سرانجام زمان اجرای نخستین مرحله از پیاده‌سازی شبکه‌ی اتریوم ۲ فرا رسیده است و بر اساس برنامه‌ی زمان‌بندی، فاز صفر شبکه‌ی اتریوم ۲ در روز یکم دسامبر راه‌اندازی خواهد شد. در این مرحله شبکه‌ی اتریوم ۲ به‌طور کامل راه‌اندازی نخواهد شد، بلکه چهارچوب اصلی این پروژه پیاده‌سازی خواهد شد که سایر اجزاء در فازهای بعدی بر روی این چهارچوب ساخته خواهند شد. بنابراین، برای راه‌اندازی کامل اتریوم باید تا زمان اجرای آخرین فاز این پروژه منتظر ماند.
فرآیند بروزرسانی اتریوم ۲
اتریوم ۲ که با عنوان سرنیتی(Serenity) نیز شناخته می‌شود، دومین نسخه از پروژه‌ی اتریوم محسوب می‌گردد. وب‌سایت اتریوم‌دات‌اورج(Ethereum.org) اتریوم ۲ را مجموعه‌ای از بروزرسانی‌های به هم پیوسته توصیف کرده است که اتریوم را به پروژه‌ی مقیاس‌پذیرتر، امن‌تر و پایدار‌تر تبدیل می‌کند. بسیاری از توسعه‌دهندگان پروژه‌های رمزارزی نیز برای دستیابی به همین ویژگی‌ها؛ یعنی بهبود مقیاس‌پذیری ، افزایش سرعت شبکه، انعطاف‌پذیری و همچنین کارایی شبکه تلاش می‌کنند.
توسعه‌دهندگان اتریوم قصد دارند از طریق معرفی دو ویژگی اصلی در شبکه‌ی اتریوم ۲ به هدف بهبود شبکه دست‌یابند. شرکت کانسنسیس(ConsenSys) و ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)؛ یکی از بنیان‌گذاران اتریوم در گذشته تغییرات اصلی شبکه‌ی اتریوم ۲ را به شرح زیر گزارش کرده‌اند:
تغییر الگوریتم اجماع شبکه‌ی اتریوم و مهاجرت از الگوریتم اثبات کار ( PoW ) به اثبات سهام ( PoS ) استفاده از نو‌آوری شاردینگ اتریوم ۲ تاریخچه‌ی مبادلات، ثبت تراکنش‌ها و یا مالکیت دارایی‌ها در شبکه‌ی اتریوم ۱ را تغییر نخواهد داد. شبکه‌ی اتریوم ۲ در ابتدا به‌طور موازی با شبکه‌ی اتریوم ۱ راه‌اندازی خواهد شد و پس از تکمیل مراحل ساخت این پروژه در فازهای بروزرسانی مختلف فرآیند انتقال به شبکه‌ی اتریوم ۲ آغاز خواهد شد. بنابراین پس از اجرای بروزرسانی، اتریوم به شبکه‌ی قدرتمند‌تری تبدیل خواهد شد که ظرفیت بالاتری را نیز برای ارسال تراکنش‌ها فراهم خواهد کرد.
در حالی که زمان دقیقی برای اجرای فاز دوم این پروژه تعیین نشده است، یک جدول زمانی آزمایشی ارائه شده است که در ادامه‌ی مقاله مورد بررسی قرار می‌گیرد. با این وجود، چند ماه تا زمان راه‌اندازی کامل اتریوم ۲ فاصله داریم و آغاز هر مرحله به موفقیت مرحله‌ی قبلی خود بستگی دارد.
شبکه‌های آزمایشی متعدد اتریوم ۲
توسعه‌دهندگان اتریوم با هدف آماده‌سازی شرایط برای راه‌اندازی فاز صفر اتریوم ۲، شبکه‌های آزمایشی متعددی را راه‌اندازی کرده‌اند تا بتوانند عملکرد شبکه‌ی اصلی اتریوم ۲ را شبیه‌سازی و بررسی کنند. در ابتدا توسعه‌دهندگان نسخه‌ی توسعه‌دهندگان از شبکه‌ی آزمایشی اتریوم ۲ را منتشر کرده‌اند، سپس در ماه ژوئن شبکه‌ی آزمایشی عمومی آلتونا (Altona) راه‌اندازی گردید و در ماه آگوست جامعه‌ی کاربران راه‌اندازی شبکه‌ی آزمایشی مدالا (Medalla) را شاهد بوده‌اند با این وجود و بر اساس گزارش کوینیت ، راه‌اندازی شبکه‌ی آزمایشی مدالا در ابتدا با مشکل مشارکت کاربران مواجه شده است. در پایان توسعه‌دهندگان دو شبکه‌ی تمرینی را برای مدت کوتاهی راه‌اندازی کرده‌اند.
