بورس۲۴ : کاهش قیمت جهانی محصولات پلیمری، افزایش عجیب هزینه یوتیلیتی، افزایش چشم‌گیر مالیات و قیمت‌گذاری جدید نرخ خوراک سودآوری شرکت‌های پتروشیمی و پلیمری را در سال ۱۴۰۲ با چالش‌های بسیاری مواجه کرد.

شرکت پلیمر آریاساسول در سال ۱۴۰۲ موفق به دست‌یابی به موفقیت‌های بسیاری شد، از انتخاب به‌عنوان شرکت دانش‌بنیان از سوی معاونت نوآوری و فناوری ریاست‌جمهوری گرفته تا ثبت رکورد تولید ایمن و بدون حادثه قابل ثبت و دستیابی به رکورد RCR صفر و در نهایت ثبت رکورد تولید، مقدار و مبلغ فروش در مقایسه با تمامی ادوار که یک افتخار بزرگ برای این شرکت محسوب می‌شود، همه موفقیت‌هایی بود که این شرکت پلیمری به آن ها دست پیدا کرد.

اما سال ۱۴۰۲ برای همه شرکت‌های بورسی، سالی پر از فراز و نشیب بود. موضوعی که آریاساسول نیز از آن بی‌نصیب نماند. برای بررسی این موضوع باید به آمارها نگاهی بی‌اندازیم. در جدول زیر قیمت پایانی ابتدا و پایان سال، سود تقسیمی آریاساسول و در نهایت بازدهی کلی سال ۱۴۰۲ شرکت‌های فعال در صنعت شیمیایی، طبقه شیمیایی پایه به جز کود، ارائه شده است.

در این سال، آریا ۵ درصد بازدهی داشته که چندان از کل گروه خود متفاوت نیست، این موضوع عملکرد قابل قبول آریاساسول در مقایسه با هم گروهی‌های خود را اثبات می‌کند. در ادامه به بررسی عملکرد سال ۱۴۰۲ این شرکت و همچنین شرایط موجود در بازار این صنعت می‌پردازیم.

وضعیت کلی صنعت

در سال ۱۴۰۲ قیمت جهانی محصولات پلیمری کاهش یافت. به طور کلی روند قیمت‌های جهانی محصولات پلیمری کاهشی بود و این کاهش قیمت جهانی اثر منفی بر فروش و سودآوری همه شرکت‌های پلیمری داشته است.

از طرف دیگر در سالی که گذشت هزینه یوتیلیتی و هزینه مالیات افزایش قابل‌توجهی داشت. هزینه یوتیلیتی با افزایش ۲۵۳ درصدی و نیز ابلاغ جدید شرکت تامین‌کننده انرژی مبنی بر افزایش مجدد هزینه یوتیلیتی برای سال ۱۴۰۲ اثر کاهشی روی سودآوری شرکت‌ها داشته است.

مالیات اما شرایط حادتری را برای شرکت‌ها ایجاد کرد، در سالیان گذشته صادرات محصولات پتروشیمی معاف از مالیات بود اما در سالی که گذشت فروش صادراتی نیز مشمول مالیات شد و شرکت‌ها متحمل هزینه گزافی شدند.

افزایش نرخ تسعیر ارز نیز موجب افزایش مبلغ خرید خوراک و مواد اولیه در سال ۱۴۰۲ شد. باید توجه داشت نرخ خرید خوراک بر اساس فرمول ابلاغی و برای آن کف قیمت تعیین شده است. در واقع کاهش نرخ خرید خوراک محدود است و اثر مثبتی بر روی هزینه‌های شرکت‌ها نخواهد داشت، چرا که کمترین قیمت خرید خوراک اتان ۲۰۰ دلار به ازای هر تن تعیین شده است.

از طرفی با افزایش نرخ تسعیر ارز، خرید خوراک نیز با هزینه بیشتر همراه خواهد بود. بنابراین در صورت کاهش قیمت اتان از ۲۰۰ دلار در بازار، شرکت‌ها ملزم به خرید خوراک اتان با همان نرخ ۲۰۰ دلار با نرخ تسعیر ارز افزایشی خواهند بود.

