بلاکچین، یک فناوری انقلابی است که به دلیل مزایای بسیار خود، با استقبال بی‌نظیری از سوی کاربران مواجه شده است. با این حال، این فناوری تا حدودی غیرقابل دسترس و درک آن هم دشوار است؛ عمدتا به دلیل پیچیدگی مشارکت در شبکه و تعامل با برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps). پروژه بلاکچین انسانی (Humanode) با ایجاد یک شبکه بلاکچینی مبتنی بر انسان و استفاده از زیرساخت‌های مبتنی بر بیومتریک انسانی، قصد دارد این مشکل را حل کند. در واقع، هدف اصلی بلاکچین انسانی، ایجاد یک شبکه مالی پایدار و عادلانه است که بر وجود خود انسان تکیه دارد. برای آشنایی بیشتر با پروژه Humanode و اهمیت وجود ویژگی های بیومتریک در بلاکچین، با ما در ادامه این مطلب همراه باشید.

بلاکچین انسانی (Humanode) چیست؟

بلاکچین انسانی اولین شبکه رمزنگاری بیومتریک مبتنی بر نیروی انسانی است که در آن:

۱ انسان = ۱ نود (Node) = ۱ رای

بلاکچین انسانی یک شبکه رمزنگاری بیومتریک و غیرمتمرکز جدید است که فناوری رمزنگاری را با بیومتریک خصوصی و فناوری بلاکچین ادغام می‌کند. هدف این پروژه، ایجاد یک سیستم غیرمتمرکز قوی، پایدار و مبتنی بر وجود انسان‌های منحصربه‌فرد است.

پروژه Humanode به دست هم‌بنیانگذاران موسسه تحقیقاتی پارادایم (Paradigm) در سال ۲۰۱۷ طراحی شد. آنها از جمله افرادی بودند که به پتانسیل وب ۳ خوش‌بین بودند، اما در عین حال، از این واقعیت که کارت‌ها‌ی ماینینگ و انحصارطلبی اعتبارسنج‌ها بر بازار ارزهای دیجیتال تسلط داشتند، سردرگم شده بودند. بنابراین، بنیانگذاران بلاکچین انسانی استفاده از بیومتریک انسانی به عنوان استیک (Stake) را فرصتی برای ایجاد یک شبکه واقعا غیرمتمرکز و متشکل از اعضای برابر، دانستند.

بلاکچین انسانی، ضمن حل مشکلات موجود، طیف وسیعی از کاربردهای جدید را نیز ارائه می‌‌دهد. با راه‌اندازی Humanode که هویت غیرمتمرکز و بیومتریک مرتبط با خدمات آنلاین مختلف را فعال می‌کند، بسیاری از حوزه‌ها از مزایایی مانند بیمه، خدمات مالی _شامل رده‌بندی اعتباری، تریدینگ، بازارها، ییلد فارمینگ (yield farming)_ و بسیاری موارد دیگر از جمله ایردراپ‌ها، احراز هویت متاورس و مالکیت توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)، بهره‌مند خواهند شد.

بلاکچین انسانی چه مشکلاتی را حل می‌کند؟

بلاکچین انسانی با استفاده از فناوری بیومتریک، «غیرمتمرکزسازی، مقاومت در برابر حمله سیبل (Sybil resistance) و مدل‌های حاکمیتی نوآورانه» را به صنعت بلاکچین می‌آورد. حمله سیبل، اقدامی برای کنترل یک شبکه بلاکچینی با ایجاد چندین هویت جعلی است.

هدف پروژه Humanode، ایجاد دسترسی، فراگیری و نوآوری در حوزه‌های فناوری، ارز دیجیتال و اقتصاد است. در واقع، این پروژه جایگزینی برای اکثر شبکه‌های بلاکچینی موجود است که بر اساس الگوریتم‌های اجماعی مانند اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) کار می‌کنند و در حال حاضر بر این حوزه مسلط هستند.

