سه ماهه پاییز از سوی شورای عالی بورس تحرکاتی دیده شد که هیچ یک دارای تاثیر جدی بر روند بازار نبود و تنها نشان دهنده رفع تکلیف به عنوان سیاست گذار اصلی بازار سرمایه در شرایط بحرانی بود.

مهرماه؛هزار وعده ۱۰ هزار میلیاردی..!

تامین فولاد مورد نیاز کارخانجات بزرگ به قیمت بورس کالا: بر اساس تصمیم ستاد هماهنگی اقتصادی در جلسه یکم مهرماه مقرر شد کلیه محصولات تولیدکنندگان در بورس کالا عرضه شود و فولاد مورد نیاز کارخانجات بزرگ نظیر خودروسازان به قیمت بورس کالا تامین شود. در عین حال وزارت صمت موظف شد با هماهنگی سایر دستگاه‌های مرتبط در دولت زنجیره تولید، توزیع و قیمت فولاد را مدیریت کند.

ممنوعیت الگوریتمی ها و day traiding : از دوم مهرماه استفاده از معاملات الگوریتمی و تقسیم سفارشات توسط کلیه مشتریان برخط در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران ممنوع شد.همچنین نوسانگیری روزانه نیز بر اساس ابلاغ سازمان ممنوع شد.

اجرایی شدن مراحل اولیه انتقال منابع صندوق توسعه به بورس: ۶ مهرماه آقابابایی؛ رئیس هیات عامل صندوق تثبیت بازار سرمایه از از تنظیم پیش نویس قرارداد این صندوق با صندوق توسعه ملی خبر داد و گفت که در این پیش نویس نسبت به تعیین شماره حساب و نحوه اجرایی شدن این فرآیند تفاهمات لازم صورت گرفته است. به زودی بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان در اختیار صندوق تثبیت قرار گیرد.

صدور مجوز صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه پارتیان: ۸ مهرماه صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه پارتیان، به عنوان نخستین صندوق تخصصی سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی و فناوری اطلاعات مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس گرفت.

میزان تامین کسری بودجه از بورس در نیمه نخست سال ۹۹ به اقرار وزیر اقتصاد: دژپسند در ۸ مهرماه گفت: در نیمه اول سال ۹۹ از نظر واگذاری سهام دولت در شرکت های دولتی عملکرد بسیار درخشانی داشتیم و موفق به کسب حدودا ۳۳ هزار میلیارد تومان درآمد شدیم که رقم قابل توجهی است. همچنین در این مدت حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان اوراق و اسناد خزانه منتشر شده است.

چه تعداد شرکت در نیمه نخست مجوز۹۹ افزایش سرمایه گرفتند؟ در نیمه نخست سال ۱۱۶ شرکت مجوز افزایش سرمایه گرفتند. مبلغ کل مجوزهای ارائه شده در این بازه زمانی معادل ۵۵۰ میلیون و ۶۱۲ هزار و ۱۶۶ میلیون ریال بوده است. بر اساس مجوزهای صادره، ۴۷ درصد افزایش سرمایه ها از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها، ۲۵ درصد از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی، ۱۶ درصد از محل سود انباشته و مابقی از محل سایر اندوخته ها تامین شده اند. بر اساس مجوزهای صادره، ۴۷ درصد افزایش سرمایه ها از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها، ۲۵ درصد از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی، ۱۶ درصد از محل سود انباشته و مابقی از محل سایر اندوخته ها تامین شده اند.

برخورد قانونی با ناشران در صورت عدم تعیین بازارگردان: ۱۱ مهرماه جمالی،معاون حقوقی سازمان بورس گفت که مدیران و ناشرانی که برای انعقاد قرارداد بازارگردانی و معرفی حداقل یک بازارگردان در موعد مقرر اقدام نکنند، متخلف محسوب شده و با آنها طبق مقررات برخورد خواهد شد.

پی نوشت: با آغاز این رویه بازارگردانی از حالت اختیاری به اجباری تغییر فاز داد و ناشران یکی پس از دیگری ناچار به معرفی بازارگردان شدند.

انتشار صکوک پتروشیمی خلیج فارس: با مجوز سازمان بورس، صکوک اجاره شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس به مبلغ ۲۰ هزار میلیارد ریال از طریق بورس اوراق بهادار تهران از ۱۳ تا ۱۵ مهرماه ۹۹ عرضه عمومی شد.

