‌دی‌اف در زمینه‌های متنوع کاربرد دارد. بیشترین مصرف ام‌دی‌اف جهان در تولید میز و مبلمان است که سهم ۵۱درصدی دارد، ۱۵درصد مصرف این محصول نیز در ساخت‌وساز و ۱۷درصد در تولید کف‌پوش لمینیت است.
نگاهی به وضعیت بازار جهانی
نخستین کارخانه تولید تخته فیبر عایق سال۱۸۹۸ در انگلستان راه‌اندازی شد. اولین کارخانه با فعالیت تولید ام‌دی‌اف نیز در سال ۱۹۶۵ در نیویورک تاسیس شد. در بین کشورهای جهان، چین با حجم تولید ۶/ ۵۵میلیون مترمکعب بزرگ‌ترین تولیدکننده ام‌دی‌اف است. این کشور همچنین با ۵/ ۲میلیون مترمکعب، بزرگ‌ترین صادر‌کننده این محصول است.
قاره اروپا با ۵۱درصد، بیشترین سهم از صادرات جهانی ام‌دی‌اف را به خود اختصاص داده است. این قاره در بخش واردات نیز با سهم ۴/ ۴۱درصد در رتبه اول قرار دارد. آمریکا با حجم واردات ۳/ ۲میلیون مترمکعب، رتبه اول را در بین وارد‌کنندگان محصول ام‌دی‌اف دارد و ایران در این رتبه‌بندی در جایگاه دوم است.
ارزش بازار جهانی ام‌دی‌اف در سال ۲۰۲۰ برابر با ۱۰۵میلیارد دلار بوده است. با توجه به برآورد رشد ۲۰درصدی تقاضا در صنعت مبلمان به‌عنوان بزرگ‌ترین متقاضی محصول ام‌دی‌اف تا سال ۲۰۲۶ و بررسی روند تقاضای سایر صنایع مصرف‌کننده پیش‌بینی می‌شود با رشد سالانه بالای ۴درصد تا سال ۲۰۲۶ ارزش بازار جهانی ام‌دی‌اف به ۱۳۵میلیارد دلار برسد که در بین مناطق، بخش‌جنوبی آسیا بیشترین رشد را خواهد داشت. رشد صنعت در مناطق شمالی آسیا و بخش آمریکای‌جنوبی در سطح متوسط خواهد بود و مناطق آمریکای شمالی و آفریقا نیز کمترین رشد را خواهند داشت.
وضعیت داخل کشور
ظرفیت تولید ام‌دی‌اف ایران حدود ۵/ ۲ میلیون مترمکعب است. صنعت چوب و فرآورده‌های چوبی کشور با در برگرفتن حداقل صدهزار واحد صنعتی، صنفی و آموزشی و فراهم‌کردن ۹درصد اشتغال صنعتی کشور، نقش مهمی در توسعه صنعتی اشتغال‌محور کشور دارد. از مزیت‌های مهم این صنعت می‌توان به سرمایه‌بری کمتر و اشتغال‌زایی بیشتر نسبت به صنایع مشابه و امکان توسعه در تمام مناطق جغرافیایی کشور اشاره کرد.
با وجود این، با توجه به فراهم‌نبودن بستر تامین مواد اولیه موردنیاز این صنعت در داخل به دلیل کمبود آب، کمبود منابع جنگلی و دشواری واردات فرآورده‌های چوبی به دلیل مشکلات ناشی از گرانی و کمبود ارز، تحریم‌ها و...، توسعه این صنعت محدود و در حد برآورده‌شدن بخشی از نیازهای داخلی بوده است. در سال‌های اخیر تولیدات ام‌دی‌اف درکشور روند رو به رشدی داشته و از حجم واردات تا حدی کاسته شده، اما همچنان بخش قابل‌توجهی از نیاز داخل از طریق واردات تامین می‌شود.
در سال ۹۹ حجم واردات ام‌دی‌اف به کشور ۷۰۵هزار و ۱۰۵مترمکعب گزارش شد و ارزش دلاری آن برابر با ۷۴ میلیون دلار بود. عمده واردات این محصول از تایلند صورت می‌گیرد. کشورهای ترکیه و چین نیز در رتبه‌‌های دوم و سوم قرار دارند.
