به گزارش پایگاه خبری بورس پرس ، مهسا بناکارو محمدجواد فریادرس با انشار مطلبی تحت عنوان " معمای تصمیمات سرمایهگذاری در بورس" در دنیای اقتصاد اعلام کردند: بیشتر نظریههای مالی و اقتصادی بر مبنای این فرض قرار دارند که سرمایهگذاران منطبق با عقلانیت تصمیمگیری و عمل میکنند و هنگام سرمایهگذاری تمام جوانب را در نظر میگیرند اما از آنجا که همواره افراد در تصمیمگیریها تحت شرایط مختلف، احساسات و شناختهای شخصی را دخالت میدهند،عوامل بسیاری را مورد تجزیه وتحلیل قرار میدهند.
تصمیمات سرمایهگذاران تحت تاثیر عوامل متعدد بیرونی از قبیل شرایط اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، میزان تبلیغات، مسایل درون شرکتی و عوامل درونی شامل قدرت تحلیل ذاتی، انطباق تصویر ذهنی خریدار و تصویر واقعی شرکت قرار دارد. دانش مالی رفتاری با استناد به نمونههای بسیار زیادی از رفتار غیرعقلایی و اشتباهات مکرر در ارزیابی، باعث تردید در اصل انسان عقلایی شده است.
روانشناسی پشت پرده فروشهای هیجانی و دلایل به ظاهر منطقی که سرمایهگذاران برای رفتار هیجانی میتراشند با موضوع ریزش اخیر بورس تهران مرتبط است. بورس تهران که در قیاس با کشورهای دیگر دنیا نوپا قلمداد میشود، دستخوش رفتارهای هیجانی بوده که کلیت بازار را متاثر کرده است.
رفتار عقلایی هنگامی بهتر درک میشود که در دوران ریزش بورس در چند ماه گذشته شاهد هستیم ،بسیاری از داراییهای مالی بازارهای موازی همگام با کشف سقفهای قیمتی جدید دلار با افزایش قیمت مواجه بودهاند و سرمایهگذاران بازار ملک، خودرو، ارز، خردهفروشان و ارایهدهندگان خدمات به ندرت حاضر به فروش دارایی یا ارایه خدمات به قیمت کمتر از قیمت قبلی حتی با وجود کاهش انتظارات تورمی و کاهش قیمت دلار میشوند.
وقتی بازارها با ریزش مواجه میشوند،قطعا همیشه سرمایهگذارانی پیدا میشوند که برای محدود کردن زیان، دست به فروش میزنند.طبق شواهد، فروشهای وحشتزده منجر به جذاب شدن قیمتها و شروع رشد جدیدی میشود و سرمایهگذار صبور را به سودهای بهتری میرساند.
معمولا سرمایهگذاران با ملاحظه کاهش بازدهی سهم و بعضا با ورود به ناحیه ضرر، سهام را به فروش میرسانند اما شواهد نشان میدهد اگر همین دارایی، ملک، طلا، ارز یا خودرو و... باشد و درگیر شرایط تورمی باشیم به سادگی دارایی ملموس را حراج نمیکنند.
تحقیقات حاکی از این است که ناملموس بودن دارایی، سهولت ذهنی بیشتری در زمان خرید و فروش ایجاد میکند و مشاهده میشود که پول ناملموس سرمایهگذاریشده با شناسایی زیان در سهام زیاندیده دود میشود.
طبق اعلام سایت اینوستوپدیا، چنین وجههای از پودر شدن پول سرمایهگذار، حاکی از تضاد پیچیده از ذات پول است و هنگامی ملموس میشود که مفاهیمی از پول قابل لمس و غیر قابل لمس در مقابل هم قرار میگیرند.
سرمایهگذار با پول ملموس همچون وجوه نقد، امرار معاش میکند و با پول غیرملموس (وجهی که صرفا عددی در کارگزاری است یا رقم موجودیای که در کارت بانکی میشناسد) عمدتا دست به رویاپردازی میزند.این دوگانگی پول نمایانگر ارزش ضمنی و صریح است که ارزش بازار سهام را تشکیل میدهند.