توکن‌های اتر تا زمان تا زمان تکمیل فرآیند راه‌اندازی کامل شبکه‌ی اتریوم ۲، همانند گذشته در شبکه‌ی اتریوم ۱ قابل استفاده خواهد بود و زمانی که زنجیره‌ی اتریوم ۱ به بخشی از شبکه‌ی اتریوم ۲ تبدیل شود، توکن‌های اتر به‌طور خودکار در شبکه‌ی اتریوم ۲ قابل استفاده خواهند بود.
بعلاوه قرارداد سپرده‌گذاری اتریوم رویداد مهمی از تاریخچه‌ی شبکه‌ی اتریوم را تشکیل می‌دهد. راه‌اندازی قرارداد سپرده‌گذاری اتریوم اجرای نخستین فاز اتریوم ۲ را امکان‌پذیر ساخته است.
به‌طور خلاصه، ادعای راه‌اندازی اتریوم ۲ در ماه دسامبر موجب گمراه ساختن عموم خواهد شد. پیشنهاد می‌کنم که این رویداد را یک گام در «جاده‌ی اتریوم ۲» نام‌گذاری کنیم. این اقدام موجب کوچک شمردن اهمیت توسعه‌ی اتریوم نمی‌شود، بلکه ارتباط صادقانه با مردم را به همراه دارد. توسعه‌دهندگان هرگز در رابطه با این پروژه اغراق نمی‌کنند.
فاز صفر بروزرسانی اتریوم ۲
فاز صفر راه‌اندازی اتریوم بر اساس برنامه‌ی زمان‌بندی در نخستین روز ماه دسامبر اجرا خواهد شد. قرارداد سپرده‌گذاری آخرین گام پیش از راه‌اندازی این فاز محسوب می‌شود، در حقیقت قرارداد سپرده‌گذاری برای نخستین مرتبه امکان ارسال توکن اتر از شبکه‌ی اصلی به شبکه‌ی اتریوم ۲ را ایجاد کرده است. با این وجود، سپرده‌گذاران خرد و نهنگ ها شرط حداقل اترهای سپرده‌گذاری شده برای راه‌اندازی فاز صفر اتریوم ۲ را در ساعت‌های پایانی تکمیل کرده‌اند.
در فاز صفر اتریوم ۲ امکان ایجاد آدرس و همچنین ایجاد قرارداد‌های هوشمند بر روی این زنجیره‌ی جدید وجود نخواهد داشت. در نتیجه ارسال تراکنش اتریوم ۲ در این مرحله نیز امکان‌پذیر نخواهد بود. با این وجود، در این مرحله فرآیند سپرده‌گذاری آغاز می‌گردد، یعنی در فاز صفر اتریوم ۲ زنجیره‌ی بیکن(Beacon Chain) راه‌اندازی خواهد شد که مکانیسم اجماع مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام را نیز به همراه دارد. در زنجیره‌ی بیکن فهرست تایید کننده‌ها(Validator) ذخیره‌سازی و مدیریت خواهد شد؛ یعنی کاربرانی که اتریوم‌های خود را (به‌طور مستقیم) سپرده‌گذاری می‌کنند به تایید کننده تبدیل خواهند شد و وظیفه‌ی پردازش تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌های جدید در این زنجیره را نیز بر عهده خواهند داشت.
نقش زنجیره‌ی بیکن نیز در طول زمان تغییر خواهد کرد. در ابتدا زنجیره‌ی بیکن به‌طور مستقل از شبکه‌ی کنونی اتریوم راه‌اندازی خواهد شد. اما شبکه‌ی اصلی اتریوم سرانجام با سیستم مبتنی بر اثبات سهام ترکیب خواهد شد که زنجیره‌ی بیکن کنترل آن را در اختیار خواهد داشت. توسعه‌دهندگان برآورد می‌کند که در نهایت این هدف در سال ۲۰۲۲ میلادی تحقق خواهد یافت.
