به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، با وجود مخالفت برخی واسطه‌ها، تولیدکنندههای بزرگ از عرضه سیمان در بورس کالا استقبال کرده‌اند. قرار است امروز ۴۴تولید‌کننده بزرگ یک‌میلیون تن سیمان را در بورس کالا عرضه کنند. در این عرضه، متقاضیان کوچک هم می‌توانند وارد معاملات و خرید شوند. پیش‌بینی می‌شود با این میزان عرضه، قیمت سیمان در بازار تحت‌تاثیر قرار بگیرد و مبادلات سیمان در بورس کالا وارد فصل تازه‌ای شود.
سال‌هاست صنعت سیمان به‌دلیل قیمت‌گذاری دستوری با مشکل مواجه است. قیمت‌گذاری دستوری نه‌فقط به توزیع گسترده رانت میان دلالان منجر شده، بلکه به مانعی در برابر توسعه صنعت سیمان تبدیل شده است. کارشناسان بارها هشدار داده‌اند راه‌حل مشکلات صنعت سیمان حذف قیمت‌گذاری دستوری است.
مرکز پژوهش‌های مجلس از سال۹۷ طی دوگزارش جداگانه پیشنهاد کرده دولت از طریق عرضه سیمان در بورس کالا، زمینه حذف رانت و توسعه صنعت سیمان را فراهم کند. به زعم بازوی پژوهشی مجلس، قیمت‌گذاری دستوری در کنار تولید مازاد سیمان به رقابت منفی و دامپینگ میان تولیدکنندگان و صادرکنندگان سیمان منجرشده و باعث شده سیمان و کلینکر ایران با قیمت‌های پایین به کشورهایی مانند عراق و افغانستان صادر شود. این موضوع موجب شده کشور‌های همسایه واردات سیمان را از ایران ممنوع کنند. قیمت‌گذاری دستوری در تمام طول سال‌های گذشته موجب شده صنایع سیمان ایران نتواند فناوری‌های خود را ارتقا دهد و از گردونه رقابت عقب بماند و حتی برخی کارخانه‌ها در معرض تعطیلی قرار گرفته‌اند.
علیرضا بستانیان، مدیرعامل شرکت سیمان فارس، در این‌باره می‌گوید: با افزایش شدید هزینه‌ها و درآمد ناچیز صنعت سیمان، امکان نوسازی، تعمیر و نگهداری تجهیزات برای کارخانه‌ها ممکن نبود و شک نکنید اگر کارخانه‌های سیمان محصول خود را با قیمت دستوری عرضه کنند، ظرف دو تا سه‌سال آینده نیمی از واحدهای تولیدی این صنعت تعطیل خواهد شد؛ البته خوشبختانه امروز شاهد ورود تدریجی کل سیمان کشور به بورس کالا هستیم.
حالا در اقدامی تازه، از خرداد امسال، با آغاز عرضه سیمان در بورس کالا، گام تازه‌ای برای حذف قیمت‌گذاری سیمان آغاز شده و امید‌ها برای حل مشکلات صنعت سیمان افزایش یافته است. قرار است از امروز این عرضه‌کننده‌ها میزان عرضه‌های خود را در بورس کالا افزایش دهند.
عرضه یک‌میلیون تن سیمان
بورس کالای ایران اعلام کرده امروز، شنبه ۱۶مرداد، ۴۴تولید‌کننده سیمان در اقدامی بی‌سابقه ۹۴۱هزارو۷۵۰تن انواع سیمان را در بورس کالا عرضه می‌کنند. در چند هفته گذشته به‌دلیل قطع برق صنایع و کاهش تولید، قیمت سیمان در بازار افزایش یافته بود اما برآورد می‌شود با این میزان عرضه، قیمت سیمان در بازار با کاهش مواجه شود. هفته قبل هم ۷۳۰هزار تن سیمان در بورس کالا عرضه شد که قیمت‌ها را در بازار به سراشیبی نزول هدایت کرد.
بورس کالا برای اینکه عرضه‌های امروز تاثیر بیشتری بر قیمت در بازار داشته باشد حداقل تناژ خرید را برای هر خریدار ۱۰تن، یعنی معادل حجم بار کوچک‌ترین کامیون کاهش داده تا از این طریق مشتریان خرد نیز قادر به تامین نیاز خود از مسیر بورس کالا باشند. در نتیجه از امروز به غیراز مشتریان بزرگ، مانند انبوه‌سازان و شهرداری‌ها، مشتریان کوچک هم قادر به خرید سیمان در بورس کالا هستند. این تصمیم با این هدف اتخاذ شد که انحصاری در خرید ایجاد نشود و از سوی دیگر نیاز تمام مشتریان پاسخ داده شود.
محمد حسنی‌سعدی، سخنگوی بورس کالای ایران، در مورد نحوه فروش سیمان به متقاضیان خرد می‌گوید: متقاضیان خرید باید کد معاملاتی از کارگزار دریافت کنند، ضمن اینکه باید به کارخانه‌ای که در اطلاعیه عرضه قید می‌شود توجه کنند زیرا باید سیمان را از انبار کارخانه دریافت کنند؛ بنابراین باید کارخانه‌ای را انتخاب کنند که در محدوده جغرافیایی آنها باشد، در غیراین صورت باید متحمل هزینه حمل سیمان شوند که این موضوع با توجه به حجیم‌بودن سیمان صرفه اقتصادی ندارد.
