با توجه به اینکه رفتار کلیه گروه ها در بازار سرمایه مشابه هم می باشد، می توان نتیجه گرفت ریسک سیستماتیک مطرح است نه غیر سیستماتیک (خاص شرکت یا یک گروه). به عبارتی یک یا مجموعه ای از عوامل با اثر مشابه بر کلیت بازار می تواند چنین همگرایی را ایجاد کند.
بالا و پایین کردن داده ها و اطلاعات نشان می دهد که دلایلی وجود دارد. اما با توضیحات بالا تنها باید آن دلیلی مد نظر قرار گیرد که بر کل بازار اثر دارد. برای مثال نگرانی از بازار جهانی نمی تواند با همان شدت روی گروه زراعت مطرح باشد و...
پس دلایل خاص صنعت را فعلا کنار میگذاریم و رد دلیلی را میگیریم که بر کلیت بازار اثر دارد و آن چیزی نیست جز نرخ بهره. پیش تر توضیح داده بودیم که نرخ بهره بین بانکی به ۳ دلیل زیر رشد می کند:
۱) نیاز بنگاه های اقتصادی به تسهیلات در ایام پسا کرونا و کمبود منابع بانکی
۲) نیاز دولت به تامین مالی و دست اندازی در سیستم بانکی و کمبود منابع بانکی
۳) انتشار اوراق برای جبران کسری بودجه با نرخ های جذاب
آن چیزی که امروز نقش مهمی را بازی می کند مورد سوم است که باعث شده نقدینگی از بازار های دیگر جذب و وارد اوراق گردد. اما سرعت خروج نقدینگی از بازارها به دلیل سازوکار معاملاتی که دارند مشابه یکدیگر نیست. در بازار مسکن شاید نتواند در چند ثانیه نقد شد اما در بازار سرمایه این امکان وجود دارد. بنابراین تاثیر نرخ بهره بر قیمت تمام دارایی ها منفی است ولی در بازار سرمایه این اثر مضاعف می شود.
پی بردن به اینکه نرخ بهره امروز رشد می کند و تاثیر منفی بر قیمت دارایی ها دارد مهم است. اما مهم تر این است که دولت چه توانایی در زمان سررسید این بدهی ها خواهد داشت؟ اگر در زمان سررسید بدهی ها کشور همچنان تحریم باشد اوضاع به شدت بحرانی خواهد شد.
امروز دولت در حال قمار روی اقتصاد است و با بالا رفتن نرخ بهره سرمایه گذاری کنار گذاشته می شود و پایه های اقتصادی از گذشته ضعیف تر می شود. اگر طی سال آینده نتواند هر آنچه را تضعیف کرده بهبود ببخشد اوضاع به شدت بدتر از امروز خواهد بود و دیگر آنجا نرخ های فعلی ارز یک شوخی ساده لوحانه خواهد بود.
بنابراین به عنوان یک سرمایه گذار، نه دیلی تریدر، مایل هستم اثر رخداد امروز را در آینده ببینم. آن چیزی که واضح است عدم توانایی دولت در مدیریت اقتصاد بدون حذف تحریم است.
این مطالب توجیهی برای سرمایه گذاری دیگران نیست. بلکه حداقل توجیه برای نگارنده است که نرخ های بهره بالا ، تنها چند صباحی خوش است. دوره بازگشت سرمایه در بازار سرمایه ممکن است در یک مقطعی به ظاهر کمتر از سپرده باشد، اما با نگاه های مدیریتی در کشور یکجا همه آن مقاطع جبران می شود.