امکان ارسال دارایی‌ها به قرار داد سپرده‌گذاری اتریوم وجود دارد
همانطور که می‌دانیم الگوریتم اثبات سهام امکان دریافت پاداش از طریق سپرده‌گذاری را فراهم می‌کند و کاربران برای مشارکت در این طرح باید دارایی‌های خودشان را در قرارداد سپرده‌گذاری وارد کنند. آنتونی ساسانو(Anthony Sassano)؛ مدیربازاریابی محصولات شرکت ست‌پروتکل(SetProtocol) و نویسنده‌ی خبرنامه‌ی اتریوم با نام دیلی گوی(The Daily Gwei) اظهار داشت کسانی که اترهای خودشان را تا مهلت تعیین شده به قرارداد سپرده‌گذاری اتریوم ارسال نکرده‌اند، در زمان ایجاد نخستین بلاک شبکه ی اتریوم ۲(در روز یکم دسامبر) به عنوان تایید کننده شناخته نخواهند شد. وی معتقد است که این موضوع اهمیتی ندارد و کاربران همچنان می‌توانند توکن‌های اتر را به قرارداد‌های سپرده‌گذاری اتریوم ۲ ارسال کنند و به عنوان تایید کننده در این شبکه فعالیت کنند.
فاز یک بروزرسانی اتریوم ۲
برآورد شده است که دومین فاز اتریوم ۲؛ یعنی فاز یک در سال ۲۰۲۱ میلادی راه‌اندازی گردد. اعمال فن‌آوری شاردینگ برای بهبود مقیاس‌پذیری اتریوم، مهم‌ترین بخش این مرحله از بروزرسانی را تشکیل می‌دهد. فاز یک بر روی چهارچوب ایجاد شده در فاز صفر اعمال خواهد شد و امکان تقسیم داده‌ها به اجزاء کوچکتر را فرآهم می‌کند. کارل بیکوهیزن(Carl Beekhuizen)؛ محقق اتریوم ۲ در بنیاد اتریوم معتقد که پیاده‌سازی این مرحله از پیچیدگی کمتری برخوردار است، زیرا فاز صفر اتریوم چهارچوب اصلی برای اعمال ویژگی شاردینگ را فراهم می‌کند.
شاردینگ گره های شبکه‌ی بلاکچین را به گروه‌های کوچکتری با نام «شارد(Shards)» تقسیم می‌کند و به‌جای اعتبارسنجی تراکنش‌های یکسان توسط گره ها، گروه‌های شاردینگ مختلف تایید مجموعه‌ی مختلفی از تراکنش‌ها را بر عهده خواهند داشت و در نتیجه ظرفیت پردازش تراکنش‌ها در هر ثانیه به شدت افزایش خواهد یافت.
شرکت کانسنسیس به‌طور محافظه‌کارانه برآورد کرده است که این فن‌آوری ظرفیت شبکه‌ی اتریوم را ۶۴ برابر افزایش خواهد داد. اما این به‌نظر می‌رسد که این فن‌آوری امکان پردازش چند صد برابری داده‌ها را نسبت به شبکه‌ی اتریوم ۱ ایجاد خواهد کرد.
افزایش ظرفیت شبکه‌ی اتریوم
بر اساس اظهارات بوترین شاردینگ با تکنیک مقیاس‌پذیری رول‌آپز(Rollups) ترکیب خواهد شد تا داده‌های تراکنش‌ها به‌طور فشرده بر روی زنجیره ثبت گردد اما محاسبات از خارج از زنجیره انجام خواهد شد. وی معتقد است که رول‌آپز حداقل برای مدت چند سال به عنوان روش مقیاس‌پذیری غالب در صنعت رمزارزی باقی خواهد ماند.