حمید فرمانی، مدیرعامل سیمان آبیک، نیز می‌گوید: در روش سنتی، عرضه عمده انجام می‌شد و مبنای معاملات، هزار تن بود اما اکنون، متقاضی خرید ۱۰تنی هم می‌تواند به‌راحتی، نیاز خود را به‌طور مستقیم تامین کند؛ این اتفاق به‌معنای پایان انحصار خرید سیمان در کشور است. او تاکید می‌کند: تا پیش از ورود سیمان به بورس کالا، کارخانه ما ۲۰مشتری داشت اما اکنون، تعداد مشتری‌ها به ۶۰۰نفر افزایش یافته است. رضا جمارانیان، رئیس انجمن سیمان، نیز به مصرف‌کنندگان سیمان سراسر کشور توصیه می‌کند از بورس کالا سیمان را با قیمت معقول و مناسب خریداری کنند.
استقبال تولیدکنندههای سیمان
برخلاف واسطه‌ها، که از خرداد امسال، در تلاش بودند مانع عرضه سیمان در بورس کالا شوند، تولیدکننده‌ها از عرضه سیمان در بورس کالا رضایت دارند و روزبه‌روز بر تعداد آنها اضافه می‌شود، به‌طوری که به‌تازگی با پذیرش ۹تولید‌کننده دیگر در بورس کالا، تعداد عرضه‌کننده‌های سیمان در بورس کالا به ۵۴شرکت رسیده است و روزبه‌روز بر عرضه‌های سیمان در بورس کالا اضافه می‌شود.
به اعتقاد مدیرعاملان شرکت‌های تولید‌کننده سیمان، با عرضه سیمان در بورس کالا، شفافیت قابل‌توجهی بر معاملات سیمان حاکم شده و مصرف‌کنندگان نیز می‌توانند به‌راحتی محصولات مورد نیاز خود را تامین کنند. علاوه بر این با ورود سیمان به بورس کالا نظام قیمت دستوری که در تضاد با منافع سهامداران، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان است، حذف شد.
کمال صدیقی، مدیرعامل سیمان ساوه، می‌گوید: نمی‌توان همه‌‌چیز را به شیوه سنتی اداره کرد و در این بین، سیمان هم باید از شیوه‌های سنتی فاصله می‌گرفت که خوشبختانه این کار با عرضه‌ها در بورس کالا و تداوم آنها در حال انجام است.
محمدرضا بازوی‌بیدستانی، مدیرعامل شرکت سیمان شاهرود، هم می‌گوید: هم‌اکنون هلدینگ سیمان تامین از مجموعه شستا، ۱۰۰درصد محصولات خود را در بورس کالا عرضه می‌کند و دیگر هلدینگ‌ها نیز در حال ورود ۱۰۰درصد تولید خود به بورس کالا هستند. بر این اساس، امیدواریم به‌زودی تمام تولیدکنندههای سیمان کشور کل محصول خود را در بورس کالا عرضه کنند و این مسیر ادامه یابد.
مجدالدین خادمی، مدیرعامل شرکت سیمان زنجان، نیز معتقد است: ورود سیمان به بورس کالا علاوه بر خروج از قیمت‌گذاری دستوری باعث شده شرکت‌های تولید‌کننده سیمان، انبار دلالان نباشند.
به‌گفته او پیش از این دلالان سیمان را از کارخانه‌ها می‌گرفتند اما برای اینکه قیمت‌ها افزایش یابد آن را تحویل نمی‌گرفتند و این موضوع منجر به انبارشدن سیمان در کارخانه‌ها می‌شد اما امروز خوشبختانه دیگر چنین نیست و شرکت‌ها باید از قوانین بورس کالا تبعیت کنند.
منصور نجفی، مدیرعامل شرکت سیمان دورود، نیز با اشاره به اینکه قیمت دستوری در سال‌های پیش توان مالی شرکت‌ها را برای بازسازی و بهبود فرایند تولید کاهش داده بود، می‌گوید: با خروج از قیمت‌گذاری دستوری و عرضه در بورس کالا از اواخر خرداد سال‌جاری، علاوه بر اینکه صاحبان سهام می‌توانند از حقوق واقعی خود بهره‌مند شوند، شرکت‌ها نیز می‌توانند برای ادامه مسیر تولید به تقویت ساختار مالی و فنی خود بپردازند.
به‌گفته حسن معصومی، مدیرعامل شرکت سیمان بجنورد، قیمت‌گذاری دستوری، حقوق صاحبان سهام را تضییع می‌کرد و خوشبختانه با ورود سیمان به بورس کالا شاهد پایان دخالت در قیمت‌گذاری هستیم و امیدواریم با رفع باقی مشکلات، سهامداران بتوانند به حقوق حقه و واقعی خود دست یابند.