اگرچه الگوریتم‌های PoW و PoS از نظر فناوری غیرمتمرکز هستند، اما از نظر قدرت چنین نیستند؛ چراکه با توجه به سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی در یک فعالیت یا منبع، میزان استیکینگ یا قدرت محاسباتی، به کاربران حق رای و پاداش اعطا می‌کنند و این موضوع، منجر به انحصارطلبی‌های مبتنی بر سرمایه و استخرهای استخراج می‌شود.

برخلاف شبکه‌های مبتنی بر PoW و PoS، بلاکچین انسانی از بیومتریک تشخیص چهره با ترکیبی از اثبات منحصربه‌فرد بودن (Proof-of-uniqueness) و اثبات وجود (Proof-of-existence) استفاده می کند؛ ابزارهای کارآمدی که قادر به ایجاد یک پروتکل غیرمتمرکز برای مقابله با حملات مخرب در پلتفرم‌های آنلاین هستند.

سیستم بلاکچین انسانی برای بررسی و اطمینان از اینکه هر فرد در شبکه منحصربه‌فرد است و یک هویت منحصربه‌فرد دارد، طراحی شده است. نودهای انسانی از طریق احراز هویت رمزنگاری بیومتریک ایجاد می‌شوند که ترکیبی از مکانیسم‌های تطبیق رمزنگاری و تشخیص زنده بودن است که منحصربه‌فرد بودن و وجود انسان‌های واقعی را تایید می‌کند.

طراحی Humanode به گونه‌ای است که با آوردن برابری و مقاومت در برابر حمله سیبل به سیستم، به هر فردی میزان قدرت رای و پاداش یکسانی را ارائه می‌دهد و ساختاری دموکراتیک، همتابه‌همتا و منصفانه را ایجاد می‌کند.

بلاکچین انسانی چگونه کار می‌کند؟

بلاکچین انسانی پروژه‌ای است که فناوری‌های مختلف از جمله بلاکچین و بیومتریک را به زیبایی ترکیب می‌کند.

فناوری Humanode شامل مجموعه‌ای از لایه‌ها است که در ادامه، به معرفی آنها می‌پردازیم:

چارچوب سابستریت (Substrate)

بلاکچین انسانی یک بلاکچین لایه اول است که معماری آن روی چارچوب متن باز سابستریت قرار دارد؛ چارچوبی که امکان توسعه سریع بلاکچین‌های بسیار سفارشی را فراهم می‌کند. سابستریت، زاییده فکر تیم پریتی (Parity) است که قابلیت همکاری در اکوسیستم‌های پولکادات (Polkadot) و کوساما (Kusama) و همچنین محیطی را برای ایجاد و استقرار شبکه‌های بلاکچینی همه منظوره یا تخصصی با پارامترها و قابلیت‌های بسیار متنوع فراهم می‌کند. بلاکچین انسانی به عنوان یک بلاکچین مبتنی بر سابستریت، از این چارچوب و همچنین، از توان عملیاتی بالا و مقیاس‌پذیری ذاتی اکوسیستم پولکادات، سود می‌برد.

پروتکل اجماع اگنوستیک (Agnostic)

یکی از ویژگی‌های جالب Humanode، اجماع آگنوستیک است که به معنای توانایی تغییر مکانیسم اجماع شبکه در صورت تایید سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO) آن است. این موضوع، از ضرورت تحقیق مداوم در مورد مناسب‌ترین الگوریتم اجماع برای یک سیستم بدون رهبر با قدرت اعتبارسنجی برابر برای نودها، ناشی می‌شود. مکانیسم‌های اجماع مختلف دارای مزایا و معایب متعددی هستند که دائما تغییر می‌کنند. یک مکانیسم اجماع قابل‌تعویض به سیستم اجازه می‌دهد که تکامل یابد و توسط یک چارچوب غیرقابل تغییر، محدود نشود.

