به گزارش پایگاه خبری بااقتصاد، به بهانه ثبت رکورد تاریخی آلومینیوم در مرز ۳۵۰۰ دلار که در روزهای اخیر رخ داده است، در ادامه به تحلیل بنیادی این صنعت و شرکت‌های فعال در آن می‌پردازیم.
آلومینیوم پس از اکسیژن و سیلیسوم، سومین عنصر فراوان در پوسته زمین و پس از فولاد دومین فلز پرمصرف دنیا به شمار می‌رود، که در سه دهه اخیر بیشترین نرخ رشد مصرف را بین فلزات داشته است.
دلیل افزایش تقاضا برای این فلز را می‌توان وابسته به دو عامل دانست. نخستین عامل را می‌توان فراوانی این محصول در پوسته زمین دانست و برای عامل موثر دوم می‌توان به مواجه بودن دنیا با بحران انرژی اشاره کرد؛ چرا که این فلز به دلیل وزن کمی که داراست در فرآیند تولید محصولات انرژی محوری که به آن وابسته‌اند می‌تواند انرژی مصرفی را کاهش دهد.
علاوه بر ویژگی‌های بی‌نظیری همچون مقاومت خوب در برابر زنگ زدگی و پوسیدگی، استحکام قابل قبول، قابلیت ساخت آلیاژهای کاربردی و ... می‌توان وزن کم این فلز اساسی را نیز از عوامل اصلی کاربرد آن در صنایعی چون خودروسازی، ساختمان سازی، هوافضا و ... دانست. عوامل ذکر شده باعث میشود که این صنعت هر چند در حال حاضر توسعه کمتری نسبت به صنعت فولاد داشته است اما در آینده چشم‌انداز با رشد بیشتری همراه شده و سطح جهانی در کنار فلزاتی همچون مس و لیتیوم قرار بگیرد.
چین با تولید ۳۳ میلیون تن آلومینیوم در سال، بزرگترین تولید کننده این محصول در دنیا به شمار می‌رود و پس از آن هند و روسیه با تولید نزدیک به ۴ میلیون تن در سال با اختلافی فاحش در رده‌های بعدی قرار دارند.
ایران هجدهمین تولید کننده آلومینیوم در جهان محسوب میشود که بر اساس سند چشم‌انداز برنامه تولید ۱.۲ میلیون شمش آلومینیوم تا سال ۱۴۰۴ را در دستور کار دارد.
مواد اولیه و روش تولید آلومینیوم
فرآیند استخراج آلومینیوم نسبت به سایر فلزات از پیچیدگی بیشتری برخوردار است. این فلز در طبیعت به مقدار زیادی در سنگ‌های معدنی با نام بوکسیت یافت میشود که پس از فرآوری و افزایش خلوص آن، ماده‌ای به نام آلومینا تولید می‌گردد. سپس آلومینا در کوره‌های مستطیلی شکلی به نام سلول الکترولیز و در دمای بالا قرار گرفته و به همراه افزودنی‌های خاصی، فرآیند ذوب و پالایش به صورت همزمان انجام میشود که محصول نهایی این مرحله شمش خالص آلومینیوم است.
تولید آلومینیوم به این روش بسیار پر هزینه بوده و مقدار زیادی انرژی مصرف می‌کند. لذا در سال‌های اخیر کشورهای توسعه‌یافته بیشتر به سمت استفاده از منابع ثانویه یعنی مواد بازیافتی و قراضه‌های آلومینیوم تمایل پیدا کرده‌اند. انرژی و هزینه مصرف شده برای تولید آلومینیوم از این روش حدود ۲۰ برابر کمتر از روش قبلی است.
شمش آلومینیوم پس از انجماد می‌تواند توسط فرایندهای مکانیکی و شکل‌دهی به محصولات دیگری نظیر ورق، کویل، تسمه، راد، بیلت، کابل و آلیاژهای آلومینیوم تبدیل شود.