بازار طی ۵ روز معاملاتی این هفته برای سهامدارا روزهای خوبی رو به همراه نداشت، طی آخرین هفته پاییز شاد ۵ روز متوالی معاملاتی ریزش بازار بودیم، البته کارشناسان مقاومت ۱.۵ میلیون واحدی شاخص رو پیش بینی می کردند اما اینکه بورس در این ۵ روز معاملاتی بیشتر از ۶درصد افت کنه و از محدوده ۱میلیون و ۵۰۷ هزار تا یه میلیون ۴۱۳ هزار پایین بیاد، تا حدودی برخی از معامله گران رو نگران کرد.
در هفته ای که گذشت طی دو روز متوالی بیشتر از ۴ هزار میلیارد تومان خروج نقدینگی حقیقی داشتیم که برای سرمایه گذاران خرد اتفاق نگران کننده ای بود.
در ابتدای هفته جاری خبر عرضه اولیه شرکت اپال در روز چهارشنبه اعلام شد و این موضوع در حالی بود که بازار از ابتدای هفته با فشار فروش زیادی مواجه بود ، هرچند رقم عرضه اولیه خیلی قابل توجه نبود اما باز هم اعتراض بخشی از بازار را به دنبال داشت.
در نهایت نیز با تصمیم بورس تهران این عرضه لغو و به زمان نامعلوم دیگری موکول شد .
اما سری به خبرهای این روزها بزنیم می بینیم هیچ اتفاق منفی که باعث چنین فشار فروشی در بازارشود وجود نداشت به جز یک سری شایعات بی پایه و اساس که انگار با نیت سوء بهش دامن زده شد.
در نهایت نیز بازار بعد از ۴ روز متوالی منفی سنگین، روز چهارشنبه اندکی آرام گرفت تا با خاطری آسوده تر به تعطیلات پایان هفته برود.
و اما در ۵ روز معاملاتی این هفته چه گذشت؟
عملکرد صنایع
بهترین نمادها
بدترین نمادها
شنبه؛ جولان شاخص سازها
معاملات روز شنبه بازار سرمایه با جان گرفتن نمادهای شاخصساز، رشد چشمگیر نماگر بازار را در دقایق ابتدایی رقم زد به گونهای که در یک ساعت ابتدایی شاخصکل بورس تا ارتفاع یک میلیون و ۵۳۵ هزار واحد بالا آمد. این شرایط تا دقایق پایانی بازار ادامه داشت، اما عرضههای سنگینی که در یک ربع پایانی انجام شد، نگرانیهایی بابت روند معاملات در روزهای آینده ایجاد کرد .
بعد از مدتها بیشترین ارزش معاملات به نماد فولاد اختصاص داشت. در جریان معاملات این روز بیش از ۹۰۰ میلیارد تومان از سهام شرکت فولاد مبارکه داد و ستد شد. .
در نهایت نیز فولاد مبارکه با صف خرید به کار خود پایان داد. بازدید روز پنج شنبه وزیر صمت از مجتمع فولاد مبارکه و تصمیمات حمایتی در زمینه اجرا شدن پروژه نورد گرم ۲، در این افزایش تقاضا بی تاثیر نبوده است .
اما بانک پارسیان دیگر نماد پربیننده بود. در حالی برخی از معاملات «وپارس» در این روز ابطال شد که تابلوی معاملات این نماد با انتقاد سهامداران مواجه شد.
در بین نمادهایی که بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص دادند، «خودرو» ، «خساپا» و «وتجارت» به ترتیب جایگاه اول تا سوم را به خود اختصاص دادند. دو صندوق ETF دولتی نیز شرایط مطلوبی نداشتند. «پالایش» با افت مختصری که تجربه کرد حتی برای دقایقی به زیر ۱۰ هزار تومان هم رسید.
در روزی که اغلب نمادهای بانکی همچون بانک تجارت، صادرات و ملت، قرمزپوش بودند، «دارایکم» تا ارتفاع ۱۸۵۰۰ تومان افت داشت تا اختلاف قیمت آن با NAV صندوق به حدود ۷ هزار تومان برسد .
طی این روز بازار به یک تعادل نسبی رسید به گونهای که هیچ کدام از گروهها یکدست صف خرید یا صف فروش نداشتند. با این حال وضعیت معاملات در گروه فلزات اساسی، لاستیک و پلاستیک و غذایی بهتر از دیگر گروهها بود.
یک شنبه؛ موج فروش خودرو
طبق آن چه پیش بینی شد و از نیم ساعت پایانی معاملات روز شنبه مشخص بود، بازار روز یک شنبه با حجم سنگین عرضهها و البته اختلال اندک سامانه معاملات کار خود را آغاز کرد تا در نیم ساعت ابتدایی، نماگر بازار افت ۱۷ هزار واحدی را تجربه کرده و دوباره به کف کانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد نزدیک شود. حجم عرضهها در اغلب گروه ها زیاد بود اما موج فروش در گروه خودرو به خصوص نمادهای «خودرو» و «خساپا» بیشتر بود و در نهایت این دو نماد بیشترین حجم معاملات امروز را رقم زدند .