اگر ارزش ضمنی شرکت که توسط عوامل انتزاعی همچون باور و احساسات سرمایهگذاران شکل میگیرد به هردلیلی دستخوش تغییر شود، قیمت سهم هم به دنبال آن تغییر میکند.
کاهش در ارزش ضمنی سهام، منجر به زیان سهامداران میشود. چرا که دارایی آنها کمتر از قیمت قبلی میارزد. همچنین نمیتوان منکر نقش ارزش صریح پول که همان ارزش عینی شرکت است، شد. این ارزش همان مبلغی است که در صورت فروش داراییهای شرکت به قیمت منصفانه بازار و بازپرداخت بدهیها باقی میماند.
سرمایهگذاران با توجه به هنر استفاده ناشر از ارزش صریح، ادراکات نسبت به ارزش ضمنی را ترسیم میکنند. با کاهش ارزش ضمنی، سرمایهگذاران، تحلیلگران و حرفهایهای بازار پیشبینی و توقعات از آینده شرکت را محدودتر میکنند و بنابراین تمایلی به پرداخت به مبالغ پیشین برای خرید سهام ندارند و ضرر پیش آمده هزینه امید اشتباهی که سرمایهگذار به آن دل بسته بود میشود.
شاید دلیل بسیاری از رفتارهای غیرعقلایی سرمایهگذاران را بتوان در مباحث مربوط به مالی عصبی جستوجو کرد. در مطالعهای که در مجله پژوهش مصرفکننده به چاپ رسیده، مغز شرکتکنندگان را در حالت تظاهر به تصمیمگیری برای خرید، مورد اسکن قرار دادند و شاهد افزایش فعالیت در نقطهای از مغز به نام اینسولا بودند که در مواجهه با تجربیات ناخوشایند برانگیخته میشود.
هرچه اینسولا بیشتر تحریک شود، تمایل برای عدم انجام کار بیشتر میشود. در مورد پول میتواند فرد را از خرج کردن بازدارد.به نظر میرسد در تعاملات خرید و فروش اینترنتی، سهامی و هرجنس معاملهای که ثمن معامله بهصورت ملموس دیده نمیشود، مالک سادهتر دست به خرید و فروش زده و در تجربه زیان، اینسولا کمتر تحریک میشود.
گم کردن مبلغی پول نقد در قیاس با از دست دادن پول مجازی در شیادیهای اینترنتی به سطح یکسان ناراحتی ایجاد نمیکند. همچنین سایت سایکالوژی تودی در سرمقالهای اعلام کرد: پرداخت با کارتهای اعتباری، درد ذهنی کمتری نسبت به روش پول نقد در ذهن افراد ایجاد میکند.
همچنین در سال ۲۰۰۸ در ژورنال روانشناسی تجربی محققان دریافتند که نحوه پرداخت خریداران در میزان خرید آنها تاثیرگذار است.به طوری که هرچه فرآیند پرداخت به سمت روشهای غیرملموستر همچون استفاده از کارت اعتباری، والت و ارزهای دیجیتال، فروش سهام و... برود احتمال پرداخت مبالغ بیشتری توسط خریداران هم وجود دارد و هرچه با وجه نقد یا فروش دارایی قابل لمس و تبدیل به پول، دارایی ملموس خریداری شود، اینسولا بیشتر تحریک میشود و حس بدتری به دلیل از دست دادن پول خواهیم داشت.
این همان سوگیری ذهنی سرمایهگذاران نسبت به پول و دارایی ملموس و غیرملموس است. طبق مقاله ایبیسی ،هنگام خرید با کارت اعتباری، یک حایل فرضی بین خرید محصول و از دست دادن پول در ذهن صورت میگیرد که تجربه واقعی از دست دادن پول را کم میکند. این مسیله درخصوص فروش سهام هم درست بهنظر می رسد.
تلگرام اصلی بورس پرس : t.me/boursepressir
انتهای پیام