نرخ تسعیر عامل مضاعف بر تضییع سود پلیمری‌ها

در شرایط این چنینی تولید و فروش محصولاتی به صرفه است که دارای حاشیه سود و تقاضای بالاتری هستند. اما وقتی نرخ تسعیر ارز از ابتدای سال تا اواسط شهریور ۱۴۰۲ معادل ۲۸۵،۰۰۰ ریال اعمال شد، بخشی از فروش در این صنعت با نرخ تسعیر ارز مذکور محاسبه شده که به ضرر شرکت‌های پلیمری بوده است. یعنی در سال ۱۴۰۲ شرکت‌های پلیمری از دو محل کاهش قیمت جهانی محصولات، همچنین اعمال نرخ ۲۸۵،۰۰۰ ریال در خصوص فروش محصولات خود با موانع کاهشی روبرو بوده‌اند.

در چنین شرایطی، شرکت‌ها باید برنامه تولید و فروش خود را مدیریت کنند و با حداکثر ظرفیت به تولید و فروش محصولات با حاشیه سود بالا بپردازند. این استراتژی برای آنکه شرکت بتواند یکنواختی و پایداری در میزان سود خالص خود را حفظ کند، اهمیت دارد.

نگاهی به عملکرد آریاساسول در سال ۱۴۰۲

مقدار تولید

آریا در سال ۱۴۰۲ با تولید ۱،۹۶۱ هزار تن رکورد تولید طی همه ادوار را ثبت کرد. این تولید نسبت به سال ۱۴۰۱ با ۱۰ درصد رشد همراه بود. پیش از این در سال ۱۴۰۰ بالاترین میزان تولید را ثبت کرد که تولید سال ۱۴۰۲ نسبت به آن ۳ درصد رشد داشته است.

مقدار فروش

همچنین آریا در سال ۱۴۰۲ با فروش ۱،۱۶۳ هزار تن محصول، رکورد مقدار فروش طی همه ادوار فعالیت را ثبت کرد. این فروش نسبت به سال ۱۴۰۱ با ۷ درصد رشد همراه بوده است. پیش از این در سال ۱۴۰۰ بالاترین میزان فروش را ثبت کرده بود که فروش سال ۱۴۰۲ نسبت به آن ۵ درصد رشد داشت.

مبلغ فروش

مبلغ فروش آریا در سال ۱۴۰۲ نیز رکورددار بود و نسبت به سال گذشته با افزایش ۲۳ درصدی همراه شد. نمودار فروش آریا همواره صعودی بوده است و فروش ۱۴۰۲ در قله این نمودار قرار دارد.

آریا در حالی توانست رکورد مبلغ فروش در همه ادوار را ثبت کند که قیمت جهانی محصولات در سال ۱۴۰۲ با کاهش همراه بود. این بدان معنی است که شرکت با بررسی نیاز بازار، اقدام به تولید و فروش محصولات مورد تقاضای بازار کرده است.

بررسی عملکرد

آریا در سال ۱۴۰۲ با وجود شرایط سخت و عوامل کاهنده سود توانست درآمدهای عملیاتی خود را ۲۳٪ افزایش دهد و در نهایت پس از کسر هزینه‌ها به سود خالص ۱۱ هزار میلیارد تومانی دست یابد. این سود نسبت به سال گذشته نیم درصد رشد داشته است. همان طور که پیشتر نیز بیان شد در شرایطی که عوامل متعددی بر روی سود خالص اثر کاهنده دارند، انتخاب استراتژی تولید و فروش محصولات با حاشیه سود بالاتر منجر به حفظ سودآوری در شرکت شده است.

در واقع در حالی که عوامل مختلفی از جمله کاهش قیمت جهانی محصولات پلیمری، افزایش عجیب هزینه یوتیلیتی، افزایش چشم‌گیر مالیات و قیمت‌گذاری جدید نرخ خوراک سودآوری شرکت‌های پتروشیمی و پلیمری را در سال ۱۴۰۲ با چالش‌های بسیاری مواجه کرده بود، این مدیریت صحیح بود که با بازاریابی صحیح و نیازسنجی درست بازارهای جهانی و در نهایت تولید محصولات استراتژیک، توانست شرکت‌های پلیمری را به پایداری سود و حفظ درآمد نسبت به سال‌های گذشته برساند.