بوترین اظهار داشت که هم‌اکنون در شبکه‌های بلاکچینی عمومی امکان پردازش حداکثر ۱۵ تراکنش در هر ثانیه(TPS) وجود دارد اما با استفاده از ویژگی رول‌آپز ظرفیت پردازش تراکنش‌ها به ۲-۳ هزار تراکنش در هر ثانیه افزایش خواهد یافت. همچنین پس از راه‌اندازی فاز یک بروزرسانی اتریوم و اعمال شاردینگ ظرفیت پردازش تراکنش‌ها از تظر تئوری به ۱۰۰ هزار تراکنش در هر ثانیه خواهد رسید. استفاده از فن‌آوری شاردینگ و رول‌آپز اتریوم را به ستون فقرات مناسب برای برنامه‌های بلاکچینی تبدیل خواهد کرد که به آسانی در دسترس همگان قرار خواهد داشت.
فاز یک و نیم مسیر توسعه‌ی اتریوم ۲
اتریوم ۲ در ابتدا به‌طور موازی با شبکه‌ی اتریوم ۱ راه‌اندازی خواهد شد و پس از اجرای بروزرسانی فاز یک، ترکیب شبکه‌ی کنونی اتریوم را با شبکه‌ی اتریوم ۲ شاهد خواهیم بود، این مرحله با عنوان فاز یک و نیم شناخته می‌شود. فرآیند توسعه‌ی اتریوم هم‌اکنون به دو مسیر مجزا با نام‌های اتریوم ۱ و اتریوم ۲ تقسیم شده است و این دو مسیر در نهایت در فاز یک نیم با یکدیگر تلاقی خواهند داشت.
شرکت کانسنسیس اعلام کرد که پس از اجرای فاز ۱٫۵ زنجیره‌ی کنونی اتریوم به عنوان زنجیره‌ی شاردینگ به شبکه‌ی بلاکچینی اتریوم ۲ افزوده خواهد شد. این روش امکان استفاده از توکن‌های اتر در زنجیره‌ی کامل شبکه‌ی اتریوم ۱ بدون ریسک نقض سازگاری داده‌ها در شبکه‌ی اتریوم ۲ را فرآهم می‌کند.
فاز دوم بروزرسانی اتریوم
فاز دوم بروزرسانی اتریوم، آخرین مرحله از مسیر بروزرسانی این پروژه محسوب می‌گردد. شرکت کانسنسیس برآورد کرده است که این مرحله در سال ۲۰۲۱-۲۰۲۲ اجرا خواهد شد. در این مرحله عملکرد واقعی شبکه‌ی اتریوم ۲ را شاهد خواهیم بود. در زمان نگارش مقاله تغییرات اعمال شده در این مرحله به‌طور کاملا شفاف تعریف نشده است اما بر اساس داده‌های در دسترس ایجاد آدرس‌های جدید اتر، فعال‌سازی فرآیند واریز و برداشت توکن‌های اتر، پیاده‌سازی انتقال‌های متقابل شاردینگ، ارتباط با قرارداد‌های هوشمند ، ایجاد محیط اجرایی برای ساخت برنامه‌های مقیاس‌پذیر، انتقال زنجیره‌ی اتریوم ۱ به شبکه‌ی اتریوم ۲ و توقف الگوریتم اثبات سهام را شامل خواهد شد.
در این مرحله ماشین مجازی اتریوم ۱ به اتریوم وب‌اسمبلی(eWASM) تغییر خواهد کرد که توسط کنسرسیوم جهانی وب(W۳C) به صورت یک استاندارد منبع باز تعریف شده است. بوترین در گذشته ادعا کرده است که لایه‌ی مقیاس‌پذیر برای برنامه‌ها تا فاز دوم راه‌اندازی نخواهد شد.
وی اخیرا اظهار داشته است که انتقال نهایی از الگوریتم اثبات کار به الگوریتم اثبات سهام حداقل تا یک سال آینده اجرایی نخواهد شد. با این وجود اجرای فاز دوم بروزرسانی اتریوم ۲، پایان راه توسعه‌ی این پروژه محسوب نمی‌گردد. و فرآیند توسعه‌ی این پروژه همچنان استمرار خواهد داشت.
نظر شما نسبت به مسیر بروزرسانی اتریوم ۲ چیست؟ آیا اتریوم با موفقیت تمامی مراحل پیش روی خود را طی خواهد کرد؟ اجرای بروزرسانی چه تاثیری در جایگاه اتریوم خواهد داشت؟ نظر خود را به صورت کامنت با ما درمیان بگذارید.