در بین شرکت‌های تولیدکننده ام‌دی‌اف کشور، شرکت‌های پارکو، آرین‌تخته و آرین‌شیمی به‌ترتیب سهم ۱۴، ۱۳ و ۱۱درصدی از تولیدات را به خود اختصاص داده و در جایگاه‌های اول تا سوم قرار دارند. صنایع چوب خزر کاسپین به‌عنوان تولیدکننده ام‌دی‌اف که در بازار سرمایه پذیرش شده است، سهم کمتر از ۴درصد را از تولیدات ام‌دی‌اف دارد و جایگاه دهم را در بین تولیدکنندگان به خود اختصاص داده است.
صنعت مرتبط در بازار سرمایه
شرکت صنایع چوب خزر کاسپین و شرکت تولید فیبر ایران به‌ترتیب با نماد «چخزر» و «چفیبر» در بازار سرمایه معامله می‌شوند. در سال۹۹ مبلغ فروش «چفیبر» و «چخزر» به‌ترتیب ۷۴ و ۲۸۱ میلیارد تومان و سود خالص این دو نماد به‌ترتیب ۲۰ و ۵۷ میلیارد تومان بوده است.
همچنین «چفیبر» در سال ۹۹ حاشیه سود ۲۸درصدی و «چخزر» حاشیه سود ۲۵درصدی داشته است. نماد «چخزر» در یک ماه اخیر بازدهی ۸۰/ ۲درصدی و نماد «چفیبر» در این بازه زمانی افت قیمت ۳۶درصدی داشته است. ارزش بازار «چخزر» و «چفیبر» به‌ترتیب ۶۷۰ و ۵۴۰/ ۱میلیارد تومان است. شرکت تولید فیبر ایران در سال ۱۳۴۵ تاسیس شده و سرمایه ۸۰میلیارد تومانی دارد. ظرفیت تولید فیبر در این شرکت ۴۰۰/ ۴ متر مکعب است.
شرکت چوب خزر در سال ۶۹ به صورت سهامی خاص تاسیس شد و در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی تهران به ثبت رسید و به موجب مصوبه مجمع فوق‌العاده ۲ آبان سال ۸۵ نام شرکت به صنایع چوب خزر کاسپین تغییر یافت. ظرفیت اسمی کارخانه ابتدا روزی ۱۰۰مترمکعب بود، اما با بهره‌گیری از دانش، تخصص و تلاش مهندسان و کادر فنی اکنون ظرفیت تولید آن به ۵۶هزار مترمکعب افزایش یافته است. در آبان سال ۹۸ با ادغام شرکت فیبر بابلسر در «چخزر»، دامنه تولید محصولات از ام‌دی‌اف روکش‌شده فراتر رفته و اکنون تولید انواع محصولات چوب شامل پارکت، صفحه کابینت، انواع ورق، فوم PVC و... را در سبد محصولات دارد. ۵/ ۶۷درصد سهام این شرکت با ۲۱۱نفر نیروی انسانی به گروه صنعت سلولزی تامین‌گستر نوین تعلق دارد که واحد تجاری اصلی هلدینگ تاپیکو محسوب می‌شود. سرمایه شرکت در بدو تاسیس بالغ بر ۱۰۰میلیون تومان بود که طی پنج‌مرحله به ۲۰میلیارد تومان رسیده است. فعالیت اصلی شرکت تولید، بازاریابی، فروش و صدور انواع محصولات چوب مانند ام‌دی‌اف ضخیم و نازک و روکش‌شده، پارکت، صفحه‌کابینت، انواع ورق و فوم PVC و... است. این شرکت در سال ۹۹ با تولید ۵۶هزار مترمکعب ام‌دی‌اف خام و فروش ۲۸۰میلیارد تومانی در حدود ۵۷میلیارد تومان سود خالص به دست آورد. با در نظر گرفتن تولید ۵۷هزار و ۵۰۰ متر مکعب ام‌دی‌اف خام و سطح موجودی کالا ۵درصد و نرخ فروش ام‌دی‌اف ۵هزار و ۱۶۰تومان/ مترمربع و نرخ خرید هزار و ۵۸۸هزار و ۷۴۷تومان/ کیلو برای چوب و چسب و با در نظر گرفتن نرخ دلار نیمایی۲۲هزار و ۷۰۰تومانی، نهایتا فروش ۳۷۸میلیارد تومانی و سود ناخالص ۸۲ میلیارد تومانی (حاشیه سود ۲۲درصد) و سود خالص ۶۹ میلیارد تومانی در سال ۱۴۰۰ برای این شرکت برآورد می‌شود.