انتشار صکوک آزادراه سمنان-گرمسار: با مجوز سازمان بورس، صکوک منفعت شرکت احداث، نگهداری و بهره برداری آزادراه حرم تا حرم (سهامی خاص) به مبلغ ۲ هزار میلیارد ریال با نماد حرم۰۳ از طریق شرکت فرابورس ایران از ۱۴ تا ۱۶ مهرماه ۹۹ عرضه عمومی شد.

تعیین نرخ کارمزد بازارگردانی: شورای عالی بورس در جلسه ۱۶ مهرماه موافقت کرد که سقف نرخ کارمزد خرید و فروش در موضوع بازارگردانی همه نهادهای مالی از جمله صندوق توسعه بازار سرمایه، صندوق های بازارگردانی و سایر نهادهای مالی، ۲۰ درصد سقف نرخ های کارمزد معمول اوراق بهادار - با رعایت حداکثر سقف ریالی مصوب کارمزد - در هر معامله باشد.

اذعان به استقلال بورس از سوی رئیس مجلس: قالیباف، رئیس مجلس در نشست هم اندیشی با فعالان بازار سرمایه در ۲۰ مهرماه گفت که باید با رویکرد تامین مالی بخش تولید از طریق بازار سرمایه، قانون بودجه سالانه و برنامه هفتم توسعه را تدوین کنیم. بورس، موجودی زنده، فعال و فوق هوشمند است و ما استقلال بورس را به رسمیت می شناسیم!

ادامه عرضه سهام دولتی در بورس: ۲۲مهرماه رئیس جمهوری در جلسه ستاد هماهنگی دولت گفت که عرضه سهام شرکتهای دولتی در بازار سرمایه ادامه خواهد یافت.

صدور مجوز صندوق بازارگردانی توازن کوروش: سازمان بورس مجوز فعالیت صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازارگردانی توازن کوروش را در ۲۲مهرماه ۹۹ صادر کرد . این صندوق سرمایه گذاری مجاز شد تا از تاریخ صدور این مجوز تا پایان تاریخ ۱۳ مهر ۱۴۰۲ با رعایت قوانین و مقررات مربوطه و در چارچوب اساسنامه مصوب خود به عنوان یک نهاد مالی صندوق سرمایه گذاری فعالیت کند.

اعلام عرضه شرکت های زیرمجموعه تامین اجتماعی در بورس: شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: ۲۰ شرکت زیر مجموعه سازمان تامین اجتماعی تا پایان سال ۹۹ از طریق بورس واگذار می‌شود.

آغاز غائله قیمت گذاری دستوری فولاد از سوی وزارت صمت: ابلاغ شیوه نامه جدید عرضه فولاد در ۲۸ مهرماه توسط وزیر تازه نفس صمت، واکنش های منفی از سوی فعالان اقتصادی و از جمله فعالان بازار سرمایه در پی داشت.این شیوه نامه که از سوی وزارت صمت مسرّانه تا مدت ها پیگیری شد نه تنها بازار زنجیره فولاد،بلکه بورس کالا و بورس سهام را نیز تحت تاثیر جدی قرار داد. قالیباف؛رئیس وقت سازمان بورس گفت: تصمیم اخیر در مورد فرآیند قیمت گذاری و تعیین سقف رقابت برای محصولات فولادی در بورس کالا، نتیجه ای جز توزیع رانت و تضییع حقوق پنجاه میلیون سهامداران نخواهد داشت.

انتشار خبر لغو شیوه نامه عرضه فولاد: ۳۰ مهرماه شهرستانی، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد گفت: در جلسه غیرعلنی مجلس با وزیر صنعت، دستورالعمل وزارت صنعت برای قیمت‌گذاری دستوری فولاد و تعیین سقف قیمتی در بورس کالا منتفی شد.

پی نوشت: البته اخباری مبنی بر اصرار بر اجرا یا لغو این شیوه نامه به همین جا ختم نشد و ادامه یافت...

آبان؛پدیدار شدن تحرّکات جدی سیاست گذار برای سر و سامان دادن به بورس

خبر عرضه باقیمانده دارایکم در قالب دارا سوم: ۵ آبان ماه هیئت وزیران با واگذاری باقیمانده سهام دولت در بانک های ملت، تجارت و صادرات ایران در قالب صندوق سرمایه گذاری قابل معامله ( ETF ) واسطه گری مالی- دارا سوم از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی موافقت کرد.البته این صندوق به دلیل شرایط نامطلوب بازار هرگز عرضه نشد.