اما در میانههای بازار خبر مثبت گروه پالایشی باعث شد هم جو این گروه مثبت شده و هم جو کلی بازار بهتر شود. در جلسه علنی این روز مجلس با افزایش فروش نفت خام به پالایشگاهها موافقت کرد. با انتشار این خبر «رنج» مثبت در گروه پالایشی ایجاد شد و نمادهای مطرح این گروه به صف خرید رسیدند .
جو مثبت گروه پالایشی برای اولین بار روی صندوق «پالایش» هم تاثیر گذاشت و تا ۸ درصد مثبت نوسان داشت. با توجه به این موضوع «پالایش» و «شپنا» بیشترین ارزش معاملات را به ثبت رساندند. ارزش معاملات خرد هم در بازار به بیش از ۱۸ هزار میلیارد تومان رسید .
گروه بانکی، خودرویی، چند رشته صنعتی، سرمایه گذاری ها و کانه های فلزی از جمله گروه هایی بودند که بیشترین حجم عرضه را داشتند و در مقابل گروه فرآورده های نفتی و غذایی از جمله گروه های پراستقبال بود .
شورای عالی بورس هم دو مصوبه مهم داشت اما تاثیر بالایی بر روند بازار نداشت. افزایش سقف سرمایهگذاری صندوقهای درآمد ثابت در بورس و اوراق بهادار از ۳۰ هزار میلیارد تومان به ۵۰ هزار میلیارد تومان و الزام صندوقهای با درآمد ثابت به تخصیص ۵۰ درصد حد نصاب سرمایهگذاری خود برای خرید سهام شرکتهای سرمایهپذیر سهام عدالت دو مصوبهای بود که اگر چه نتوانست شاخصکل را به بالا پرتاب کند اما در صورت عملی شدن می تواند نقش حمایتی خوبی ایفا کند.
دوشنبه؛ دلیل اصلی فشار فروش چه بود؟
با افزایش حجم عرضه ها در بازار سهام شاخص روز دوشنبه را با ریزش سنگینی مواجه کرد، بعد از مدتها اطی این روز شاخصکل بورس افت سنگین و ۳۱ هزار واحدی را تجربه کرد. در پایان بازار، بیش از ۳۰۰ نماد مختلف در صف فروش قرار داشتند و ارزش صف های فروش به بیش از ۲۶۰۰ میلیارد تومان رسید .
بازار این روز را متعادل آغاز کرد و حتی در دقایق ابتدایی نماگر بازار سبزپوش بود اما در ادامه حجم عرضهها به یکباره افزایش یافت تا اغلب نمادها با «رنج»های منفی و سنگین، تا محدوده صف فروش افت داشته باشند. برخی از سهامداران به دنبال خبر یا اتفاق مهمی بودند که دلیل این ریزش دسته جمعی و سنگین را توجیه کند اما تا این لحظه خبر تاثیرگذاری منتشر نشده است. برخی دیگر نیز اعتقاد داشتند فروش حقوقیها عامل اصلی قرمزپوش شدن بازار است .
به اعتقاد این گروه، عرضههای سنگین حقوقیها در صف خرید شنبه فولادی ها ، عرضه سنگین حقوقیها در صف خرید یکشنبه پالایشی ها و همچنین موج سنگین عرضهها در نمادهای بانکی در معاملات روز دوشنبه به بازیگران حقوقی و بازارگردانان باز می گردد.
نقد مهمی هم که به این موضوع وارد می شود، نبود سازوکار مشخص برای عملیات بازارگردانی است چرا که پایه و اساس عملیات بازارگردانی برای حفظ تعادل در خرید و فروش سهام مختلف است. برخی نیز اعتقاد دارند عرضه اولیههایی که معمولا در روز آخر هفته انجام می شود به افزایش میزان عرضهها منجر می شود چرا که برای این عرضه اولیه حدود ۳۸۴۰ میلیارد تومان نقدینگی از سطح بازار جمع خواهد شد .
در هر حال بازار با افت ۳۱ هزار واحدی بیش از ۲ درصد کاهش یافت و بار دیگر کانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی را از دست داد. ارزش معاملات خرد اگرچه همچنان بالا بود و بیش از ۱۸ هزار میلیارد تومان سهام و حق تقدم مبادله شد، اما برآیند ورود و خروج پول سهامداران حقیقی بیانگر خروج نزدیک به ۲ هزار میلیارد تومان نقدینگی از سوی بازیگران حقیقیبود. با از دست رفتن کانال ۱.۵ میلیون واحد، ترس افت سنگین بورس در روزهای آینده تشدید شد.
دو نماد بانکی «وتجارت» و «وپارس» و دو نماد خودرویی «خودرو» و «خساپا» به ترتیب بیشترین حجم معاملات را به ثبت رساندند. بانک پارسیان که این هفته را با حاشیه آغاز کرده بود، در این روز نیز در کانون توجه قرار داشت. صف خرید سنگین این نماد در حالی عرضه شد که با موج فروشی که در میانه بازار ایجاد شد تا محدوده ۳.۵ درصد منفی هم افت داشت. در معاملات روز دوشنبه بیش از ۱.۷ میلیارد سهم از بانک پارسیان معامله شد که این حجم از معاملات حداقل در سه ماه بی سابقه بوده است .