لایه قرارداد هوشمند سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM)

بلاکچین انسانی با اتریوم سازگار است. به دلیل سازگاری با ماشین مجازی اتریوم، بلاکچین انسانی می‌تواند از ابزارهای توسعه اتریوم استفاده کند و از مزایای توسعه قراردادهای هوشمند، که توسط چندین زبان محبوب از جمله سالیدیتی (Solidity) و وب‌اسمبلی (WebAssembly) پشتیبانی می‌شود، بهره‌مند گردد. از سوی دیگر، Humanode می‌تواند پردازش بیومتریک خصوصی و مقاومت در برابر حمله سیبل را برای برنامه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم، از جمله پروژه‌های مالی غیرمتمرکز (دیفای) و بازی‌های درآمدزا (گیم‌فای- GameFi)، پروژه‌های مبتنی بر توکن‌های NFT و DAOها، متاورس و موارد دیگر، ارائه دهد.

تطبیق و جست‌وجوی بیومتریک خصوصی

در مورد پشته بیومتریک بلاکچین انسانی، به نظر می‌رسد که حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌های بیومتریک، از مهم‌ترین جنبه‌های این پروژه بوده است.

با توجه به طبقه‌بندی خصوصی تصاویر چهره کاربران، سیستم بلاکچین انسانی حریم خصوصی تصاویر را تضمین می‌کند و تمامی عملیات را بدون نیاز به خروج داده‌های بیومتریک کاربران از دستگاه انجام می‌دهد. تنها وسیله‌ای که برای تایید هویت بیومتریک لازم است، یک گوشی هوشمند دارای دوربین است. هنگامی که کاربران صورت خود را اسکن می‌کنند، تبدیل به نودهای انسانی می‌شوند. کل فرآیند به صورت خصوصی و ایمن انجام می‌شود. تمام چیزی که سیستم Humanode به آن اهمیت می‌دهد، این است که کاربر یک انسان منحصربه‌فرد است، آیا ثبت‌نام کرده و زنده است یا خیر.

تشخیص زنده بودن (Liveness detection) غیرمتمرکز

تشخیص زنده بودن، تکنیکی است که تضمین می‌کند نمونه بیومتریک از یک شخص زنده واقعی ارسال می‌شود و به عنوان یک ویژگی امنیتی قابل‌توجه، آسیب‌پذیری سیستم‌های بیومتریک در برابر حملات جعل (Spoofing attacks) را کاهش می‌دهد. این تکنیک از فناوری بینایی کامپیوتری (Computer vision) برای تشخیص حضور واقعی یک کاربر زنده به جای نمایشی مانند عکس یا ماسک، ویدیو یا صفحه نمایش، اثر انگشت سیلیکونی جعلی یا سایر مصنوعات جعلی، استفاده می‌کند. دقت بیومتریک در دهه گذشته به شدت رشد کرده و دائما هم در حال بهبود است.

بلاکچین انسانی برای اولین نسخه از راه‌حل شناسایی رمزنگاری بیومتریک خود، بیومتریک چهره FaceTec و تشخیص زنده بودن را ادغام می‌کند. اولین شبکه آزمایشی بلاکچین انسانی در ژانویه ۲۰۲۱ و شبکه آزمایشی رسمی ۱ با تشخیص زنده بودن و پشته فنی به‌روزشده در سپتامبر همان سال راه‌اندازی شد. از آن زمان، شبکه‌های آزمایشی بیشتر با بیش از ۱۰ هزار نفر به عنوان نودهای انسانی راه‌اندازی شده‌اند.

سازمان خودگردان غیرمتمرکز Vortex

در حال حاضر، سه نوع نود در اکوسیستم Humanode وجود دارد. اول، نودهای انسانی که احراز هویت بیومتریک را پشت سر گذاشته‌اند و کسری از کارمزد تراکنش‌های شبکه را دریافت می‌کنند. پس از آن، نمایندگان (Delegators) هستند، نودهایی که تصمیم گرفته‌اند قدرت رای خود را به اصطلاحا حاکم‌ها (Governors) واگذار کنند. حاکم‌ها نیز نودهایی هستند که در حاکمیت بلاکچین انسانی مشارکت دارند و باید الزامات حاکمیتی خاصی را برآورده کنند.