اعلام وصول طرح اصلاح قانون بازار اوراق بهادار: ۵ آبان ماه طرح اصلاح قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران در مجلس اعلام وصول شد.هم زمان طرح توسعه و تولید پایدار زنجیره فولاد با رویکرد اصلاح سیاست های تنظیم بازار نیز به همراه چند طرح دیگر در مجلس اعلام وصول شد.

دو مصوبه برای بهبود بازار: ششم آبان ماه ۱۳۹۹، براساس مصوبه هیات مدیره سازمان بورس و در راستای افزایش ظرفیت تقاضای بازار مصوباتی نهایی و اعلام شد. این مصوبات شامل تغییر سقف مجاز خرید صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت با ۳۳ درصد افزایش از ۱۵ به ۲۰ درصد بوده و همچنین طبق این مصوبه ،درصد اعتبار مجاز مشتریان کارگزاری با ۵۰ درصد افزایش از ۲۰ به ۳۰ درصد افزایش یافت.

اعلام برخورد با حقوقی های متخلف از سوی مجلس: در شرایطی که بازارگردانی هر روز رنگ جدی تری در بازار به خود می گرفت،حقوقی ها و بازارگردانان برای نوسان گیری از سهامداران خرد گوش سبقت را از هم ربوده بودند و این مساله مشکلات جدیدی را پدید آورد.

علیزاده؛نماینده مجلس و عضو ناظر شورای عالی بورس ۹ آبان در این باره گفت: در مجلس اقدامات بسیاری برای جلوگیری از تخلفات سهامداران حقوقی صورت گرفته و از سازمان بورس نیز درخواست شده تا نحوه فعالیت سهامداران حقوقی را پس از تصویب الزام بازارگردانی در شورای عالی بورس، به مجلس اعلام کنند.

پی نوشت: پس از کش و قوس های فراوان بین مجلس و سازمان بورس بالاخره لیستی از حقوقی های متخلف به مجلس داده شد، اما این لیست به قوه قضائیه ارسال نشد.البته رئیس قوه قضاییه ابلاغیه ای را برای رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه به واحد حقوقی سازمان بورس ارسال کرد.

تاکید وزیر صمت بر عرضه همه محصولات فولادی در بورس کالا: رزم حسینی وزیر صنعت روز ۱۰ آبان گفت: قائل به عرضه همه محصولات فولادی در بورس کالا هستیم و تا چند روز آینده با همکاری شرکت‌های بزرگ، عرضه تمام محصولات فولادی در بورس کالا آغاز خواهد شد.

ارسال پیشنهادات ۱۱گانه مجلسی ها به بورسی ها: ۱۱ آبان ماه کمیسیون اقتصادی مجلس پیشنهادات ۱۱گانه ای را برای تثبیت وضعیت بورس ارائه داد.

آزاد شدن نوسانگیری روزانه: از روز ۱۹ آبان ماه نوسانگیری روزانه یا همان day trading که به دلایل نامعلومی ممنوع شده بود آزاد شد.

افزایش ضریب اعتباری به ۳۵ درصد: در تاریخ ۲۱ آبان ماه با تصمیم کمیته پایش ریسک بازار ، ضریب تعدیل سهام در حساب تضمین مشتریان اعتباری به ۳۵ درصد افزایش یافت.

انتشار صکوک سایپا: با مجوز سازمان بورس صکوک مرابحه شرکت سایپا به مبلغ ۸ هزار میلیارد ریال از ۲۱ تا ۲۵ آبان ۹۹ عرضه شد.

عرضه صکوک پتروشیمی هدف: با مجوز سازمان بورس صکوک مرابحه شرکت پتروشیمی صدف خلیج فارس (سهامی خاص) به مبلغ ۳ هزار میلیارد ریال از طریق شرکت بورس تهران از ۲۱ تا ۲۵ آبان ۹۹ عرضه عمومی شد.

سه مصوبه جلسه ۲۲ آبان شورای عالی بورس: مساله اجرای عدالت ترمیمی و رسیدگی به تخلفات جزئی بازار سرمایه، افزایش سرمایه از محل سلب حق تقدم و سپرده گذاری در صندوق تثبیت بازار سه موضوع تصویب شده در جلسه شورای عالی بورس در ۲۲ آبان ماه بود که البته همچون سایر مصوبات اثر چندانی بر بهبود وضعیت بازار نداشت.

