به گزارش پایگاه خبری بورس پرس ، شهاب خدابخشیان درباره وضعیت ما های اخیر بورس با انتشار مطلبی تحت عنوان "نجات بورس با بازگشت اعتماد" در دنیای اقتصاد اعلام کرد: از مرداد سال قبل تاکنون بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی اشخاص حقیقی از بورس تهران و در فرابورس بیش از ۲۵هزار میلیارد تومان خارج شده است. در ابتدای ریزش تاریخی شاخص، بخش عمده نقدینگی خارجشده بهواسطه کدهای حقیقی به دلیل حباب سهام بود اما قضیه به اینجا ختم نشد و با وجود افزایش نرخهای جهانی پس از کشف واکسن کرونا و بهبود سوددهی شرکتها، ریزش بازار سهام رکوردهای جدید را ثبت کرد.
دلیل تداوم خروج نقدینگی و علت وفاداری حرفه ای ها
ادامهدار شدن خروج نقدینگی از بازار سهام ناشی از عدماطمینان و بدبینی سرمایهگذاران است. اساس سرمایهگذاری در بازار سهام، ورود به فضای عدم اطمینان است که در این شرایط، ریسک و مدیریت آن معنی پیدا میکند اما اگر این فضا با بدبینی نسبت به آینده و تصمیمهای سیاست گذاری همراه شود، مانعی برای اقدام به سرمایهگذاری خواهد بود.
این مقوله زمانی است که سرمایهگذار نوسانات قیمتی را ناشی از روند طبیعی بازار آزاد نداند. در این شرایط تا زمانی که فضای بدبینی و عدماطمینان حداقل برای یکسال آینده اقتصاد برطرف نشود، اشخاص اقدام به سرمایهگذاری عمده در بازار سهام نخواهند کرد. درحال حاضر، عمده افراد وفادار به بازار سرمایه از آن خارج نشده یا مجددا اقدام به خرید کردهاند که افراد مبتدی نیستند بلکه با بررسی بنیادی شرکتها به این نتیجه رسیدهاند قیمت سهام تعدادی از شرکتها کمتر از ارزش واقعی آنها است.
این بررسی بنیادی بر مبنای مفروضاتی است که هنوز جای شک و شبهه بسیاری دارد و به تصمیمات سیاست گذار برای سال آینده وابسته است. دولت نباید به گونهای مداخلهگرایانه عمل کند که با تصمیمات کوتاهمدت بر نوسان تمامی متغیرهای کلان و خرد سودآوری شرکتها تاثیرگذار باشد. بلکه باید با تصمیم واحد و بلندمدت، تکلیف سرمایهگذار را روشن کند و از مداخله بیش از حد بپرهیزد.
همچنین گمان سرمایهگذاران این است که به دلیل بحرانهای اقتصادی پیشرو، ممکن است دولت تصمیماتی بگیرد که از حاشیه سود شرکتها بکاهد اما در فضای باز اقتصادی است که صاحبان صنایع و بنگاهها به دنبال توسعه صنعت هستند و با سرمایهگذاری بیشتر، ارزشافزوده بیشتری ایجاد میکنند. بنابراین فضای عدماطمینان پیشآمده برای فعالان حال حاضر بازارسرمایه مربوط به کلیت اقتصاد و نتیجه تصمیمگیری برای سودآوری شرکتها است.
همچنین بازگشت سایر منابع خارجشده از بازار سهام، نیازمند رفع بدبینی سرمایهگذاران به بازار سهام است.
شروط جلب اعتماد سرمایه گذاران و برگشت تعادل
اعتماد سرمایهگذاران در صورتی جلب میشود که اقتصاد حداقل یکسال آینده پیشبینیپذیر باشد و این امر در صورت آزاد بودن فضای اقتصادی حاصل میشود اما دخالتهای بیش از حد در تصمیمگیریها، پیشبینیپذیر بودن متغیرها را غیرممکن میسازد. این مهم زمانی محقق میشود که هرچه زودتر بودجه ۱۴۰۱ تصویب و شفافسازی شود. در این شرایط تکلیف سرمایهگذار برای ماندن یا فرار از بازار مشخص میشود.
قطعا اگر تصمیمات در جهت تعالی و توسعه اقتصاد گرفته شود، برای بازارسرمایه به طور اساسی خواهد بود و سرمایهگذاران قهرکرده با بازار را دوباره به سرمایهگذاری ترغیب میکند. همچنین زدودن فضای بدبینی آحاد جامعه به بازار سهام، میتواند نقدینگی طیفهای مختلف سرمایهگذاران را با درجههای پذیرش ریسک گوناگون به بازار سهام بازگرداند.
دیگر موضوعی که بازار سهام را به طور جدی تهدید میکند،جذابیت بازارهای موازی است. سهام در دسته داراییهای پرریسک قرار دارد و سرمایه گذار بنا به رفتار عقلایی در صورتی اقدام به ریسک میکند که صرفهای داشته باشد و در غیر این صورت، دارایی را در معرض شدیدترین ریسکها قرار نمیدهد.
موضوع دیگر قیمتگذاری دستوری بوده که بلای جان بسیاری از صنایع است. درحالی که شرکتهای فولادی و پتروشیمی بنا به افزایش قیمتهای جهانی و نرخ فروش متناسب با این قیمتها و فروش براساس سیستم عرضه و تقاضا در بورس کالا همواره با حاشیه سودهای بسیار مناسبی مواجه بودد اما بسیاری از صنایع از جمله صنعت قند و شکر از این قیمتگذاری دچار زیان شده یا حاشیه سودها را برای این صنایع بهشدت کاهش دادهاند که اثر بحرانی را در سال آینده نشان میدهد.
درحالی بسیاری از این صنایع ارزآور بوده و با توجه به زیرساختها میتوانند رتبه ایران را بهطور قابلتوجهی در منطقه افزایش دهند. حذف قیمتگذاری دستوری یا قیمتگذاری منصفانه برای این صنایع، حاشیه سود عادلانهای را برای صنایع درگیر قیمتگذاری دستوری به وجود میآورد.
یکی دیگر از راهحلهای ایجاد تعادل در بازار و جذب نقدینگی، بکارگیری ابزارهای مالی نوین منطبق با شریعت است. این امر به بازگشت اعتماد سرمایه گذاران و نقدینگی به بازار سهام کمک میکند. ارزش بازار مشتقات و ابزارهای نوین مالی در کشورهای توسعهیافته، رقم قابلتوجهی است اما در بازار سهام ایران نقش ضعیفی دارد. در حالی که گسترش و توسعه ابزارهای نوین مالی میتواند به افزایش کارآیی و تخصصی شدن بازار سرمایه کمک کرده و از فعالیتهای سفتهبازانه جلوگیری و در نهایت حس اعتماد را به سرمایهگذار منتقل کند.
انتهای پیام