سه شنبه؛ اوج ناامیدی
بازار سهام در یک روز مانده به پایان هفته ریزش سنگین دیگری را تجربه کرد تا در پایان شاخص کل با ریزش ۵۵ هزار واحدی (معادل ۳.۷۶ درصد) به عدد ۱.۴۲۸ میلیون واحد برگردد.
ناظران بازار از روزهای قبل و پس از ورود بازار به موج صعود، بورس بازان را از افتادن در ورطه هیجانات برحذر داشته بودند. اگر چه برخی مدعی بودند که شاخص توان عبور از کانال ۱.۶ میلیون را در این هفته دارد اما آنچه رفتار بازار نشان داد، حکایت از این دارد که هیجانات همچنان سوار بر بازار، اما اینبار در جهت عکس، معاملات را تحت تاثیر قرار دارد. برخی در تحلیلهای نزدیک به سیاستگذار بر این ادعا پای میفشردند که عملیات بازارگردانی متهم اصلی این ریزش است اما آمارها از عملکرد بازارگردانها گویای این است که تنها عامل تعیین کننده نیست و تعیین گزاره اصلی به این مولفه شاید ما را از رسیدن به تحلیل دقیق بازار دور نگه دارد.
عامل اصلی ریزشها را باید در حجم عرضههایی جستجو کرد که این روزها توسط برخی از حقوقیها صورت میگیرد و البته همین حقوقیها حاضر نیستند در مقام خریدار و جمع شدن صفوف فروش برآیند. اینکه مکانیزم بازار باید برمنطق عرضه و تقاضا بچرخد و خود تعادل را به بازار برگرداند، شکی نیست اما رفتارهای حداقل یکسال اخیر گویای این است که بازار هرچه به پایان سال قبل نزدیک می شد، تحلیلها را به کناری مینهاد و بیشتر خود را سوار بر موج صعودی ناشی از انتظارت تورمی و موج ورود پولها کرده بود .
در این میان شایعاتی خارج از بازار مطرح شدند که مستنداتی برای آنها موجود نیست و همچنان بر هیجانی شدن بازار میدمد و این درحالی است که همچنان هیجان تعیین کننده بازار است. با این اوصاف بازارهای رقیب با سهام هم در محدودهای قرار گرفتهاند که با مقاومت بازارها همچنان بدون تغییر معناداری روند معاملاتی را پشت سر گذاشتند.
حتی لغو عرضه اولیه «اپال» که قرار بود روز چهارشنبه انجام شود، نیز نتوانست در سیر حرکتی ریزش بازار مانعی یا نقشی ایفا کند.
چهارشنبه؛ ترمز افت کشیده شد
بازار سهام امروز هم در مدار منفی معاملات کار خود را آغاز کرد و در همین دقایق نخست با افت بیش از ۲۷ هزار واحدی مواجه شد. اما حقوقیها امروز از ابتدای بازار در سمت خرید فعالتر ظاهر شدهاند و سعی در جمع کردن صف فروش نمادهای بزرگ بازار را داشتند. همچنین حجم و ارزش معاملات در قیاس با روز گذشته رشد مناسبی داشت.
از نکات مهم بازار امروز رسیدن شاخص کل به کف کانال ۱.۴ میلیون واحدی بود. به نظر میرسد این عدد در بورس امروز تبدیل به کف حمایتی شد و شاخص با رسیدن به آن آرام آرام از کف روزانه فاصله گرفته و شروع به صعود کرد .
طی نیم ساعت نخست بازار امروز صف فروش بیشتر نمادهای بزرگ بازار برچیده شد. در همین راستا حتی برخی از نمادها به مدار مثبت معاملات بازگشتهاند. به طوری که فولاد، فملی و خودرو هم در مدار مثبت معاملات قرارگرفتند. در گروه بانکی هم اغلب نمادها منفی و متعادل معامله شدند. اما پالایشیها فشار فروش بیشتری را متحمل شدهاند و برای جمع شدن صفهای فروش تقلای بیشتری کردند.
بازار امروز بعد از ۳ روز پرعرضه توانست سرانجام به فشار فروش غلبه کند و اگرچه در دقایق نخست شاهد فشار فروش در کلیت بازار بودیم اما رفته رفته با بهبود تقاضا نخست در نمادهای شاخص ساز و سپس در سایر نمادها رخ داد تا شاخص کل که بیش از ۲۷ هزار واحد منفی بود با عقب نشینی به افتی ۱۴هزار واحدی بسنده کرد .
ارزش معاملات در دو بازار بورس و فرابورس بیش از ۲۳ هزار میلیارد تومان بود. گروه های خودرو، بانک ها، فرآورده های نفتی، چند رشته ای صنعتی و فلزات اساسی بیشترین ارزش معاملات را دارند .
نمادهای شستا، شپنا، فارس، تاپیکو، شتران، شبندر و وغدیر بیشترین ارزش معاملات را داشتند.