فراهم شدن امکان لغو سهام عدالت: ۲۵ آبان ماه شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه با انتشار اطلاعیه ای اعلام کرد که امکان لغو سفارش سهام عدالت ایجاد شده است.

لغو پذیرش در بورس درصورت نداشتن بازارگردان: در حالی که ۲۰۰ شرکت تا ۲۵ آبان ماه قرارداد بازارگردانی امضا کرده بودند، برخی شرکت ها نسبت به این ابلاغ سازمان با مقاومت روبرو بودند. در این زمان قالیباف اصل، رئیس وقت سازمان بورس با هشداری عدم معرفی بازارگردان توسط ناشران را سبب لغو پذیرش ناشر عنوان کرد.

دو مصوبه جلسه ۲۶ آبان شورای عالی بورس: در جلسه شورای عالی بورس مقرر شد که سقف صندوق های سرمایه گذاری بردرآمد ثابت از ۳۰ هزار میلیارد تومان به ۵۰ هزار میلیارد تومان افزایش یابد.همچنین حداقل ۵۰ درصد از مجموع ۲۰ درصد نصاب سهام، به سهام عدالت تخصیص یابد و حداقل اوراق دولتی در نصاب ها از ۱۰درصد به حداقل ۲۵ درصد افزایش پیدا کند.همچنین همتی،رئیس بانک مرکزی گفت که تاسیس صندوق‌های سرمایه گذاری جدید توسط بانک‌ها مانعی ندارد.

آذرماه؛حصول نتایج کوچک از اقدامات بزرگ!

ارائه آمار از برخورد با متخلفان بازارگردانی: بر اساس اعلام معاونت حقوقی سازمان بورس، تا یکم آذرماه تعداد مدیرانی که به دلیل عدم اجرای مقررات بازار گردانی تاکنون متخلف شناخته شده اند به ۱۵۷ نفر رسید که از این مجموع ۳۱ ناشراخطار کتبی دریافت کردند.

ابلاغ افزایش سرمایه از محل صرف با سلب حق: سازمان بورس در تاریخ ۴آذرماه دستورالعمل اجرایی قانون افزایش سرمایه شرکت های بورسی و فرابورسی را از محل صرف سهام با سلب حق تقدم به کلیه شرکت ها ابلاغ کرد.

عرضه صکوک گل گهر: با مجوز سازمان بورس صکوک اجاره شرکت معدنی و صنعتی گل گهر به مبلغ ۱۲ هزار میلیارد ریال از طریق شرکت بورس اوراق بهاداراز۱۰ تا ۱۲ آذر ۹۹ در نمادهای صگل ۰۳۹ و صگل۳۰۹ عرضه عمومی شد.

معرفی "آگاه" و "مفید" به عنوان مدال آوران فیاس: در تاریخ ۸آذرماه ۹۹ در بررسی بازار سهام کشور های عضو فیاس، شرکت های کارگزاری مفید و کارگزاری آگاه معرفی شده از سوی بورس تهران به مقام های اول (مدال طلا) و سوم (مدال برنز) دست یافتند.

تزریق یک هزار میلیارد از صندوق توسعه به بورس: در تاریخ ۹ آذرماه اعلام شد که ۶ آذر ماه مبلغ یک هزار میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه واریز شده است.

صدور فعالیت پالایشی یکم: در تاریخ ۱۰ آذرماه پس از گذشت ۲ ماه از مهلت قانونی تعهد شده، سازمان بورس و اوراق بهادار بالاخره مجوز فعالیت صندوق سرمایه گذاری پالایشی یکم را صادر کرد.

رونمایی از دو سامانه بورسی: در تاریخ ۱۰ آذرماه سه پروژه مهم وزارت امور اقتصاد و دارایی از جمله سامانه مجامع الکترونیک و سامانه پرداخت سود سهام رونمایی شد.

عرضه صکوک شستان: با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار، صکوک اجاره شرکت سرمایه گذاری تجاری شستان به مبلغ ۱۰ هزار میلیارد ریال از طریق شرکت فرابورس ایران در ۱۵ آذر ۹۹ عرضه عمومی شد.

عرضه اولیه چخزر: در تاریخ ۱۱ آذرماه ۱۷.۵ درصد از سهام شرکت چوب خزر کاسپین در فرابورس عرضه اولیه شد.