هر یک از این نودها، بخش مهمی از سازمان خودگردان غیرمتمرکز بلاکچین انسانی به نام Vortex را تشکیل می‌دهند. بر خلاف پروژه‌های دیگر که به نود‌ها اجازه می‌دهند بر اساس میزان سرمایه‌ای که دارند یا نمایندگی می‌کنند، قدرت رای داشته باشند، پلتفرم Humanode تضمین می‌کند که همه نودها از نظر اعتبارسنجی و قدرت رای برابر هستند و برابری واقعی را بین همتایان در یک محیط غیرمتمرکز به ارمغان می‌آورد.

الگوریتم پولی Fath

بلاکچین انسانی فرضیه Fath را به عنوان پایه و اساس گردش توکن بومی خود، با نماد اختصاری HMND، پیاده‌سازی می‌کند. Fath یک الگوریتم پولی است که بر اساس آن، توکن‌های صادرشده به طور متناسب توزیع می‌شوند و جایگزینی برای شبکه‌های مالی چرخه‌های اعتباری فیات و بلاکچین‌های عمومی مبتنی بر سرمایه است.

ویژگی های بیومتریک در بلاکچین انسانی

رمزنگاری بیومتریک ترکیبی از فناوری‌های پیشرفته و نوآورانه، شامل بلاکچین، رمزنگاری، امنیت سایبری، اثبات دانش صفر (Zero-knowledge proofs)، بیومتریک و تشخیص زنده بودن است.

برای برآورده کردن الزامات امنیتی و حریم خصوصی حفاظت از داده‌های بیومتریک شخصی حساس در یک سیستم توزیع‌شده جهانی که بر اساس نودهای متصل به هزاران انسان اجرا می‌شود، صرفا رمزنگاری اطلاعات بیومتریک کافی نیست.

بلاکچین انسانی از مکانیسم‌های شناسایی رمزنگاری بیومتریک استفاده می‌کند که مبتنی بر ترکیبی از فناوری‌های مختلف هستند و در تقاطع رشته‌هایی مانند ریاضیات، امنیت اطلاعات، امنیت سایبری، بیومتریک، تشخیص زنده بودن، اثبات دانش صفر، رمزنگاری همومورفیک (Homomorphic encryption) و البته بلاکچین، قرار دارند.

برای تبدیل شدن به یک نود انسانی، کاربران باید ثابت کنند که انسان زنده واقعی هستند و نه جعلی (دیپ فیک – Deep fake)، عکس، ماسک یا چیز دیگری. برای انجام این کار، کاربران باید اسکن صورت سه بعدی زنده و مبتنی بر ویدیو را انجام ‌دهند. در طول این فرآیند، بردار نگاشت سه بعدی از شبکه عصبی چهره به مقادیر عددی تبدیل و رمزنگاری می‌شود. پس از آن، کلیدهای عمومی و خصوصی ایجاد می‌شوند و در این مرحله، کاربران می‌توانند نودهای خود را راه‌اندازی کنند.

برای کاربران ثبت‌نام‌شده بلاکچین انسانی، هنگامی که آنها پس از تایید هویت بیومتریک وارد سیستم می‌شوند، عملیات جست‌وجو و تطبیق ۱ تا n در یک فضای رمزنگاری‌شده انجام می‌شود و به دلیل اینکه مبتنی بر اثبات دانش صفر است، تنها اطلاعاتی که جست‌وجو و ارائه می‌شود، این است که آیا کاربر ثبت‌نام کرده است یا خیر.

ویژگی های Humanode

بلاکچین انسانی ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که با هدف دستیابی به اهداف پروژه طراحی شده‌اند.

اولین ویژگی که مهم‌تر از همه است، این است که Humanode مقاومت در برابر حمله سیبل را فراهم میکند. با اطمینان از شناسایی بیومتریک و غیرمتمرکز مبتنی بر تشخیص زنده بودن، این شبکه متعلق به انسان‌های منحصربه‌فرد واقعی است و توسط آنها اداره می‌شود.

