بورس۲۴ : دولت طی ماه های گذشته برای جلوگیری از ورود هرگونه شوک به بازار و تامین نیازهای واقعی اقتصاد ، نرخ ۲۸۵۰۰ را مورد تایید دانست، این در حالی بود که تقریبا کمتر مصرف کننده نهایی با همین نرخ مصوب خریداری می‌کرد و در نهایت دلار نیما برنده این ماراتن بود.

راهی که بیشتر منبع درآمد برای افراد خاص و ویژه محسوب می‌شد، یعنی آنچه در عمل اتفاق می‌افتاد، نرخی بود که در مرکز مبادله ارز و طلای ایران مبنای فروش ارزهای حاصل از صادرات شرکت‌های پالایشی و پتروشیمی بود یعنی حدود ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان .

بر همین اساس، طی تصمیمی در بانک مرکزی، نرخ تسعیر قیمت خوراک و محصولات پالایشی و پتروشیمی بر مبنای نرخ حواله در مرکز مبادله (۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان) انجام می‌شود و بنابراین نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان دیگر مبنای تسعیر نرخ خوراک و محصولات پتروشیمی نخواهد بود.

این اتفاق همچون هر تصمیمی مخالفان و موافقان زیادی دارد، اما چرا بدنه واقعی اقتصاد موافق تک نرخی شدن ارز هستند؟ با توجه به شرایط کنونی اقتصاد افزایش نرخ تسعیر ارز چه کمکی به صنایع خواهد کرد؟

با تغییر نرخ به شفافیت کمک می‌کنیم

محسن خدابخش، معاون مدیرعامل گروه مالی گردشگری گفت: هر محصولی که بازارمحور و به صورت شفاف باشد، قاعدتا به شفافیت کمک خواهد کرد و هر چقدر اختلاف بین قیمت‌های بازار و قیمت‌های اعلامی بیشتر باشد، ممکن است که بر شفافیت بازار ها خدشه وارد کند.

وی افزود:تغییر نرخ‌ها در بازارهایی که مورد تایید مراجع سیاست‌گذار هم است، به شفافیت کمک می‌کند و از وظایف ذاتی بازار همین است .

تقلیل حاشیه سودها به حدود ۲۰ درصد

عظیم ثابت، دبیر کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار گفت: تصمیمی که گرفته شده ، برای مصرف کننده، تولید کننده، اقتصاد و هم برای حذف رانت بسیار تاثیر گذار است.

وی گفت: عملا چند نرخی بودن، به نفع افراد ویژه خوار است و سود این افراد از تولید کننده هم بیشتر می‌شود. از طرف دیگر برای شرکت‌های بورسی کاهش حاشیه سود را به همراه دارد. قیمت‌گذاری دستوری و سرکوب قیمت‌ها با توجه به افزایش هزینه‌ها موجب کاهش حاشیه سود شرکت ها تا ۲۰ درصد رسیده است. این نشان می‌دهد که برای تولید کننده‌ها هم خوب نیست، برای اقتصاد هم به صورت کلی اگر ما اجازه دخالت به مکانیزم‌های بازار را ندهیم روند قیمت‌گذاری هم منصفانه‌تر خواهد بود.

ثابت گفت: در مجموع با توجه به شعار سال، اگر قرار است که از مصرف کننده نهایی و تولید کننده حمایت کنیم، بهتر است که قیمت‌ها را به نرخ واقعی نزدیک کنیم تا واسطه‌ها حذف شوند.

گزارشات فصل دوم و سوم مثبت خواهد بود

سید ابوتراب فاضل مدیرعامل هلدینگ صنعتی و معدنی غدیر افزود: عمده درآمد پتروشیمی‌ها درآمدهای دلاری است، هرچقدر نرخ تسعیر بالاتر برود، طبیعی است که درآمدهای پتروشیمی‌ها بالا می‌رود و با وجود افزایش نرخ خوراک ، نرخ فروش محصول‌شان بالاتر می‌رود و گزارش‌های فصلی حتما خیلی مثبت خواهد بود.

فاضل گفت: این تغییرات رانت را از بین می‌برد. شما در بازار چند نرخی تولید رانت می‌کنید. تصمیمات دولت در خصوص تک نرخی شدن ارز کار درستی است.

قیمت‌گذاری دستور، بی انگیزگی در سرمایه گذاری می‌آورد

فردین آقا بزرگی مدیر عامل سبدگردان نیکان درخصوص این موضوع گفت: هر قدمی در ارتباط با رفع یا اصلاح نظام قیمت گذاری دستوری اقدام بسیار مثبتی است، صرف نظر از آثاری که در سود و زیان و درآمد حاصل از فروش شرکت‌ها می‌گذارد.

وی گفت: قیمت گذاری دستوری ، اقتصاد را به سمت بی‌انگیزگی در سرمایه گذاری سوق می‌دهد. سرکوب کردن قیمت‌ها به طور موقت طی ۴ دهه گذشته همواره انجام شده است، نتیجه ‌ای به جز خارج شدن سرمایه از کشور، افزایش واردات، سرکوب تولید و صادرات نداشته‌است .