تعمیم تکلیف بازارگردانان به سهامداران عمده: معاونت حقوقی سازمان بورس در ۱۲ آذرماه اعلام کرد که برای حمایت از سهامداران و سرمایه گذاران بازار سرمایه و حفظ نظم و ثبات بازار، سهامداران عمده شرکت‌ها نیز طبق مقررات باید به تکالیف مربوط به بازارگردانی عمل کنند.

ابلاغ یک ممنوعیت پیش گشایشی: از ۱۴ آذرماه اعلام شد در پنج دقیقه پایانی زمان پیش گشایش بازار یعنی از ساعت ۸:۵۵ تا ۹ امکان هرگونه حذف یا ویرایش سفارش‌های وارده قبلی تا زمان گشایش بازار امکان پذیر نیست.

افزودن سه امکان به tse : ۱۵ آذرماه سه امکان "نقشه بازار"، "ورود پول حقیقی" و "تحلیل تکنیکال" به سایت کاربردی tsetmc افزوده شد.

برگزاری مجامع الکترونیکی شرکت های سرمایه گذاری استانی: شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه با همکاری ادارات کل امور اقتصادی و دارائی و مدیران شرکت های سرمایه گذاری استانی و با نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار مجمع الکترونیک ۵ شرکت سرمایه گذاری استانی خراسان شمالی، خراسان جنوبی، قم، اصفهان و کردستان را در ۱۶ آذرماه برگزار کرد.

سه مصوبه شورای عالی بورس در جلسه ۱۸آذرماه: اصلاح موادی از دستورالعمل موضوع ماده ۱۸ آیین نامه اجرایی قانون بازار، سیاستگذاری در خصوص نحوه اجرای قانون بازار راجع به موارد عدم ارائه اطلاعات و عدم رعایت استاندارهای حسابداری و تصویب دستورالعمل طبقه بندی اطلاعات محرمانه و تعیین سطح دسترسی اشخاص در نشست ۱۸ آذر شورای عالی بورس تعیین تکلیف شد.

اعلام وعده وام به سهامداران عدالت: ۱۹ آذرماه اعلام شد که ۳۰ میلیون از مشمولان سهام عدالت که روش غیر مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده اند می توانند از ابتدای دی ماه از ۵ بانک دولتی وام خرد دریافت و یا اقدام به خرید کالا کنند.

ابلاغ مصوبه نصاب صندوق ها: ۲۳ آذرماه صورتجلسه شورای عالی بورس در خصوص اصلاح سقف صندوق های سرمایه گذاری و نصاب مجاز سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت ابلاغ شد.

جزئیات نحوه طبقه‌بندی اطلاعات محرمانه بورسی: پس از تدوین دستورالعمل «طبقه ‌بندی اطلاعات محرمانه و تعیین دسترسی اشخاص به آن در بازار سرمایه» سازمان بورس مکلف شد دستورالعمل امحاء مستندات محرمانه را تدوین کند.

در این مدت شاخص کل بورس از یک میلیون و ۵۹۵ هزار و ۱۶۰ هزار واحد ابتدا تا یک میلیون و ۲۱۱ هزار و ۹۴۱ واحد ریزش کرد و سپس با بازگشت به بالاتر از یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد در نهایت معاملات فصل پاییز خود را در ارتفاع یک میلیون و ۴۳۹ هزار و ۱۲۴ واحد به پایان برد.

ارزش معاملات خرد بعد از ۵ ماه به زیر ۱۰ هزار میلیارد تومان رسید. به طوری که در مهر و آبان ماه ارزش معاملات خرد ۹۷۰۰ و ۶۹۰۰ میلیارد تومان ثبت شد. در آذر ماه میانگین روزانه ارزش معاملات خرد افزایش یافت و به ۱۸.۵ هزار میلیارد تومان رسید.

فصل سوم معاملات سال ۹۹ بازار سرمایه نیز با وجود تدابیر شورای عالی بورس باز هم نتوانست فصلی از رونق را رقم زده و مانع از خروج پول و فرار سرمایه گذاران از بازار سرمایه شود. ضمن این که برخی امیدهای واهی همچون تزریق حمایتی حدود ۱۰ هزار میلیارد از صندوق توسعه ملی به بورس پس از وعده های بسیار تنها در اجرا به یک دهم تقلیل یافت که در برابر عرضه های بسیار، چیزی جز سوخت منابع نداشت و تاثیر مثبتی را بر بازار سرمایه سبب نشد.