بلاکچین انسانی گسترش برابری را سرعت می‌بخشد؛ زیرا هر کاربر فقط می‌تواند یک هویت ایجاد کند. به این معنی که آنها فقط می‌توانند یک نود را راه‌اندازی کنند و از این رو، فقط یک حق رای دارند. این به معنای مالکیت یکسان و واقعی شبکه، با توزیع برابر قدرت و کارمزدها بین کاربران است. همچنین، بلاکچین انسانی از هویت مستقل و غیرمتمرکز (DID) استفاده می‌کند تا به کاربران کنترل کامل بر داده‌های شخصی دیجیتالی خود را بدهد. همه داده‌ها به صورت غیرمتمرکز، رمزنگاری‌شده و ایمن در زنجیره نگهداری می‌شوند.

امکان استفاده از نام مستعار به این معنی است که کاربران بلاکچین انسانی می‌توانند آزادانه با شبکه تعامل داشته باشند، بدون اینکه نیازی به افشای هویت خود داشته باشند؛ فقط نیاز است که آنها اثبات کنند یک انسان واقعی هستند. علاوه بر این، دیگر نگرانی در مورد حفظ حریم خصوصی داده‌ها وجود نخواهد داشت؛ زیرا Humanode از رمزنگاری بیومتریک برای محافظت از داده‌های بیومتریک استفاده می‌کند که هرگز دستگاه‌های کاربران را ترک نمی‌کنند.

نیاز به یک دستگاه رایج مانند تلفن هوشمند یا رایانه شخصی برای راه‌اندازی یک نود انسانی به معنای دسترسی گسترده‌تر و احراز هویت بیومتریک سریع‌تر و کاربرپسندتر است. بلاکچین انسانی به عنوان یک پلتفرم مبتنی بر سابستریت، با اکوسیستم بزرگ اتریوم در تعامل است و به همین دلیل، در دسترس هزاران توسعه‌دهنده قرار دارد.

علاوه بر این، طرح پردازش رمزنگاری بیومتریک بلاکچین انسانی در کنار ایده ۱ انسان = ۱ رای، به راحتی از طریق رابط برنامه‌نویسی کاربردی (API) ادغام می‌شود و مقاومت در برابر حمله سیبل، غیرمتمرکزسازی و مزایای دیگر را برای هر زنجیره‌ای به ارمغان می‌آورد.

و در آخر، Humanode یک سیستم کارمزد مبتنی بر هزینه را معرفی می‌کند که در آن، کارمزد تراکنش‌ها بر اساس استفاده واقعی از منابع، به دلار ایالات متحده تعیین می‌شوند. این کار، نه تنها تضمین می‌کند که نوسانات توکن HMND بر هزینه‌های منابع تاثیر نمی‌گذارد، بلکه تجربه کاربری بصری‌تری را ارائه می‌دهد.

خلاصه مطلب

در این مقاله، به معرفی پروژه بلاکچین انسانی (Humanode) و همچنین، بررسی اهمیت وجود ویژگی های بیومتریک در بلاکچین پرداختیم.

ادغام فناوری‌های بلاکچین و بیومتریک، پتانسیل قابل‌قبولی دارد و می‌تواند به ایجاد یک اکوسیستم نوظهور برای بهبود زندگی انسان، کمک کند. چارچوب فعلی صنعت ارزهای دیجیتال تحت تسلط طرح‌های مبتنی بر قدرت و سرمایه است. پروتکل‌های مبتنی بر انسان و مقاوم در برابر حملات سیبل می‌توانند به ‌عنوان جایگزینی برای الگوهای فعلی عمل کنند و با دور کردن سیستم‌ها از چنین طرح‌های فن‌سالارانه (Technocratic) و انحصارگرایانه‌ای، غیرمتمرکزسازی و دموکراسی واقعی را ارائه دهند.