وی گفت: طبق آمار، اقتصاد ایران ۱۴ برابر ، عربستان ۷۰ برابر، قطر ۲۳۰ برابر رشد داشته است ما از اقتصاد دنیا عقب مانده‌ایم که اولین و اصلی ترین دلیل مکانیزم‌هایی مانند قیمت‌گذاری دستوری است. خروج از نرخ گذاری دستوری، موجب بهبود و برون رفت رکورد از بازار سرمایه و اقتصاد کشور می‌شود.

آقا بزرگی گفت: بورس از افزایش سطح عمومی قیمت‌ها و تورم استقبال نمی‌کند، اما خلاف واقعیت هم نمی‌تواند حرکت کند. نمی توانیم قیمت محصولات شرکت‌ها در بورس کالا را در یک دامنه محدود نگه‌داریم که آمار تورم را پایین تر نشان دهیم. با این روش سود شرکت‌ها سرکوب می‌شود.

نرخ ارز تابع فرآیندهای اقتصادی صعودی است

مهرداد فرح آبادی، مدیر عامل تامین سرمایه کیمیا گفت: هرچقدر به سمت تک نرخی شدن برویم، از نرخ‌های دستوری جلوگیری می‌کنیم و اگر نرخ ارز تابعی از سیاست‌ها و فرآیند‌های درست اقتصادی (مانند نظریه برابری خرید پول) باشد، طبیعتا باید نرخ ارز بالاتری را تجربه کند.

وی گفت: نرخ ارز واقعی در صنایع ما تاثیر مثبتی می‌گذارد، اگر شرکت ها محصولات خود را با نرخ‌های دستوری در بورس کالا عرضه کنند به ضرر شرکت و سهامدار است. حتی اگر شرکت ها صادرات نداشته باشند، فروش نرخ‌های واقعی‌تر در بورس کالا به سودشان است.

فرح آبادی گفت: در صنایع صادرات محور که محصولات‌شان با قیمت‌های جهانی ارزش‌گذاری می‌شود این تغییر نرخ به شفافیت‌شان کمک می‌کند و در آمد و سودشان پیش‌بینی پذیرتر خواهد بود و معیارهای دقیق‌تر و واقع‌بینانه‌تری را در اختیار تحلیل‌گران سهامداران بالفعل و بالقوه می‌گذارد تا بتوانند ارزش واقعی ارزندگی سهام را ارزیابی کنند.

بازار صادراتی تقلبی تخته شد

علی حسینی، کارشناس صنعت پتروشیمی و بازار سرمایه گفت: تغییرات نرخ ارز تا حد زیادی می‌تواند جلوی رانت را بگیرد. شرکت های زیادی محصول تولیدی شان در مقابل خوراکی که می‌گرفتند پایین‌تر بود، ولی محصولات خود را با اختلاف ۱۰ هزار تومانی می‌فروختند و سود می‌کردند، محصولاتی مانند پلی‌اتیلن آنقدر رقابت می‌شد که نرخ تسعیر در نهایت همان نرخ نیما بود.

وی گفت: از طرفی بازارهای صادراتی تقلبی با سفارش بسته‌بندی مواد غذایی و نان تست و ... با ارز ۲۸ تومانی با نرخ بالا می فروختند. به نوعی با قیمت مواد اولیه پایین از سود بالایی برخوردار می‌شدند.

اهرم دلار به صنعت پتروشیمی بازگشت

میثم فدایی، مدیر عامل تامین سرمایه دماوند گفت: با مصوبه جدید بانک مرکزی دلار ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومان عملا از مبنای محاسبات قیمت پایه محصولات پالایشی و پتروشیمی در بورس کالا حذف شد و دیگر دلار ۲۸۵۰۰ تومان در هیچ محصولی در بورس کالا مبنا نخواهد بود. نرخ مرکز مبادله ارز و طلا مبنای محاسبه قیمت های پایه خواهد بود که در حال حاضر ۳۷۵۰۰ تومان است.

وی افزود: این اقدام علاوه بر رشد بیش از ۳۰ درصدی دلار مبنای قیمت گذاری محصولات پتروشیمی در بورس کالا در مقطع فعلی، به دلیل شناور بودن این نرخ چشم انداز رشد قیمت های پایه با رشد دلار در آینده و بهره مندی فروش و سودآوری از اهرم دلار را به صنعت پتروشیمی بازگرداند.

صنعت پالایشگاه در مدار رشد

فرهاد ذاتعلی فرد، کارشناس بازار سرمایه گفت: تغییر تسعیر نرخ ارز تصمیم خوبی است، به این دلیل که رانت بعضی از شرکت‌ها برای دریافت خوراک با نرخ ارزان را شکسته است. این شرکت ها با نرخ ارزانتر خوراک دریافت می کردند و در بورس کالا با دلار بالا می‌فروختند یا صادر می‌کردند.

وی افزود: این موضوع به طور کلی در صنعت پالایشی به واسطه فروش بخشی از محصولات در بورس کالا ۲۸۵۰۰ تاثیر گذار است. برخی از پتروشیمی ها هم تحت تاثیر این نرخ اثر مثبت ۱۰ تا ۱۵ درصدی سود خواهند داشت.