فرصت امتیازگیری از شرق و غرب
🟣 جو بایدن در مقالهای که برای شماره مارس و آوریل نشریه «فارن افرز» نوشته و به نوعی دکترین سیاست خارجی او محسوب میشود، ۱۳ بار از کلمه «چین» استفاده کرده است؛ موضوعی که نشاندهنده نگاه وسواسگونه وی به این قدرت بزرگ جهانی و تلاش برای مهار آن است.
🟣 البته نگاه تهدیدآمیز، نگاه غالب «جریان اصلی» دیپلماسی واشنگتن نسبت به پکن است؛ نگاهی که از دوره باراک اوباما آغاز شد و در دوره دونالد ترامپ ادامه یافت.
🟣 اوباما تمرکز اصلی سیاستخارجی کاخ سفید را بر منطقه آسیا پاسیفیک قرار داد و ژنرال جیمز متیس، وزیر دفاع وقت آمریکا هم در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۸، اعلام کرد که پس از دو دهه مبارزه با تروریسم، اولویت اصلی ایالاتمتحده مهار روسیه و چین خواهد بود. بایدن نیز نگاهی مشابه به قدرت در حال ظهور چین دارد.
🟣 موضع سرسختانه بایدن درباره چین در کنار موضع او برای بازگشت به برجام و اجرای تعهدات هستهای در میانه مذاکرات تهران و پکن برای انعقاد قرارداد ۲۵ ساله، میتواند معنای خاصی برای سیاستخارجی تهران داشته باشد و فرصتی طلایی در اختیار دیپلماسی ایران قرار دهد.
🟣 در زمان ریاستجمهوری ترامپ، این نگاه در طرف چینی وجود داشت که با توجه به فشار فزاینده ترامپ روی ایران، پکن میتواند منافع خود در این قرارداد راهبردی را به حداکثر برساند و امتیاز بیشتری از ایران بگیرد. اما در ماهها و هفتههای آینده، شرایط میتواند بهطور کامل تغییر کند.
🟣 پکن تصور میکرد که تهران برای نجات اقتصاد خود چارهای جز توافق با چین ندارد و در همین راستا تلاش میکرد بیشترین امتیاز را از ایران دریافت و کمترین امتیاز را به تهران بدهد.
🟣 اکنون اما ایران میتواند از اهرم کاهش تنش با آمریکا علیه چین و از کارت چین برای امتیاز گرفتن هرچه بیشتر از ایالاتمتحده -در صورت انجام مذاکرات احتمالی- استفاده کند.
🟣 بهعبارت سادهتر، تهران در دوران ترامپ و کمپین فشار حداکثری برای کاهش فشارهای اقتصادی به چین روی آورده بود اما اکنون و با کاهش تنش احتمالی میان ایران و غرب، تهران قدرت مانور بیشتری برای امتیاز گرفتن از دو طرف دارد و میتواند بیشترین بهرهبرداری را از رقابت این دو قدرت جهانی داشته باشد.
کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد